Tia tử ngoại là gì? Phân loại và những tác hại đến con người

Chu Văn An

Tia cực tím được nhắc đến khá nhiều trong đời sống hằng ngày. Nhiều người cho rằng tia này sẽ gây hại cho sức khỏe con người. Vậy tia cực tím là gì? Tia cực tím có tác hại gì tới cuộc sống? Hãy cùng Trường Chu Văn An tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này trong nội dung dưới đây nhé.

1. Tia cực tím là gì?

Tia cực tím có nhiều tên gọi khác nhau như: Tia cực tím, tia UV. Đây là loại sóng điện từ, có bước sóng từ 10nm – 380nm. Bước sóng này dài hơn tia X nhưng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng khả kiến.

Tia cực tím thường tập trung nhiều nhất vào buổi trưa từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều và giảm dần vào buổi sáng và buổi chiều. Khi đó, mặt trời chiếu vuông góc với mặt đất nên có thể chiếu vào những không gian rộng hơn, trống trải hơn. Tia này có cường độ cao hơn khi chạm tới các bề mặt phản chiếu như mặt biển, tuyết, cát, thủy tinh…

Tia cực tím còn được gọi là tia UV hay tia cực tím

2. Có những loại tia cực tím nào?

Tia cực tím được chia thành 3 loại. Bao gồm:

• Tia UV A: Tia này chiếm tới 95%, có thể chiếu thẳng xuống mặt đất mà không bị Ozone hấp thụ. Chúng có khả năng phá hủy Collagen và dễ dàng thẩm thấu vào lớp hạ bì của da nên là nguyên nhân gây lão hóa sớm.
• Tia UV B: Mặc dù có tác dụng giúp cơ thể tăng tổng hợp vitamin D nhưng loại tia này có thể gây kích ứng da, cháy nắng và ung thư da.

• Tia UV C: Tia UV B được lọc qua bầu khí quyển và không tới được trái đất. Chúng có năng lượng khá cao nên tiềm ẩn nguy cơ gây nguy hiểm cho da.

Có 3 loại tia cực tím: UVA, UVB và UVC

3. Tác dụng của tia cực tím

Tia cực tím có tác hại gì đang là vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Theo đó, tia UV mang lại một số công dụng đáng chú ý như:

• Tiệt trùng sản phẩm để đóng gói.
• Khử trùng các dụng cụ phẫu thuật hoặc trị liệu liên quan đến vấn đề còi xương trong y học.
• Tia cực tím được sử dụng để kiểm tra, đánh giá các vết nứt trên bề mặt vật liệu kim loại trong ngành cơ khí.
• Dùng để chiếu sáng trong công nghiệp sản xuất.
• Sàng lọc phát hiện tiền giả và tiền thật.
• Chiếu sáng cabin buồng lái máy bay và được sử dụng trong ngành hàng không, vũ trụ…

Tia cực tím còn có nhiều tác hại tới cuộc sống

4. Làm thế nào để tạo ra tia cực tím?

Tia cực tím có thể được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau nhưng chủ yếu xuất hiện ở nhiệt độ cao từ 20000C trở lên. Bao gồm: Bề mặt năng lượng mặt trời, đèn hơi thủy ngân, hồ quang điện…

Ví dụ về các nguồn phát ra tia cực tím là:

• Đèn ánh sáng đen.
• Giường tắm nắng và đèn tắm nắng.
• Bóng đèn có ánh sáng tím…

5. Tính chất của tia cực tím

Tia cực tím có một số tính chất đặc trưng sau:

• Tia UV gây nhiễu và nhiễu ánh sáng.
• Hiệu ứng trực tiếp trên phim.
• Khả năng ion hóa không khí khá tốt.
• Đặc tính của loại tia này là kích thích các phản ứng hóa học diễn ra một cách tự nhiên. Điển hình: Phản ứng tổng hợp vitamin D, tổng hợp clo với hydro…
• Có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, nấm mốc, tế bào da, tế bào võng mạc.
• Nước và thủy tinh sẽ hấp thụ mạnh tia cực tím.
• Tia cực tím có thể xuyên qua thạch anh.

6. Tia cực tím và tác hại bạn cần biết

Tác hại của tia cực tím được nhắc đến rất nhiều bởi nó có thể được coi là “kẻ giết người thầm lặng”. Nếu cơ thể con người tiếp xúc với tia UV quá lâu với cường độ cao có thể gây ra nhiều vấn đề như:

6.1. Gây tổn thương mắt

Tia UV có thể tác động đến các bộ phận của cơ thể. Nếu tiếp xúc quá lâu, bề mặt của mắt dễ bị tổn thương, dẫn đến bỏng. Khi đó dễ gặp phải một số vấn đề như: đục thủy tinh thể, tổn thương võng mạc, đục thủy tinh thể, mù lòa.

6.2. Ảnh hưởng đến da

Tia UV dễ dàng xuyên qua tầng Ozone của khí quyển. Khi chiếu trực tiếp lên da sẽ phá hủy lớp collagen bên ngoài. Điều này dẫn đến lão hóa và xuất hiện nếp nhăn. Đồng thời, nguy cơ mắc bệnh ung thư da cao hơn so với những người ít tiếp xúc.

Theo nghiên cứu gần đây, có tới 90% trường hợp ung thư da là do tác hại của tia cực tím. Với những triệu chứng điển hình như xuất hiện các đốm màu tím hoặc đỏ. Bao gồm cả những nốt ruồi bất thường trên da hay những nốt mụn cứng ở mí mắt.

Tia UV gây ra nhiều tổn thương cho da như cháy nắng, sạm da, ung thư da

6.3. Tia cực tím ảnh hưởng tới hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch của con người sẽ bị suy giảm một phần nếu cơ thể thường xuyên tiếp xúc với tia cực tím trong thời gian dài. Vì vậy, khi ra ngoài vào khoảng thời gian nắng gắt từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều, bạn cần chủ động bảo vệ cơ thể. Bao gồm: Đeo kính râm, bôi kem chống nắng, đội mũ, bôi kem chống nắng…

Tia cực tím mang lại nhiều lợi ích cho con người nhưng cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm. Vì vậy, tìm hiểu rõ ràng về loại tia này sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe của mình. Nếu cần tư vấn thêm về hóa chất công nghiệp, bạn có thể liên hệ Trường Chu Văn An theo số HOTLINE để được hỗ trợ nhanh chóng, tận tình.