Tìm hiểu về Ancol Isopropylic và những ứng dụng quan trọng của nó

Chu Văn An

Rượu isopropylic là một hợp chất hóa học có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời sống cũng như trong sản xuất công nghiệp, đặc biệt là trong ngành thiết bị gia dụng và chất tẩy rửa. Vậy rượu Isopropylic là gì? Chúng có những đặc tính nổi bật nào và đóng vai trò gì trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống? Hãy cùng Trường Chu Văn An giải đáp thắc mắc về hóa chất này qua bài viết sau đây nhé!

1. Tổng quan về rượu Isopropylic

1.1 Rượu Isopropylic là gì?

Rượu isopropylic hay còn gọi với những tên gọi khác như rượu Isopropyl, Isopropylic, 2-Propanol, Propan-2-ol, IPA là một loại rượu bậc hai có mùi nồng, không màu và dễ cháy.

Công thức hóa học của Rượu Isopropylic: C3H8O hoặc (CH3)2CHOH.

Rượu isopropylic được phân loại dựa trên cấu trúc gốc hydrocarbon và tổng số nhóm hydroxyl có trong phân tử vì nó thuộc nhóm chức rượu:

– Nếu dựa trên bazơ hydrocarbon: Rượu isopropyl là rượu bậc hai, bão hòa, không vòng.

– Nếu dựa vào số nhóm OH: Rượu isopropyl sẽ là rượu đơn chức.

1.2 Cấu trúc phân tử của rượu Isopropylic

Rượu isopropylic là rượu thứ cấp. Trong công thức cấu tạo của hợp chất này có liên kết giữa nhóm Isopropyl và nhóm chức hydroxyl. Vậy công thức cấu tạo của rượu Isopropyl là CH3-CH(OH)-CH3.

Cấu trúc phân tử của rượu Isopropylic

2. Tính chất đặc trưng của Rượu Isopropylic

2.1. Tính chất vật lý của Rượu Isopropylic – C3H8O

– Trạng thái: Ở nhiệt độ thường, Isopropylic Alcohol tồn tại ở dạng lỏng, không màu, có mùi nồng và hòa tan vô hạn trong nước.

– Mật độ C3H8O: 0,7885 g/m3

– Nhiệt độ nóng chảy: -89 độ C

– Nhiệt độ sôi: 2,4 độ C

2.2. Tính chất hóa học của Rượu Isopropylic – C3H8O

– Phản ứng với Na: Rượu isopropylic có thể phản ứng với kim loại kiềm Na, sau phản ứng sẽ tạo thành Natri Isopropylat và giải phóng khí hydro:

CH3−CH(Ồ)−CH3+ Na → CH3−CH(ONa)−CH3 + ½ H2

– Phản ứng với CuO: Rượu isopropylic phản ứng với CuO trong điều kiện nhiệt độ, sau phản ứng tạo thành axeton, đồng và nước.

CH3−CH(OH)−CH3 + CuO (nhiệt độ) → CH3−CO−CH3 + Cu + H2O

– Phản ứng với CH3OH: Khi rượu Isopropylic phản ứng với CH3OH sẽ thu được 2- methoxypropane và nước. Điều kiện phản ứng là H2SO4 làm chất xúc tác và nhiệt độ 140 độ C.

CH3−CH(OH)−CH3 + CH3OH (điều hòa ở 140oC, H2SO4) → CH3−CH(CH3)−O−CH3 + H2O

– Phản ứng với HBr: Rượu isopropyl có thể phản ứng với dung dịch axit HBr, sau phản ứng sẽ tạo thành 2 – bromopropan và nước:

CH3−CH(OH)−CH3 + HBr → CH3−CHBr−CH3 + H2O

– Phản ứng với axit axetic: Rượu isopropyl phản ứng với axit axetic tạo thành isopropyl axetat và nước:

C3H7OH +CH3COOH ⇆ H3COOC3H7 + H2O

3. Cách pha chế Rượu Isopropylic – C3H8O

Làm thế nào để chuẩn bị rượu Isopropylic?

Rượu isopropylic – C3H8O chủ yếu được điều chế bằng cách kết hợp nước với propene trong phản ứng hydrat hóa, nhưng một phần nhỏ được tạo ra bằng cách hydro hóa axeton.

Có ba phương pháp hydro hóa thường được sử dụng:

• Hydro hóa axeton: Acetone được hydro hóa ở pha lỏng với chất xúc tác là niken hoặc hỗn hợp crom oxit và đồng.

• Hydro hóa trực tiếp: Propence được hydrat hóa trực tiếp bằng nước ở dạng khí hoặc lỏng ở áp suất cao, được hỗ trợ bởi chất xúc tác axit hoặc chất xúc tác rắn.

• Hydro hóa gián tiếp: Propence phản ứng với axit sulfuric tạo thành hỗn hợp este sunfat và thủy phân để tạo ra rượu Isopropyl, sau đó chưng cất.

4. Ứng dụng quan trọng của Isopropylic Alcohol – C3H8O

4.1 Ứng dụng làm dung môi

Nhờ khả năng hòa tan nhiều chất không phân cực, bay hơi khá nhanh và nồng độ ít hơn các dung môi khác nên Isopropyl Alcohol được sử dụng rộng rãi làm dung môi, chất tẩy rửa, đặc biệt dùng trong hòa tan dầu mỡ công nghiệp.

4.2 Rượu isopropylic đóng vai trò là chất trung gian

– Khi rượu Isopropyl phản ứng với axit axetic sẽ tạo ra isopropyl axetat – một dung môi được sử dụng rộng rãi.

– Hợp chất C3H8O khi phản ứng với CS2 sẽ tạo ra C4HNaOS2 – chất diệt cỏ cực mạnh.

– Rượu isopropylic còn phản ứng với kim loại nhôm và tetraclorua titan tạo thành các hợp chất dùng làm thuốc thử và chất xúc tác hiệu quả.

4.3 Ứng dụng của Rượu Isopropylic trong y học

– Cồn isopropylic kết hợp với nước sẽ tạo thành dung dịch dùng để khử trùng y tế.

– Rượu isopropyl còn được dùng làm chất hỗ trợ khử nước trong điều trị viêm tai, nhiều người còn dùng khi đi bơi để tránh nước vào tai.

Ứng dụng của rượu Isopropylic trong y học

4.4 Rượu isopropylic được dùng làm chất tẩy rửa công nghiệp tích cực

Dung môi cồn isopropylic 35% – 50% kết hợp với H2O là dung dịch xà phòng và nước lau kính.

Trong công nghệ sản xuất ô tô, IPA là chất phụ gia hóa học dùng để làm khô không khí. Nước sẽ gây ra các vấn đề trong thùng nhiên liệu, đóng băng đường ống, v.v. nếu tích tụ ở nồng độ đủ lớn. Vì vậy người ta dùng cồn isopropylic để hòa tan và trộn với nhiên liệu, nhằm tránh những vấn đề trên.

4.5 Cồn isopropylic dùng trong công nghệ phủ bề mặt

– Cồn isopropylic C3H8O khi sử dụng với lượng nhỏ sẽ là dung môi trong sản xuất một số loại nhựa.

– Nhờ tốc độ bay hơi chậm nên cồn Isopropyl được dùng làm chất chống mờ trong sơn nitrocellulose.

4.6 C3H8O là nguyên liệu cơ bản và chất chống đông

– Dung môi C3H8O là nguyên liệu đầu vào trong quá trình sản xuất isopropyl axetat, glycerol, axeton,…

– Rượu isopropylic là một hợp chất hóa học giúp giảm sự thiếu hụt trong không khí và dầu mỏ nhằm hạn chế quá trình đóng băng ở nhiệt độ thấp (mùa đông), đồng thời người ta còn dùng chúng để làm mát các chất trong thời tiết lạnh. điều hòa, tủ lạnh.

4.7 Ứng dụng của Isopropylic Alcohol trong ngành mỹ phẩm

– Cồn isopropylic là dung môi được sử dụng rộng rãi trong ngành mỹ phẩm và nước hoa.

– IPA dịu nhẹ khi tiếp xúc với da và có độc tính rất thấp nên hợp chất này được sử dụng trong sản xuất nước hoa và một số mỹ phẩm chăm sóc cơ thể.

Rượu isopropylic là dung môi được sử dụng rộng rãi trong ngành mỹ phẩm và nước hoa

Ngoài ra, Isopropylic Alcohol (C3H8O) còn có nhiều ứng dụng trong các ngành công nghiệp khác: Mực in, chất bảo quản, chất làm ướt, phụ gia công nghiệp,…

5. Một số điều cần lưu ý khi sử dụng Rượu Isopropylic – C3H8O

Nếu bình xăng hoặc Cồn Isopropylic tự tràn ra ngoài sẽ rất nguy hiểm, dễ trở thành hợp chất dễ cháy trong thời gian ngắn. Và có thể gây hại cho sức khỏe con người.

Vì vậy, khi sử dụng và bảo quản loại hóa chất này, bạn cần chú ý những điều sau:

– Hóa chất Isopropylic Alcohol cần được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh nhiệt độ cao. Ở những nơi có nhiệt độ cao hơn môi trường cần sử dụng quạt thông gió hoặc dụng cụ thông gió chống cháy nổ.

– Khi tiếp xúc với hóa chất phải trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ như quần áo bảo hộ, găng tay, khẩu trang, kính bảo hộ hóa học, mặt nạ phòng độc,…

Thùng đựng hóa chất cồn Isopropylic

Trên đây là những thông tin Trường Chu Văn An muốn cung cấp tới các bạn về Rượu Isopropylic. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn giải đáp thắc mắc và hiểu rõ hơn về hợp chất hóa học này. Nếu có gì chưa rõ hãy để lại bình luận bên dưới bài viết, Trường Chu Văn An sẽ giải đáp!

Bên cạnh đó, nếu bạn đang có nhu cầu về hóa chất công nghiệp, cũng như thiết bị phòng thí nghiệm, vui lòng tham khảo sản phẩm qua website vietchem hoặc liên hệ tới hotline: 0826 010 010 để được tư vấn. Đến với Trường Chu Văn An, khách hàng có thể hoàn toàn tin tưởng vào chất lượng sản phẩm cũng như giá cả. Với 20 năm hoạt động trong lĩnh vực hóa chất, vietchem luôn tự hào về sự hài lòng mà mình mang lại cho khách hàng.