Axit Fluoroantimonic là gì? Axit này nguy hiểm như thế nào?

Chu Văn An

Axit Fluoroantimonic là một loại axit được thảo luận rất nhiều trên Internet. Điều này khiến bạn tò mò về mức độ nguy hiểm và tính ăn mòn của loại axit này. Vì vậy, bài viết dưới đây Trường Chu Văn An đã tổng hợp tất cả những thông tin liên quan đến “siêu axit” này để bạn có thể có cái nhìn chính xác nhất.

1. Axit Fluoroantimonic là gì?

Đây là axit mạnh nhất thế giới, được tổng hợp bằng cách trộn pentafluoride antimon (SbF5) và axit hydrofluoric (HF) theo tỷ lệ 1:1. Công thức hóa học của Axit Fluoroantimonic là HSbF6.

Siêu axit này có đặc tính ăn mòn cực mạnh, có thể ăn mòn nhiều kim loại nặng như sắt, nhôm (thậm chí bị pha loãng). Vì vậy, Fluoroantimonic Acid là hợp chất cực kỳ nguy hiểm nếu ở dạng đậm đặc. Cho đến nay, không có axit nào trong tự nhiên mạnh hơn nó (độ pH là -31,3).

Axit Fluoroantimonic là axit mạnh nhất thế giới, có độ pH -31,3

2. Tính chất và đặc tính của Axit Fluoroantimonic

Dựa vào giá trị đo hàm axit Hammett (H0), Axit Fluoroantimonic có giá trị -23 < H0 < -21. Điều này cho thấy giá trị H0 của dạng axit này rất mạnh do không thể xác định trực tiếp H0 cho Axit Fluoroantimonic. Nguyên nhân là do nhiệt độ nóng chảy của dạng axit này quá cao, thậm chí còn mạnh hơn cả axit flohydric. Axit Fluoroantimonic sở hữu tất cả các tính chất hóa học của một axit thông thường. Phản ứng với bazơ, kim loại, muối và oxit bazơ. Hơn nữa:

2.1. Tiếp xúc với nước

Axit Fluoroantimonic sẽ phân hủy nhanh chóng nên không nên sử dụng trong dung dịch nước, chỉ sử dụng trong dung dịch axit flohydric.

Axit Fluoroantimonic khi tiếp xúc với nước sẽ bị phân hủy nhanh chóng

2.2. Tiếp xúc với nhiệt độ

Khi Axit Fluoroantimonic tiếp xúc với nhiệt độ cao, nó bị phân hủy và tạo ra hơi cực độc, gọi là khí hydro florua (axit hydrofluoric).

2.3. Phản ứng hóa học

Axit Fluoroantimonic được tạo ra bằng cách trộn pentaflorua antimon và hydro florua với nhau để tạo thành ion fluoroni:

SbF5 + 2HF → SbF6- + H2F+

3. Ứng dụng thực tế của Axit Fluoroantimonic

Hiện nay trong thực tế đời sống, loại siêu axit cực mạnh này được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là trong lĩnh vực kỹ thuật hóa học và hóa học hữu cơ. Năm 1967, Hogeveen và Bickel công bố rằng Axit Fluoroantimonic sẽ loại bỏ H2 khỏi isobutane và loại bỏ metan khỏi neopentane. Bởi vì siêu axit này giúp proton hóa các hợp chất hữu cơ, bất kể dung môi của chúng là gì.

• (CH3)3CH + H+ → (CH3)3C+ + H2↑
• (CH3)4C + H+ → (CH3)3C+ + CH4↑

Ngoài ra, Axit Fluoroantimonic còn gây mất nước, khử hydro và tạo ra hầu hết các hợp chất hữu cơ… Vì vậy, dạng axit này vẫn được sử dụng trong quá trình sản xuất hợp chất vàng tetraxenon. Các vật liệu tương thích với Axit Fluoroantimonic làm dung môi là:

• SO2ClF.
• Lưu huỳnh dioxit.
• Một số clorofluorocarbon.

Axit Fluoroantimonic được sử dụng khi tổng hợp và xác định đặc tính của cacbocation. Đồng thời, chúng còn được sử dụng làm chất xúc tác trong quá trình kiềm hóa và acyl hóa trong hóa dầu.

Ứng dụng của Axit Fluoroantimonic chủ yếu trong lĩnh vực kỹ thuật hóa học

4. Axit Fluoroantimonic được bảo quản trong đâu?

Nhiều nghiên cứu cho thấy Axit Fluoroantimonic là chất có tính ăn mòn cực cao và rất độc hại. Tuy nhiên, nó nhạy cảm với độ ẩm, phản ứng rất mạnh với nước vì quá trình hydrat hóa tỏa nhiệt. Vì vậy, cách duy nhất để bảo quản và lưu trữ siêu axit này là bảo quản nó trong bình chứa làm từ PTFE-Tefluorn (một loại polyme tổng hợp). Khi con người tiếp xúc với Axit Fluoroantimonic cần mặc đồ bảo hộ để tránh nguy hiểm, ăn mòn xương… Vì loại axit này có thể phá hủy thủy tinh và tất cả các hợp chất hữu cơ.

Axit Fluoroantimonic nên được bảo quản trong PTFE-Tefluorn

5. Top 3 axit mạnh nhất thế giới

Axit Fluoroantimonic là axit mạnh nhất trên thế giới. Ngoài ra, còn có 3 siêu axit khác cũng được coi là rất mạnh. Để hiểu rõ hơn dưới đây chúng tôi đã liệt kê một số thông tin:

5.1. Axit Nitric (HNO3)

Đây là loại siêu axit có độc tính cao và ăn mòn, dễ cháy nên người dân cần hết sức cẩn thận trong quá trình sử dụng và bảo quản. Dạng tinh khiết của Axit Nitric thường tồn tại dưới dạng tinh thể lỏng, không màu. Nếu bổ sung thêm oxit nitơ tích tụ trong thời gian dài, chất lỏng sẽ chuyển sang màu vàng nhạt. Axit nitric thường được sử dụng để luyện kim, tinh chế và sản xuất chất nổ.

Axit Nitric (HNO3)

5.2. Axit clohydric (HCl)

Đây là một loại axit vô cơ siêu mạnh được tạo ra trong nước từ quá trình hòa tan khí hydro clorua. Đặc điểm của loại siêu axit này là có tính ăn mòn cao khi tiếp xúc với tế bào người. Axit clohydric đậm đặc ở nồng độ 40% sẽ tạo ra sương mù. Ứng dụng của loại siêu axit này khá đa dạng, cụ thể là trong lĩnh vực sản xuất phụ gia thực phẩm, chất tẩy rửa, gelatin,…

Axit clohydric (HCl)

5.3. Axit cacbonat – H (CHB11Cl11)

Axit carborane – H là một axit vô cơ rất mạnh được tạo ra bởi sự hòa tan phân tử của khí hydro trong nước. Hiện nay người ta thường dùng chúng để điều chế muối bromua, canxi bromua, natri bromua…

Axit cacbonat – H (CHB11Cl11)

6. Nhãn cảnh báo an toàn hóa chất chứa axit mạnh

Cảnh báo nguy hiểm

H290: Có thể ăn mòn kim loại

H314: Gây bỏng da nặng và tổn thương mắt

H318: Gây tổn thương mắt nghiêm trọng

H335: Có thể gây kích ứng đường hô hấp

Tuyên bố phòng ngừa

P234: Chỉ giữ trong bao bì gốc

P260: Không hít bụi/khói/khí/sương/hơi/sương

P280: Đeo găng tay bảo hộ/quần áo bảo hộ/bảo vệ mắt/bảo vệ thính giác…

P271: Chỉ sử dụng ngoài trời hoặc ở nơi thông thoáng

Trả lời

P301 + P330 + P331: NẾU NUỐT PHẢI: Súc miệng. Đừng ép nôn.

P303 + P361 + P353: NẾU TIẾP XÚC VỚI DA (hoặc tóc): Cởi bỏ ngay toàn bộ quần áo bị nhiễm độc. Rửa sạch da bằng nước [hoặc vòi hoa sen].

P363: Giặt quần áo bị nhiễm bẩn trước khi tái sử dụng.

P304 + P340: NẾU HÍT PHẢI: Đưa nạn nhân ra nơi thoáng khí và giữ ở tư thế dễ thở.

P310: Gọi ngay cho Trung tâm chống độc hoặc bác sĩ/…

P321: Điều trị cụ thể (xem hướng dẫn sơ cứu bổ sung trên nhãn này).

P305 + P351 + P338: NẾU DÍNH VÀO MẮT: Rửa cẩn thận bằng nước trong vài phút. Tháo kính áp tròng (nếu có) để dễ sử dụng. Tiếp tục rửa sạch.

P390: Hấp thụ chất tràn để tránh hư hỏng vật lý.

P312: Gọi cho trung tâm kiểm soát chất độc hoặc bác sĩ/nhân viên y tế nếu bạn cảm thấy không khỏe.

Qua bài viết của chúng tôi chắc hẳn các bạn đã có cái nhìn tổng quan về Fluoroantimonic Acid – loại axit mạnh nhất thế giới. Nếu có ý định mua Axit Fluoroantimonic hãy tìm hiểu kỹ để tránh những nguy hiểm không đáng có.