Hiện tượng thủy triều là gì? Nguyên nhân sinh ra hiện tượng này

Chu Văn An

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao nước biển lại lên xuống theo chu kỳ? Bí ẩn gì ẩn sau hiện tượng thủy triều đáng kinh ngạc này? Hãy cùng Trường Chu Văn An khám phá những kiến ​​thức bổ ích dưới đây nhé. Chúng tôi sẽ giúp bạn giải mã vũ điệu kỳ diệu của nước dưới tác dụng của trọng lực.

1. Tìm hiểu tổng quan về hiện tượng thủy triều

Đầu tiên, để giúp các bạn nắm được những thông tin cơ bản, Vietchem xin giải thích về hiện tượng thủy triều. Thủy triều là một hiện tượng tự nhiên quan trọng và có vai trò rất lớn. Nó không chỉ ảnh hưởng đến đời sống con người mà còn liên quan đến nhiều vấn đề như động đất, núi lửa, sóng thần,… Vậy thủy triều là gì? Đây là hiện tượng mực nước biển dâng lên và hạ xuống theo chu kỳ, thường là hai lần một ngày.

Khám phá hiện tượng thủy triều là gì?

Dưới đây là những đặc điểm của hiện tượng thủy triều mà bạn có thể quan sát được:

• Khi nước biển dâng nhanh trong vài giờ và làm ngập vùng bãi triều thì gọi là triều cường hay triều cường. Một số địa phương còn gọi là “nước lớn”.
• Khi mực nước giảm đột ngột trong vài giờ và làm lộ ra vùng bãi triều thì đó là thủy triều thấp hay “thủy triều thấp”.
• Khi mực nước đạt đỉnh cao nhất của chu kỳ là lúc triều cường hay triều cường.
• Khi mực nước xuống mức thấp nhất thì đó là thủy triều thấp.

2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng thủy triều

Sau khi giúp bạn hiểu rõ hơn về thủy triều, chúng tôi sẽ chỉ ra nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Hãy theo dõi bên dưới để biết thêm thông tin hữu ích:

• Lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời kéo Trái Đất về phía chúng, tạo ra lực hướng tâm. Lực hấp dẫn này mạnh hơn ở phần Trái đất hướng về Mặt trăng và Mặt trời và yếu hơn ở phần quay mặt ra xa. Vì vậy, nước biển bị “hút” về phía hai thiên thể này, tạo nên những “cục” nước biển dâng cao gọi là thủy triều.

Cùng Trường Chu Văn An tìm hiểu vì sao có hiện tượng thủy triều?

• Ngoài ra, hình dạng của Trái đất (hơi dẹt ở hai cực và phình ra ở xích đạo) cũng ảnh hưởng đến thủy triều. Khi Trái đất quay, phần phình ở xích đạo di chuyển qua Mặt trăng và Mặt trời. Điều này tạo thêm lực hút hướng tâm và làm tăng độ cao của thủy triều.

3. Các loại thủy triều

Hiện tượng thủy triều bao gồm hai loại như sau:

• Nhật triều: Là hiện tượng mực nước biển dâng lên và hạ xuống một lần trong ngày, với chu kỳ trung bình khoảng 24 giờ 50 phút. Biên độ thủy triều, tức là độ chênh lệch mực nước giữa lúc thủy triều lên và lúc thủy triều xuống của loại thủy triều này thường nhỏ. Nó dao động trong khoảng 0,5 – 2 mét. Nhật triều phổ biến nhất ở các vùng biển ôn đới. Đặc biệt là ở những vĩ độ cao, gần các cực của Trái đất.
• Bán nhật triều: Là hiện tượng mực nước biển dâng lên và hạ xuống hai lần trong ngày, với chu kỳ trung bình khoảng 12 giờ 25 phút. Biên độ thủy triều của nó thường lớn hơn thủy triều ngày đêm, dao động trong khoảng 1 – 4 mét. Thủy triều bán nhật triều phổ biến nhất ở các vùng biển nhiệt đới, đặc biệt là ở vùng xích đạo.

4. Vai trò của thủy triều

Thủy triều có tác động rất lớn đến đời sống con người và môi trường tự nhiên. Hãy cùng Vietchem tìm hiểu vai trò của nó ngay dưới đây:

4.1. Vì cuộc sống con người

• Triều cường cung cấp nguồn nước ngọt dồi dào cho vùng ven biển phục vụ sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản,…
• Thủy triều tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển bằng cách nâng cao mực nước. Điều này giúp tàu thuyền di chuyển dễ dàng hơn, đặc biệt là ở những khu vực có độ sâu nước thấp. Bên cạnh đó, nó còn tạo nên cảnh quan thiên nhiên độc đáo, thu hút du khách đến với các khu du lịch ven biển.
• Lợi dụng sự lên xuống của thủy triều để tạo ra năng lượng điện. Điều này góp phần bảo vệ môi trường và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

4.2. Đối với môi trường tự nhiên

• Thủy triều điều hòa khí hậu ven biển, giảm ô nhiễm môi trường.
• Thủy triều góp phần hình thành và bồi tụ bờ biển.
• Thủy triều ảnh hưởng đến hệ sinh thái ven biển, tạo môi trường sống cho nhiều loài sinh vật.

Thủy triều mang lại lợi ích to lớn cho cuộc sống con người và thiên nhiên

5. Tác hại của hiện tượng thủy triều

Bên cạnh những lợi ích, thủy triều còn tiềm ẩn một số rủi ro như:

• Lũ lụt do mực nước biển dâng cao: Mực nước biển dâng cao do thủy triều có thể gây ra lũ lụt ven biển, đặc biệt là ở các vùng trũng thấp.
• Xói mòn bờ biển: Thủy triều có thể bào mòn và xói mòn bờ biển, ảnh hưởng đến các công trình ven biển và khu dân cư ven biển.
• Thay đổi hệ sinh thái ven biển: Biến đổi khí hậu đang làm thay đổi chu kỳ và cường độ thủy triều. Điều này dẫn đến những tác động tiêu cực đến hệ sinh thái ven biển.

Tác động tiêu cực do thủy triều gây ra

Trên đây Trường Chu Văn An đã cung cấp những thông tin liên quan đến hiện tượng thủy triều. Hy vọng bài viết của chúng tôi sẽ hữu ích với bạn đọc quan tâm đến vấn đề này. Để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích, vui lòng theo dõi website của Trường Chu Văn An. Còn chờ gì nữa hãy truy cập ngay: http://vietchem.com.vn