Tính chất hóa học của axit axetic là gì? Ứng dụng quan trọng của chúng

Chu Văn An

Nội dung bài viết

Axit axetic là một hợp chất vô cùng quen thuộc và được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Trong bài viết này, vietchem sẽ giúp các bạn tìm hiểu tính chất hóa học của axit axetic là gì, cách điều chế và vai trò của chúng trong cuộc sống. Hãy cùng theo dõi nhé!

1. Công thức cấu tạo của axit axetic

Đây là hợp chất hữu cơ có tính axit mạnh, có công thức hóa học CH3CO2H hoặc CH3COOH. Nó còn được gọi với nhiều tên gọi khác nhau như: ethanoic, Hydrogen axetat (HAc), axit Ethylic, axit metancarboxylic, giấm, axit axetic, axit ethanoic… CH3COOH được sản xuất từ lâu và có ứng dụng quan trọng trong sản xuất công nghiệp. , sản xuất thực phẩm, dược phẩm…

Công thức cấu tạo

2. Tính chất vật lý của axit axetic

Đây là chất lỏng không màu, có vị chua và hòa tan hoàn toàn trong nước.
Công thức là: CH3COOH.
Mật độ: 1.049 g/cm3 (l), 1.266 g/cm3 (s).
Nhiệt độ nóng chảy: 16,5oC.
Nhiệt độ sôi: 118,2oC.
Khi đun nóng, nó có thể hòa tan một lượng nhỏ phốt pho và lưu huỳnh.
Hòa tan tốt trong cellulose và nitrocellulose.

3. Tính chất hóa học của axit axetic

Làm cho quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
Phản ứng với bazơ tạo thành muối và nước: CH3COOH + NaOH → H2O + CH3COONa
Phản ứng với các oxit bazơ tạo thành muối và nước: CH3COOH +CaO → H2O + (CH3COO)2Ca
Phản ứng với kim loại đứng trước H trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học để giải phóng H2: 2CH3COOH + Na→ H2 + 2CH3COONa
Phản ứng với muối của axit yếu hơn: CH3COOH +CaCO3 → H2O + (CH3COO)2Ca + CO2
Phản ứng với rượu tạo este và nước với xúc tác h2so4 và nhiệt độ: CH3COOH + HO – C2H5 → H2O + CH3COOC2H5 + H2O
Phản ứng với Cu(OH)2 tạo thành dung dịch màu xanh: Cu(OH)2 + 2CH3COOH → (CH3COO)2Cu + 2H2O
Phản ứng của axit axetic với etyl axetat: CH3COOH + C2H5OH $\overset{H_{2} SO_{4} dd, t^{\circ } }{\rightleftharpoons}$ CH3COOC2H5 + H2O
Phản ứng với axit axetic NaHCO3: CH3COOH + NaHCO3 → CH3COONa + H2O + CO2

Xem thêm Tia X là gì? Ứng dụng của tia X trong đời sống

4. Điều chế axit axetic

CH3COOH thường được điều chế bằng các phương pháp sau:

– Cacbonyl hóa metanol: Người ta tiến hành phản ứng metanol với cacbon monoxit theo phương trình:

CH3OH + CO → CH3COOH

– Oxy hóa acetaldehyde: Đây là phương pháp điều chế CH3COOH phổ biến sau phương pháp cacbonyl hóa metanol. Acetaldehyde có thể bị oxy hóa bởi O2 trong không khí tạo thành CH3COOH được xúc tác bởi các ion kim loại như coban, mangan và crom peroxide.

2 CH3CHO + O2 → 2 CH3COOH

– Oxi hóa etylen: Phương pháp này thường được sử dụng cho các nhà máy có sản lượng nhỏ hơn (quy mô từ 100 – 250 nghìn tấn/năm). Acetaldehyde có thể được điều chế từ ethylene, một quá trình đòi hỏi kim loại palladium làm chất xúc tác và sự hỗ trợ của axit dị thể.

– Lên men oxy hóa: Rượu etylic tạo ra axit axetic, phương pháp này khá đơn giản. Khi được cung cấp đủ oxy, vi khuẩn có thể tạo ra giấm từ các thực phẩm có cồn như rượu vang, rượu táo, khoai tây, mạch nha và các loại ngũ cốc lên men. Phương trình phản ứng:

C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O

– Lên men kỵ khí: Vi khuẩn kỵ khí có thể chuyển hóa trực tiếp thành CH3COOH mà không cần qua bước trung gian hình thành ethanol.

C6H12O6 → 3CH3COOH

5. Ứng dụng axit axetic

5.1 Ứng dụng công nghiệp

Giúp sản xuất monome vinyl axetat – đây là chất kết dính và sơn (Khoảng 40% – 45% sản lượng CH3COOH trên thế giới).
Dùng làm dung môi hoặc dùng để tạo axit nhẹ.
CH3COOH 5-7% là giấm, không chỉ quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày mà nó còn được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm để chế biến các loại thực phẩm đóng hộp, rau, củ, quả, gia vị…
Đóng vai trò quan trọng như chất tẩy cặn vôi bám trên vòi nước và ấm đun nước.
Được sử dụng rộng rãi trong ngành hóa chất dệt, cao su, xi mạ.
Nó là sản phẩm quan trọng trong sản xuất cellulose axetat của ngành màng phim và polyvinyl axetat của gỗ keo.

Vai trò của CH3COOH trong công nghiệp

5.2 Lĩnh vực y học hiện đại

Nhờ đặc tính kháng khuẩn nên nó được sử dụng như một chất khử trùng (pha loãng 1%), giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và tiêu diệt vi khuẩn.
Được bào chế thành thuốc để chống lại bệnh tiểu đường.

Xem thêm Nồng độ mol là gì? Cách tính và một số bài tập vận dụng có lời giải

5.3 Axit axetic quan trọng như thế nào đối với sức khỏe con người?

Giúp ức chế quá trình thủy phân đường đôi thành đường đơn, làm giảm đường huyết sau khi ăn.
Ngăn chặn sự tích tụ mỡ trong cơ thể và gan, giảm lượng calo đưa vào cơ thể giúp giảm mỡ cũng như giảm trọng lượng cơ thể khá tốt (Dấm).
Giấm táo còn có tác dụng chống lão hóa hiệu quả.
CH3COOH còn có tác dụng làm tan sỏi thận.

Giấm táo có tác dụng chống lão hóa

6. Axit axetic có nguy hiểm không? Lưu ý khi sử dụng và bảo quản

6.1 Axit axetic có nguy hiểm không?

Nếu chúng ta hít phải lượng lớn CH3COOH sẽ gây kích ứng mũi, họng, phổi, gây tổn thương nghiêm trọng niêm mạc cơ quan mũi, gây khó thở.
Trường hợp nuốt phải sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến miệng và đường tiêu hóa, dẫn đến nôn mửa, tiêu chảy, trụy tuần hoàn, suy thận và thậm chí tử vong.
Nếu CH3COOH tiếp xúc với da sẽ gây kích ứng như đau, đỏ, phồng rộp, thậm chí bỏng sau vài phút tiếp xúc.

6.2 Những lưu ý khi sử dụng và bảo quản

Khi nào nên sử dụng:

Bạn nên trang bị các thiết bị bảo hộ như găng tay, mũ, quần áo dài tay…
Mang thiết bị hô hấp thích hợp nếu xử lý chúng ở khu vực không được thông gió tốt.
Rửa ngay nếu tiếp xúc với da hoặc mắt.

Bảo quản axit axetic:

Chúng cần được giữ trong nhà kho có mái che với nhiệt độ và thông gió thích hợp.
Tránh để ở những nơi có nhiệt độ quá cao, những nơi dễ gây cháy nổ, tránh xa nguồn nhiệt, tia lửa hoặc ngọn lửa.

7. Gợi ý địa chỉ mua Axit Acetic đáng tin cậy tại Hà Nội và HCM

Nếu bạn đang băn khoăn không biết nên mua CH3COOH tại Hà Nội, HCM có đảm bảo uy tín, chất lượng hay không hãy tham khảo và liên hệ ngay với Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thiết bị và Hóa chất Kim Ngưu – Trường Chu Văn An. Đây là công ty hàng đầu chuyên cung cấp hóa chất, thiết bị và được hệ thống khách hàng đánh giá cao trong 20 năm qua.

Xem thêm Baume kế là gì? Hướng dẫn sử dụng đơn giản và những lưu ý trong sử dụng, bảo quản

Bạn có thể đặt hàng qua những cách sau để nhận được hướng dẫn mua hàng nhanh nhất từ chuyên gia:

Văn phòng giao dịch chính tại Hà Nội: Số 41 Đường Trầm, Phường Long Biên, Quận Long Biên, TP. Hà Nội.
Đường dây nóng: 0826 010 010.
Website: vietchem.com.vn

Gợi ý địa chỉ tin cậy mua CH3COOH tại Hà Nội và HCM

8. Một số câu hỏi thường gặp

Giấm là dung dịch axit axetic đậm đặc

Giấm là dung dịch axit axetic có nồng độ 2-5%. Để sản xuất giấm ăn người ta sử dụng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng

C2H5OH”>C2H5OHC2H5OH + O2″>O2O2 → CH3″>CH3CH3COOH + H2O”>H2O

Axit axetic không phản ứng được với chất nào sau đây

A. CaCO₃

B.Zn.

C. Cư.

D. KOH.

Đáp án: C. Cu.

CH3COOH không phản ứng được với kim loại đồng (Cu).

Axit axetic làm quỳ tím chuyển sang màu gì?

Axit axetic làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ. Khi quỳ xanh (dải quỳ) tiếp xúc với CH3COOH sẽ chuyển từ màu xanh tím sang đỏ hoặc hồng.

Hóa Chất