O-Crezol là chất gì? Tính chất, cách điều chế, ứng dụng trong sản xuất

Chu Văn An

O-crezol là hợp chất hữu cơ thuộc nhóm dẫn xuất phenol, đóng vai trò là chất trung gian hóa học trong nhiều phản ứng tổng hợp. Vậy o-crezol là gì? Tính chất và ứng dụng điển hình của chúng trong sản xuất là gì? Làm thế nào để chuẩn bị o-crezol? Hãy cùng giải đáp những câu hỏi trên qua bài viết dưới đây.

1. O-crezol là gì?

Ortho – cresol (o-crezol) là một hợp chất hữu cơ có công thức C7H8O – CH3C6H4OH. Nó là một chất rắn không màu được sử dụng rộng rãi làm chất trung gian trong sản xuất các hóa chất khác. Nó thuộc nhóm dẫn xuất phenol và là đồng phân của p-crezol và m-crezol.

O-crezol có tên IUPAC 2-methylphenol, còn được gọi là 2-hydroxytoluene hoặc ortho-Toluenol.

Trong tự nhiên, o-crezol được tìm thấy trong chiết xuất cặn than và dầu mỏ. Ngoài ra, o-cresol còn là thành phần của khói thuốc lá.

Công thức cấu tạo của O-cresol

2. Tính chất của o-crezol

2.1 Tính chất vật lý của o-crezol

• Ngoại quan: O-crezol là chất lỏng không màu hoặc màu trắng. Có mùi phenolic đặc trưng.
• Trọng lượng phân tử: 108,14g/mol.
• Nhiệt độ sôi: 191,0 °C
• Nhiệt độ nóng chảy: 29,8°C.
• Điểm chớp cháy: 81,0°C.
• Mật độ: 1,0465 gam/cm3
• Độ hòa tan trong nước: 31g/dm3 (ở 40 °C).
• Hòa tan trong ethanol, cloroform, ete, CCl4, dietyl ete…
• Độ nhớt: 35,06 cP (ở 45°C).

2. Tính chất hóa học của o-crezol

O-crezol là dẫn xuất của phenol nên có tính chất hóa học đặc trưng của nhóm -OH phenol. Ngoài ra, còn có tính chất của nhóm -CH3 liên kết với vòng benzen nên có tính chất hóa học của toluene.

O-cresol phản ứng với nước brom

Một số phản ứng hóa học của o-crezol bao gồm:

• O-crezol phản ứng với kim loại kiềm:

2CH3C6H4OH + 2Na → 2CH3C6H4ONa + H2

• O-crezol phản ứng với dung dịch kiềm:

CH3C6H4OH + KOH → CH3C6H4OK + H2O

• O-crezol phản ứng với Brom

CH3C6H4OH + Br2 → CH3C6H2OHBr2 + 2HBr

• O-crezol phản ứng với HNO3

CH3C6H4OH + 2HNO3 → CH3C6H2OH(NO2)2 + 2H2O

• Phản ứng oxy hóa chuỗi bên ngoài

3. Phương pháp điều chế o-crezol

O-crezol có thể được sản xuất bằng các phương pháp sau:

• Theo phương pháp truyền thống, nó được chiết xuất từ ​​nhựa than đá, thu được trong quá trình sản xuất than cốc từ than đá, hoặc chiết xuất từ ​​cặn dầu mỏ. Những dư lượng này chứa cả phenol đồng phân và cresol.
• O-crezol được sản xuất bằng cách methyl hóa phenol với metanol. Quá trình alkyl hóa được xúc tác bởi các oxit kim loại:

C6H5OH + CH3OH → CH3C6H4OH + H2O

• Ngoài ra, để điều chế o-crezol có thể oxy hóa decarboxylate axit salicylic, oxy hóa toluene và thủy phân 2-chlorotoluene.

Làm thế nào để chuẩn bị o-cresol?

4. Ứng dụng của o-crezol trong đời sống và sản xuất

O-crezol là chất trung gian trong quá trình tổng hợp nhiều chất hóa học quan trọng.

• O-crezol tham gia sản xuất nhựa tổng hợp.
• Thông qua phản ứng nitrat hóa, dinitro cresol được tạo ra, một loại thuốc diệt cỏ thông thường.
• Sản xuất thuốc trừ sâu axit 2-methyl-4-chlorophenoxyacetic (MCPA).
• Tổng hợp các chất khử trùng, thuốc thử hóa học, chất chống oxy hóa, một số dược phẩm như Carvacrol, thuốc giãn cơ mephenesin…
• O-crezol tham gia vào quá trình tổng hợp axit salicylic. Axit được dùng làm thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm, chống kết tập tiểu cầu – Aspirin.

O-cresol tham gia phản ứng tổng hợp aspirin

5. O-crezol có an toàn không?

O-crezol là chất có hại cho sức khỏe con người. Chúng có thể được hấp thụ vào cơ thể qua da hoặc khi hít hoặc nuốt.

• Tiếp xúc với mắt có thể gây đỏ mắt và đau mắt.
• Khi hít quá nhiều hơi o-crezol sẽ gây kích ứng mũi và họng.
• Nếu nuốt phải o-crezol với số lượng lớn sẽ gây bỏng miệng và cổ họng; đau bụng, buồn nôn; Gây hại cho thận, hệ thần kinh và máu. Trường hợp nặng
• Khi tiếp xúc với da ở mức độ cao, o-crezol có thể làm bỏng da và gây tổn thương thận, gan, máu, phổi và não.
• Nhịp tim nhanh, suy hô hấp, lú lẫn và tử vong có thể xảy ra. Nhiều phản ứng trong số này có thể không phải do crezole gây ra trực tiếp mà có thể là kết quả của các phản ứng thứ cấp như Sốc do bỏng bên ngoài và bên trong.

6. Những lưu ý khi sử dụng và bảo quản o-crezol an toàn

Để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng và bảo quản o-crezol, quý khách vui lòng lưu ý:

• Bảo quản o-crezol trong bao bì kín, nơi thoáng mát, tránh ẩm và ánh nắng trực tiếp.
• Tránh làm đổ hóa chất trong quá trình sử dụng.
• Khi tiếp xúc với hóa chất cần trang bị đầy đủ khẩu trang, găng tay, kính, quần áo bảo hộ…
• Khi bị ngộ độc o-crezol, người bệnh phải được điều trị theo hướng dẫn sau:

– Sau khi uống, uống ngay 120 đến 240 ml nước hoặc sữa. Quan sát bệnh nhân và nếu có dấu hiệu hoặc triệu chứng kích ứng hoặc nóng rát thực quản, hãy xem xét nội soi để xác định mức độ tổn thương. Huyết áp cần được điều trị nếu nó tăng hoặc giảm bất thường.

– Sau khi hít vào, chuyển bệnh nhân ra nơi thoáng khí. Theo dõi suy hô hấp. Nếu ho hoặc khó thở phát triển, hãy đánh giá xem có kích ứng đường hô hấp, viêm phế quản hoặc viêm phổi hay không. Có thể cần hỗ trợ hô hấp bằng oxy.

– Sau khi tiếp xúc với mắt, rửa mắt với nhiều nước ở nhiệt độ phòng trong ít nhất 15 phút.

– Sau khi tiếp xúc với da, cởi bỏ quần áo bị nhiễm bẩn và rửa kỹ vùng tiếp xúc bằng xà phòng và nước. Điều trị kích ứng da hoặc bỏng.

Mặc quần áo bảo hộ khi tiếp xúc với hóa chất

Trên đây là những thông tin giúp bạn đọc tìm hiểu về o-crezol, tính chất, cách bào chế và ứng dụng của nó trong đời sống. Nếu bạn có thắc mắc, hoặc muốn tìm hiểu thêm về các hóa chất thú vị khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng 0826 010 010 hoặc truy cập website vietchem.com.vn.