Ammonia nitrate là gì? Tổng hợp các thông tin cơ bản về Ammonia nitrate

Chu Văn An

Amoniac nitrat là một trong những câu hỏi chung của nhiều người. Tại sao chất này được sử dụng rộng rãi trong nông nghiệp và nó có tác dụng gì? Ứng dụng của Amoniac nitrat trong từng ngành nghề như thế nào?

1. Amoni nitrat là gì?

Amoni nitrat là một hợp chất hóa học, công thức hóa học của hợp chất này là NH4NO3. Hợp chất này là tinh thể màu trắng, hòa tan cao trong nước ở nhiệt độ thường hoặc áp suất tiêu chuẩn.

Chất này thường được sử dụng trong nông nghiệp làm phân bón hoặc làm chất oxy hóa trong thuốc nổ phục vụ khai thác mỏ hoặc xây dựng. Một ứng dụng phổ biến của hợp chất này là chế tạo các thiết bị nổ ngẫu hứng.

Đây cũng là chất oxy hóa mạnh, khi kết hợp với các loại nhiên liệu như hydro, dầu hoặc dầu hỏa sẽ tạo thành hỗn hợp có khả năng nổ cao. Tuy nhiên, ngày nay hợp chất NH4NO3 vẫn được sử dụng rộng rãi trong sản xuất phân bón. Bởi nó chứa rất nhiều đạm cần thiết cho cây trồng.

Amoni nitrat là gì?

2. Quy trình sản xuất Amoniac nitrat như thế nào?

Bắt đầu từ những năm 1940, Amoniac nitrat được sản xuất trên quy mô lớn. Bởi vì vào thời điểm đó nó được sử dụng làm đạn dược trong chiến tranh. Nhưng sau khi Thế chiến thứ hai kết thúc, hợp chất này được sử dụng làm phân bón thương mại.

Việc sản xuất loại phân bón này cũng khá đơn giản: khí amoniac phản ứng với axit nitric, chúng kết hợp với nhau và sinh ra nhiệt lượng đáng kể. Phân bón được tạo ra khi sử dụng dung môi amoni nitrat đậm đặc và hóa rắn.

Các nhà sản xuất thường tạo ra loại phân bón này bằng cách phun liên tục dung dịch lên các hạt nhỏ trong thùng quay. Loại phân này hút ẩm tốt nên dễ dàng hút ẩm từ không khí. Vì vậy, chúng thường được bảo quản trong túi kín hoặc bảo quản lạnh.

Các nhà sản xuất cũng thường phủ lên phân bón một lớp hợp chất chống đóng bánh để chống dính và vón cục. Trước khi phân bón đông đặc, đôi khi một lượng nhỏ khoáng chất cacbonat được thêm vào. Điều này nhằm loại bỏ tính chất dễ nổ của phân bón.

Hợp chất này chủ yếu được sử dụng làm phân bón

3. Amoni nitrat và những ứng dụng nổi bật

Amoni nitrat là hợp chất có nhiều ứng dụng quan trọng trong các lĩnh vực khác nhau. Cụ thể:

3.1. Là nguyên liệu phân bón

Amoniac nitrat được sử dụng làm nguyên liệu chính trong quá trình sản xuất phân bón. Hai nguồn dinh dưỡng quan trọng mà chất này cung cấp cho cây trồng là: nitơ (thông qua nitrat) và amoni.

Loại phân bón này được đánh giá cao ở khả năng dễ hấp thụ, giúp tăng năng suất và chất lượng cây trồng. Chúng cũng không gây ra độ chua của đất. Đây là sự lựa chọn để làm phân bón cho nhiều loại cây trồng.

3.2. Sản xuất thuốc nổ

Đây là ứng dụng khá quan trọng trong việc sản xuất thuốc nổ. Bởi đặc tính của Amoni nitrat là khả năng hút ẩm cao và có khả năng oxy hóa mạnh. Vì vậy nếu không xử lý đúng cách sẽ rất nguy hiểm.

NH4NO3 là thành phần chính trong việc sản xuất thuốc nổ, cung cấp oxy cho phản ứng nổ, tăng sự phát triển trong quá trình nổ.

3.3. Một số ứng dụng khác

Bên cạnh những ứng dụng chính nêu trên, Amoniac nitrat còn có rất nhiều lợi ích trong các ngành công nghiệp khác. Ví dụ:

• Được sử dụng trong ngành dệt may, nâng cao chất lượng và độ đàn hồi của các loại sợi tự nhiên như bông, len.
• Chất này khi trộn với nước sẽ tạo thành dung dịch có khả năng làm nguội kim loại.
• Ứng dụng trong ngành khai khoáng.

Sản xuất thuốc nổ từ Amoni nitrat

4. Những nguy cơ tiềm ẩn của Amoniac nitrat cần chú ý

Trên thực tế, trong điều kiện xử lý bình thường, Amoniac nitrat không gây hại. Nhưng nếu hít phải bụi Amoniac nitrat nồng độ cao có thể gây kích ứng đường hô hấp.

Các triệu chứng có thể bao gồm: đau họng, ho, khó thở hoặc thậm chí nghẹt thở. Chất này nếu nuốt phải với nồng độ cao có thể gây đau đầu, đau bụng, chóng mặt, nôn mửa, suy sụp cơ thể và ngạt thở. Khi trộn với nước, chất này trở thành axit nhẹ gây kích ứng mắt, mũi và da.

Loại chất này cũng không tương thích với một số loại hợp chất vô cơ và hữu cơ. Nếu nhiệt độ bên trong vượt quá 90 độ C, hỗn hợp supe lân và chất hữu cơ có thể đốt cháy một lượng lớn amoni nitrat.

Ngoài ra, amoni nitrat nung chảy trộn với các kim loại dạng bột như kẽm, đồng, chì và nhôm có thể gây ra phản ứng dữ dội và đôi khi gây nổ.

Thận trọng khi sử dụng Amoni nitrat

5. Cần lưu ý gì khi sử dụng và bảo quản Amoni nitrat?

Vì tính chất nguy hiểm nên việc sử dụng và bảo quản Amoniac nitrat cần phải thận trọng và tuân thủ các quy định. Cụ thể:

Bảo quản sản phẩm ở nhiệt độ thích hợp, không bọc ở nhiệt độ cao, vì chất này có tính chất nhiệt động và rất dễ phát nổ. Không để chất này tiếp xúc với nguồn nhiệt mạnh hoặc nhiệt độ cao.

Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, có thể kiểm soát được nhiệt độ, tốt nhất là tránh ánh nắng trực tiếp.

Không để Amoniac nitrat tiếp xúc trực tiếp với bột kim loại hoặc các chất hữu cơ, vì chúng có thể tạo ra tình huống nguy hiểm, có nguy cơ cháy nổ cao.

Nếu không may xảy ra cháy, nổ cần phải thực hiện nghiêm chỉnh sự hướng dẫn của lực lượng phòng cháy chữa cháy. Không tùy tiện sử dụng các chất chữa cháy không phù hợp như dung dịch axit, cacbon tetraclorua… Vì chúng kết hợp với nhau có thể khiến tình trạng trở nên tồi tệ và nguy hiểm hơn.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Amoniac nitrat là gì và ứng dụng của nó trong thực tế.