Isopropanol là gì? Có độc không? Phân biệt với Ethanol

Chu Văn An

Dung môi Isopropanol (viết tắt là IPA Alcohol) hiện đang được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp. Điều này khiến bạn tò mò về khái niệm Isopropanol? Nêu đặc điểm và tính chất hóa học của chất này? Chất này có độc hại với sức khỏe con người không? Tất cả những câu hỏi này sẽ được Trường Chu Văn An giải đáp cặn kẽ qua bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu nhé.

1. Isopropanol là gì?

Isopropanol là một loại rượu hóa học không màu, hơi ngọt, có mùi hăng nhẹ và dễ cháy. Loại rượu này thường được biết đến với cái tên phổ biến là Isopropyl Alcohol và IPA Alcohol. Công thức hóa học của Isopropanol là CH3CHOHCH3 (C3H8O), tên thuần Việt là cồn xát. Để hiểu rõ hơn về Isopropanol là tá dược, bạn cần biết tính chất vật lý và hóa học của nó. Cụ thể:

• Khối lượng phân tử của Isopropanol là 60,1g.mol.
• Độ bay hơi của Isopropanol rất cao, nó sẽ hòa tan vô thời hạn trong dung môi hữu cơ và nước ngọt.

Isopropanol là một loại rượu hóa học không màu

2. Isopropanol có độc không?

Isopropanol (còn gọi là cồn isopropyl hoặc cồn tẩy rửa) có thể gây độc cho con người nếu sử dụng không đúng cách hoặc không an toàn. Đối với sức khỏe con người, isopropanol có thể gây ra các vấn đề như kích ứng da, mắt và đường hô hấp. Hít phải hơi isopropanol cũng có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về hô hấp.

Ngoài ra, nuốt isopropanol cũng rất nguy hiểm và có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như đau dạ dày, nôn mửa, chóng mặt, thiếu oxy hoặc thậm chí tử vong. Đây không phải là chất dùng để tiếp xúc trực tiếp với da hoặc hít phải không khí không an toàn.

Nếu bạn phải sử dụng isopropanol, hãy nhớ làm theo hướng dẫn an toàn và sử dụng nó trong môi trường thông thoáng.

3. Biện pháp bảo vệ sức khỏe khỏi Isopropanol

Bây giờ bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi Isopropanol có độc hại hay không, hãy tận dụng một số biện pháp bảo vệ sức khỏe cực kỳ hữu ích được chia sẻ dưới đây nhé. Cụ thể:

• Sử dụng quạt ở những khu vực có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường bên ngoài.
• Giữ nồng độ khu vực dưới giới hạn cho phép.
• Được trang bị dụng cụ thông gió để tránh cháy nổ.
• Sử dụng mặt nạ phòng độc, mặc quần áo bảo hộ (quần áo, găng tay, kính, mũ…) để tránh tiếp xúc với hóa chất.

Một số biện pháp bảo vệ sức khỏe chống lại Isopropanol cực kỳ hữu ích

4. So sánh Isopropanol và Ethanol

Nhiều người nhầm lẫn hai chất này với nhau, tuy nhiên Ethanol là rượu, công thức hóa học C2H5OH và được con người sản xuất ra từ hàng nghìn năm trước với mục đích chính là uống vào cơ thể. Mặc dù Ethanol thuộc nhóm rượu (hợp chất hữu cơ có nhóm -OH) nhưng nó là chất duy nhất an toàn cho con người. Vì vậy, Ethanol được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp và y tế.

Isopropanol là một loại rượu hóa học, công thức hóa học là C3H7OH, mới được sản xuất từ ​​năm 1920. Mục đích chính của việc tạo ra Isopropanol là để khử trùng trong công nghiệp và y tế chứ không phải để uống vì độc tính của nó.

4.1. Isopropanol và Ethanol có điểm gì chung?

• Cả hai đều có tính chất vật lý và hóa học tương tự nhau.
• Được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp và y tế.
• Tất cả đều có tác dụng diệt vi khuẩn, virus, hòa tan lipid, làm biến tính protein.
• Nồng độ tối ưu của hai chất là từ 65% đến 70%.

Điểm chung của Isopropanol và Ethanol là đều có tác dụng diệt vi khuẩn, virus…

4.2. Sự khác biệt giữa Isopropanol và Ethanol

• Isopropanol: Không thể dùng bằng đường uống, chỉ sử dụng ngoài da.
• Ethanol: Có thể uống được, có thể vào cơ thể qua thực quản.

5. Ứng dụng thực tế của Isopropanol

Như những thông tin trên đã chia sẻ, loại rượu này hiện nay được sử dụng rất phổ biến trong lĩnh vực công nghiệp. Để giúp bạn hiểu rõ hơn, dưới đây chúng tôi tổng hợp một số ứng dụng thực tế của Isopropanol trong đời sống:

Làm dung môi

Isopropanol được dùng để hòa tan dầu mỡ vì loại cồn này có đặc tính hòa tan nhiều hợp chất không phân cực. Hơn nữa, chất này cũng không độc hại khi sử dụng so với các dung môi khác.

Với tư cách là người trung gian

Rượu isopropanol là chất trung gian quan trọng được sử dụng cùng với axit axetic trong quá trình tạo ra Isopropyl Acetate. Ngoài ra, Isopropanol còn là chất trung gian, kết hợp với CS2 tạo thành C4H7NaOS2 (một loại thuốc diệt cỏ khá mạnh).

Ứng dụng thực tế phổ biến nhất của Isopropanol là làm chất trung gian

Làm chất tẩy rửa

Hiện nay, Isopropanol 35 – 50% được pha với nước để tạo thành nước lau kính, dung dịch xà phòng làm sạch ô tô, phụ tùng, linh kiện xe… Vì thành phần chính của loại cồn này có tác dụng làm khô. khí, hòa tan nước và trộn nhiên liệu. Vì vậy, khi vệ sinh xe, bạn sẽ hạn chế tối đa các vấn đề như đóng băng đường ống, nước lọt vào bên trong các phụ tùng, linh kiện,…

Khử trùng

Ứng dụng y tế của Isopropanol là khử trùng bệnh nhân và thiết bị y tế… Cồn được dùng làm chất hỗ trợ làm khô các bệnh nhiễm trùng.

Làm chất chống đông

Ít người biết rằng rượu Isopropanol còn được dùng làm nguyên liệu hóa học trong sản xuất Acetone, Glycerol… Đồng thời, chất này còn rất hữu ích trong các chất làm mát trong máy điều hòa, tủ lạnh…

Làm mỹ phẩm

Mặc dù Isopropanol độc hại nhưng tính dịu nhẹ của loại rượu này vẫn có thể tiếp xúc với da một cách an toàn. Vì vậy, nhiều thương hiệu đã sử dụng nó để sản xuất dầu thơm, nước hoa và một số sản phẩm chăm sóc da khác.

Qua bài viết của chúng tôi chắc chắn bạn đọc sẽ cập nhật được nhiều thông tin và biết rõ Isopropanol là gì. Nếu thấy nội dung hữu ích hãy chia sẻ rộng rãi để bạn bè, người thân biết nhé!