Nhiên liệu là gì? Gồm loại nào? Vai trò trong đời sống?

Chu Văn An

Nhiên liệu rất quen thuộc với con người và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Vậy hiện nay có những loại vật liệu nào? Ở Việt Nam có những loại nhiên liệu hóa thạch nào? Hãy cùng Vietchem tìm hiểu thêm về kiến ​​thức sinh học này trong bài viết dưới đây nhé.

1. Nhiên liệu là gì?

Nhiên liệu trong tiếng Anh là nhiên liệu, một dạng vật chất có khả năng giải phóng năng lượng. Điều này chỉ xảy ra khi cấu trúc vật lý và hóa học của chúng bị thay đổi thông qua các quá trình như đốt cháy, nhiệt hạch, phân hạch,… Nguồn năng lượng của nhiên liệu được giải phóng khi cần thiết và có thể được kiểm soát để phục vụ các mục đích khác nhau của con người.

Nhiên liệu được hình thành từ các phản ứng khác nhau trong tự nhiên

2. Ví dụ phân loại nhiên liệu là gì

Hiện nay, nhiên liệu được chia thành nhiều dạng khác nhau. Bạn có thể phân biệt chúng theo 2 tiêu chí sau.

2.1. Phân loại theo trạng thái

Dựa theo trạng thái, nhiên liệu bao gồm 3 loại:

• Nhiên liệu lỏng: Chủ yếu dùng cho động cơ đốt trong, một phần nhỏ dùng để đun nấu và thắp sáng. Ví dụ như nhiên liệu xăng, cồn đốt, dầu hỏa,…
• Nhiên liệu rắn là gì? Đây là những loại nhiên liệu rắn, được sử dụng cho ngành công nghiệp giấy, luyện kim, phân bón, nhiệt điện,… hoặc nấu ăn. Nhiên liệu rắn bao gồm nhiều loại như than mỏ, than nạc, than cốc, nhiên liệu gỗ, than bùn,…
• Nhiên liệu khí: Được sử dụng trong các ngành công nghiệp như khí mỏ dầu, khí lò cốc, khí than, khí lò cao,…

Các loại nhiên liệu có thể được phân loại theo hai tiêu chí

2.2. Phân loại dựa trên đặc tính

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn đang tìm kiếm những nguồn nhiên liệu mới để thay thế những nguồn cũ đang dần cạn kiệt. Tính đến thời điểm hiện tại, có 3 nguồn nhiên liệu chính được phân loại dựa trên tính chất, bao gồm:

• Nhiên liệu hóa thạch
• Nhiên liệu sinh học
• Nhiên liệu hạt nhân

3. Vai trò thực tế của nhiên liệu trong đời sống

Nhiên liệu đóng vai trò quan trọng và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Con người có thể sử dụng chúng trong mọi hoạt động sinh hoạt và sản xuất. Dưới đây là một số loại nhiên liệu tương ứng với từng loại.

3.1. Nhiên liệu hóa thạch

Đây là nhiên liệu được tạo ra từ quá trình phân hủy yếm khí của thực vật và động vật phù du lắng đọng dưới đáy biển, hồ với số lượng lớn. Thời gian chôn vùi có thể lên tới hơn 300 triệu năm và chứa hàm lượng cacbon và hydrocarbon cao. Hiện nay có 4 loại nhiên liệu hóa thạch chính bao gồm:

• Nhiên liệu than: Loại nhiên liệu này được hình thành qua các công đoạn từ than bùn, than nâu, đến than bitum hoàn thiện và cuối cùng thành than đá. Than là nguồn nhiên liệu quan trọng cho nhiều ngành công nghiệp hiện nay nhờ khả năng khai thác và vận chuyển dễ dàng, công nghệ đốt đơn giản và phát triển rộng khắp.
• Nhiên liệu dầu mỏ: Nhiên liệu lỏng, nhớt, chỉ tồn tại trong các lớp đá ở một số nơi trên vỏ trái đất. Mỗi mỏ dầu thô sẽ có thành phần và tỷ lệ Hydrocarbon riêng biệt nên có rất nhiều loại với mật độ từ nhẹ, lỏng đến đặc và nhớt.
• Khí tự nhiên: Hỗn hợp các loại khí dễ cháy, được tìm thấy trong các mỏ dầu ở vỏ trái đất. Chúng có thành phần chủ yếu là khí metan.
• Đá phiến cát và đá phiến dầu: Được hình thành từ các bãi cát cỡ đất sét chứa một phần nhỏ chất hữu cơ, gồm vật liệu bị phân hủy hoặc tương tự như cấu trúc ban đầu.

Nhiên liệu hóa thạch bao gồm 4 loại chính hiện nay

3.2. Nhiên liệu hạt nhân

Đây là loại vật liệu được sử dụng trong các nhà máy điện hạt nhân, tạo ra nhiệt để cung cấp cho tua-bin thông qua phản ứng phân hạch hoặc phân rã phóng xạ. Thanh nhiên liệu uranium là thành phần chính của nhiên liệu hạt nhân.

3.3. Nhiên liệu sinh học là gì?

Loại nhiên liệu này được hình thành từ các hợp chất có nguồn gốc từ động vật, thực vật hoặc chất thải công nghiệp, nông nghiệp. Hiện nay, nhiên liệu sạch đang được nghiên cứu để thay thế các loại nhiên liệu khác với 3 loại chính:

• Nhiên liệu Diesel là gì? Nó là nhiên liệu lỏng, được điều chế từ dầu mỡ sinh học thông qua quá trình Transester hóa. Chúng còn được gọi là nhiên liệu Biodiesel, thay thế cho Diesel được sản xuất từ ​​nhiên liệu hóa thạch.
• Nhiên liệu xăng là gì? Nó là nhiên liệu lỏng, được trộn với phụ gia Ethanol. Chúng là dạng nhiên liệu xanh có thể thay thế xăng truyền thống.
• Khí sinh học: Khi nói đến nhiên liệu sạch, chúng ta không thể bỏ qua khí sinh học, được tạo ra từ quá trình lên men chất thải nông nghiệp.

Nhiên liệu sinh học ngày càng phổ biến

Những thông tin trên của Vietchem đã giúp bạn hiểu rõ nhiên liệu là gì, cũng như cách phân loại và vai trò của nó trong cuộc sống. Đừng quên áp dụng các biện pháp sử dụng nhiên liệu an toàn và hiệu quả để duy trì tài nguyên và bảo vệ môi trường xanh, sạch.