TOP 5 phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi hiệu quả nhất

Chu Văn An

Ngành chăn nuôi Việt Nam ngày càng phát triển theo hướng tích cực. Có rất nhiều sản phẩm an toàn với tiêu chuẩn cao được cung cấp ra thị trường. Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển mạnh mẽ đó là nguy cơ ô nhiễm môi trường từ nước thải chăn nuôi. Chính vì vậy bài viết hôm nay ENGCHEM muốn chia sẻ đến các bạn TOP 5 phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi hiệu quả nhất hiện nay.

I. Nước thải chăn nuôi có nguồn gốc từ đâu?

Nước thải chăn nuôi có nguồn gốc từ đâu?

Trước khi đi vào chia sẻ các phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi, Trường Chu Văn An mong muốn các bạn hiểu rõ về nguồn gốc của loại nước thải này. Theo đó, nước thải chăn nuôi thực chất là lượng nước thải được hình thành và thải ra từ quá trình chăn nuôi gia súc, gia cầm của các hộ gia đình, trang trại… Bên cạnh đó, nước thải sinh hoạt phát sinh tại các cơ sở chăn nuôi đó và được thu gom vào hệ thống xử lý cũng là một phần nguồn nước thải chăn nuôi.

Phần lớn nước thải chăn nuôi được hình thành từ hoạt động chăn nuôi. Ở nước ta hiện nay chủ yếu chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản như: trâu, bò, lợn, gà, ngan, tôm, cá,… Trong đó, theo thống kê, nguồn nước thải là nước thải. từ quá trình chăn nuôi lợn chiếm đa số. Ước tính mỗi năm các hộ gia đình và trang trại chăn nuôi lợn thải ra tới > 8 triệu tấn nước thải. Một con số vô cùng lớn, điều này cũng khiến cho quá trình xử lý nước thải chăn nuôi lợn khó có thể xử lý triệt để.

II. Đặc tính đặc trưng của nước thải chăn nuôi

Đặc tính đặc trưng của nước thải chăn nuôi

Mỗi loại gia cầm, vật nuôi, hải sản khác nhau sẽ tạo ra nước thải có tính chất khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung nước thải chăn nuôi sẽ bao gồm các thành phần chính sau:

• Bao gồm nhóm chất hữu cơ như protein, axit amin, cellulose; các loại chất béo; nhóm carbohydrate và các dẫn xuất của chúng được tìm thấy trong phân và nước thải của động vật nuôi. Theo ước tính, chất hữu cơ chiếm tới 70-80% trong thành phần nước thải này.
• Bao gồm nhóm các chất vô cơ có trong nước thải như: Muối vô cơ, amoni; urê; clorua; SO42-, tạp chất trong đất cát…chiếm khoảng 20-30% tổng thành phần.

Ngoài 2 thành phần chính trên, trong nước thải chăn nuôi sẽ còn có các loại chất rắn, tạp chất khác từ quá trình vệ sinh chuồng trại, rửa thiết bị chăn nuôi. Tuy nhiên, nội dung còn thấp và không đáng kể.

III. Tiêu chuẩn cần thiết trong xử lý nước thải chăn nuôi

Mỗi loại nước thải khác nhau đều có tác động tới môi trường và đời sống con người. Theo đó, để đảm bảo an toàn, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn cụ thể đối với loại nước thải này. Yêu cầu các hộ gia đình, trang trại chăn nuôi có trách nhiệm thực hiện và tuân thủ các quy định ban hành tại văn bản QCVN 62-MT:2016/BTNMT.

Quy định này áp dụng đối với mọi cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi. Liên quan đến việc xả nước thải vào hệ thống thoát nước công cộng. Quy định nêu rõ giá trị tối đa của chỉ số ô nhiễm trong nước thải có thể tiếp nhận. Giá trị đó được tính theo công thức Cmax = C x Kq x Kf.

Trong công thức đó các giá trị được chỉ định như sau:

• C là giá trị thông số ô nhiễm trong nước thải chăn nuôi được phân tích.
• Kq là hệ số nguồn tiếp nhận nước thải
• Kf là hệ số dòng chảy của nguồn nước thải.

Cụ thể bạn có thể xem một số chỉ số theo bảng dưới đây:

Tiêu chuẩn cần thiết trong xử lý nước thải chăn nuôi

Để có thể hiểu rõ từng giá trị, hệ số cụ thể, bạn cần tìm hiểu chi tiết hơn về các tiêu chuẩn do Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố. Như vậy, việc tính toán, xác định các thông số đầu ra của nước thải sẽ chính xác hơn.

IV. TOP 5 phương pháp xử lý nước thải chăn nuôi hiệu quả nhất hiện nay

Ngành chăn nuôi đã tồn tại và phát triển ở Việt Nam hàng trăm năm nay. Có rất nhiều cách xử lý nước thải được người dân áp dụng, mỗi phương pháp đều có ưu điểm và mang lại lợi ích riêng. Tuy nhiên, để bạn tham khảo và lựa chọn, Trường Chu Văn An sẽ tổng hợp 5 phương pháp được đánh giá tốt nhất, ưu việt và tiết kiệm nhất dưới đây:

1. Xử lý nước thải chăn nuôi bằng hệ thống biogas kỵ khí

Xử lý nước thải chăn nuôi bằng hệ thống biogas kỵ khí

Ngay từ khi đi học, chúng em đã được biết về hệ thống thuế GTGT trong ngành nông nghiệp. Sau đó là ứng dụng hệ thống khí sinh học trong chăn nuôi. Chúng ta có thể thấy được tầm ảnh hưởng và vai trò quan trọng của phương pháp này trong ngành chăn nuôi. Đặc biệt đối với những trang trại lớn có lượng nước thải ra mỗi ngày lớn.

Việc sử dụng khí sinh học thực chất là một quá trình phân hủy kỵ khí. Ưu điểm của phương pháp này là hạn chế nước thải chăn nuôi thải bừa bãi ra môi trường. Sử dụng nguồn nước đó để chuyển hóa các khí độc có trong nước thải như: CH4, CO2, H2S… để sử dụng làm nhiên liệu hoặc dùng làm điện thắp sáng phục vụ đời sống. Ngoài ra, bùn trong bể biogas lajic có thể được sử dụng làm phân bón hữu cơ trong nông nghiệp. Loại phân bón này có thể cải thiện dinh dưỡng đất và thúc đẩy năng suất cây trồng.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hệ thống xử lý này không thể giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm. Chỉ xử lý ở mức độ trung bình, giảm mùi hôi nhiều hơn. Nhưng nó vẫn tạo ra khí nitơ và phốt pho. Chỉ số COD vẫn tồn tại ở mức 1000mg/m3. Vì vậy, nước thải từ đường hầm kỵ khí này vẫn cần tiếp tục được xử lý.

2. Sử dụng phương pháp thực vật để xử lý nước thải chăn nuôi

Sử dụng phương pháp thực vật để xử lý nước thải chăn nuôi

Mô hình xử lý nước thải bằng thảm thực vật khá hiệu quả. Vừa tiết kiệm chi phí vừa cực kỳ thân thiện với môi trường. Ngoài ra còn làm đẹp cảnh quan xung quanh. Công nghệ này dễ áp ​​dụng, chỉ sử dụng nguyên liệu thô sẵn có trong tự nhiên.

Nước thải được xử lý sơ bộ bằng lưới chắn rác, loại bỏ các chất rắn lớn có trong nước thải. Sau đó dẫn nước thải vào bể lắng để xử lý. Sau đó sử dụng bể trồng cây thủy sinh giúp phân hủy các chất hữu cơ, vô cơ có trong nước. Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây sinh trưởng và phát triển tốt. Các loại cây trồng thủy sinh được sử dụng rộng rãi trong phương pháp này là: Lục bình; dừa nước; tre nước; cỏ mè hay cỏ muỗi…. Đây đều là những loại cây phát triển nhanh trong môi trường ô nhiễm, sinh sôi nhanh chóng về số lượng trong thời gian ngắn.

3. Sử dụng phương pháp lọc sinh học để xử lý nước thải chăn nuôi

Sử dụng phương pháp lọc sinh học để xử lý nước thải chăn nuôi

Ngoài phương pháp biogas, ngành chăn nuôi, gia cầm cũng ưa chuộng các phương pháp sinh học trong xử lý nước thải. Bởi đây là phương pháp có tính ứng dụng cao, dễ thực hiện và chi phí đầu tư thấp. Kết hợp hệ thống hầm biogas và bể ủ thiếu khí có ngăn lắng. Sau đó thực hiện bơm sinh học để bắt đầu quá trình lọc tuần hoàn. Trong quá trình lọc, khoảng 20-30% nước thải sẽ đi vào bể lắng, phần còn lại sẽ chảy vào ao nuôi thủy sản. Lưu trữ nước khoảng 10 ngày trước khi xả vào hệ thống thoát nước công cộng.

4. Sử dụng bùn hoạt tính hiếu khí – thiếu không khí để xử lý nước thải

Sử dụng bùn hoạt tính hiếu khí – thiếu không khí để xử lý nước thải

Thay vì sử dụng mô hình đơn giản truyền thống là xử lý nước thải bằng bùn hoạt tính, chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng kết hợp các ngăn bể thiếu khí và hiếu khí xen kẽ. Sự kết hợp như vậy có thể loại bỏ đồng thời các chất hữu cơ và khí nitơ.

Quá trình nitrat hóa sẽ diễn ra ở ngăn bể hiếu khí, còn quá trình khử sẽ diễn ra ở ngăn anoxic. Để tăng hiệu quả, chúng ta có thể chia dòng chảy thành các ngăn để tận dụng nguồn carbon từ nước thải chăn nuôi sau quá trình khử nitrat. Vì vậy, hiệu quả xử lý nước thải chăn nuôi cao hơn rất nhiều.

5. Sử dụng phương pháp mương oxy hóa trong xử lý nước thải chăn nuôi

Sử dụng phương pháp mương oxy hóa trong xử lý nước thải chăn nuôi

Đối với các trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và khu vực nuôi trồng thủy sản luôn sử dụng thiết bị sục khí dài hạn. Phương pháp này mang lại lợi thế lớn trong quá trình vận chuyển. Nó tiêu thụ rất ít năng lượng và vận hành đơn giản. Quá trình xử lý tạo ra rất ít bùn nhưng có thể xử lý đồng thời cả chất hữu cơ và khí độc có trong nước thải.

Ngày nay phương pháp này đang được áp dụng rộng rãi ở các trang trại chăn nuôi theo kiểu gia đình, quy mô không quá lớn. Với đặc tính loại bỏ nitơ nên phương pháp này rất được người chăn nuôi ưa chuộng.

Sau các bước xử lý nước thải theo một trong 5 phương pháp trên, nước thải chăn nuôi cơ bản đạt tiêu chuẩn A theo quy định QCVN 40:2016/BTNMT. Tuy nhiên, để tăng tính ổn định và tái sử dụng nước thải sau xử lý, Bộ Tài nguyên và Môi trường luôn khuyến khích người dân sử dụng ao sinh học trong hệ thống xử lý nước thải chăn nuôi.

Ngoài ra, trong quá trình xử lý ở những công đoạn cần thiết có thể sử dụng thêm sự hỗ trợ từ hóa chất xử lý nước thải để tiết kiệm chi phí, thời gian và tiến độ. Các loại hóa chất dùng để xử lý nước thải chăn nuôi vô cùng đa dạng. Nếu chưa biết rõ nên sử dụng loại hóa chất nào, bạn có thể liên hệ ngay với vietchem để được tư vấn và giải đáp.

Trên đây là một số chia sẻ của Công ty CP Xuất nhập khẩu Hóa chất và Thiết bị Kim Ngưu – ENGCHEM về vấn đề xử lý nước thải chăn nuôi. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn trong cuộc sống. Đừng quên đăng ký theo dõi website vietchem.com.vn của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị và hữu ích nhé!