Cách sử dụng biến tần và tìm hiểu về ý nghĩa của các ký hiệu

Chu Văn An

Biến tần là thiết bị điện tự động hóa được sử dụng phổ biến trong nhiều công trình xây dựng và hệ thống điều khiển động cơ. Tuy đã trở nên quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa của các ký hiệu này cũng như cách sử dụng biến tần hiệu quả. Trong bài viết này, KTH ELECTRIC sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các ký hiệu thường gặp trên biến tần cũng như cách sử dụng thiết bị để đảm bảo hiệu suất cao và an toàn.

Ý nghĩa các ký hiệu trên biến tần

Trên biến tần của bạn, bạn sẽ thấy một số ký hiệu khác nhau, mỗi ký hiệu có một chức năng cụ thể. Biết được ý nghĩa của các ký hiệu sẽ giúp bạn chọn được loại biến tần phù hợp với nhu cầu và thực hiện các thao tác điều khiển một cách chính xác. Dưới đây là những ký hiệu cơ bản mà người dùng cần hiểu rõ:

Cách sử dụng bộ biến tần và ý nghĩa các ký hiệu của nó

chạy/dừng

Đây là một trong những ký hiệu quan trọng nhất trên biến tần và cho phép người dùng cài đặt thiết bị chạy hoặc dừng. Thông thường, các ký hiệu này được thể hiện bằng tiếng Anh và bao gồm các tùy chọn sau:

• Bàn phím: Cho phép chạy và dừng trực tiếp từ bàn phím tích hợp trên bộ biến tần.
• Bên ngoài: Điều khiển chạy và dừng thông qua các nút bấm bên ngoài, tức là người dùng có thể kết nối một công tắc hoặc nút bấm nằm bên ngoài biến tần.
• Giao tiếp: Cài đặt khởi động và dừng được thực hiện thông qua cổng RS485 và điều khiển từ xa có thể được thực hiện thông qua hệ thống liên lạc.

Thời gian tăng tốc và giảm tốc

Khi nhấn phím run, biến tần sẽ điều khiển động cơ tăng tốc từ 0Hz đến tần số cài đặt (thường là 50Hz) trong một khoảng thời gian. Thời gian tăng tốc mặc định thường là 10 giây nhưng người dùng có thể điều chỉnh theo nhu cầu.

Ngược lại, nhấn nút dừng, động cơ sẽ giảm tốc và dừng hoàn toàn sau thời gian giảm tốc đã cài đặt. Ngoài ra, chạy tự do cho phép động cơ dừng nhanh mà không giảm tốc độ chậm. Chế độ giảm tốc cũng hỗ trợ giảm tốc nhanh nhưng không còn phổ biến ở các biến tần đời mới.

các biểu tượng khác

• Chiết áp bàn phím: Biểu tượng này dùng để điều chỉnh tần số bằng cách xoay núm xoay trên bàn phím, giúp người dùng thay đổi tốc độ dễ dàng.
• Đầu vào tín hiệu analog AVI bên ngoài: Cổng đầu vào tín hiệu analog giúp điều chỉnh tần số của điện trở bên ngoài hoặc tín hiệu điện áp 0-10VDC.
• Đầu vào tín hiệu analog ACI bên ngoài: Đây là cổng đầu vào tín hiệu 4-20mA dùng để điều chỉnh các tần số khác ngoài AVI.
• Tần số cài đặt truyền thông: dùng để điều chỉnh tần số thông qua giao thức truyền thông RS485.
• Tần số đầu ra PID: Cổng ra tín hiệu PID cho phép biến tần điều chỉnh tần số theo tín hiệu PID và thường được sử dụng trong các hệ thống điều khiển tự động.

>>/ Xem thêm: Biến tần ba pha là gì?

Cách sử dụng biến tần hiệu quả

Cách sử dụng biến tần hiệu quả

Để sử dụng biến tần hiệu quả, tránh sự cố và duy trì hiệu suất của thiết bị điện, dưới đây là một số yếu tố quan trọng bạn cần chú ý:

• Duy trì nhiệt độ môi trường ổn định: Nên lắp đặt biến tần trong môi trường nhiệt độ được kiểm soát, tốt nhất là khoảng 22°C, để hạn chế ảnh hưởng của nhiệt độ cao đến hiệu suất và tuổi thọ của thiết bị.
• Đảm bảo không gian thoáng mát: Đặt biến tần ở nơi khô ráo, tránh xa bụi bẩn, ẩm mốc. Không gian xung quanh biến tần cũng cần được thông thoáng để có thể tản nhiệt tốt và giảm nguy cơ quá nhiệt.
• Tránh thay đổi thông số mặc định: Các thông số trên biến tần thường được nhà sản xuất cài đặt để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Người dùng không nên tự ý điều chỉnh các thông số này nếu chưa tìm hiểu kỹ để tránh sai sót hoặc nguy cơ cháy nổ.
• Tránh chạm vào bộ tản nhiệt khi máy đang chạy: Khi biến tần đang chạy, nhiệt độ của bộ tản nhiệt có thể đạt nhiệt độ rất cao, lên tới 800°C. Vì vậy, người dùng không nên chạm vào các bộ phận của biến tần khi động cơ đang chạy.
• Ngắt nguồn điện và chờ trước khi bảo trì: Trước khi thực hiện bảo trì, sửa chữa biến tần, bạn phải ngắt nguồn điện và chờ ít nhất 15 phút để các tụ điện giải phóng toàn bộ năng lượng dự trữ nhằm đảm bảo an toàn cho nhân viên bảo trì.
• Bảo trì định kỳ: Thực hiện bảo trì định kỳ khoảng 2 năm một lần để đảm bảo biến tần luôn hoạt động tốt. Tránh để nó quá lâu vì các bộ phận bên trong có thể bị mòn và xuống cấp.
• Nối đất: Để tránh rò rỉ, biến tần cần được nối đất tốt.
• Tránh để vật lạ rơi vào biến tần: Không để chất lỏng, vật kim loại rơi vào bên trong biến tần, vì chúng sẽ làm hỏng mạch, thậm chí gây đoản mạch và hư hỏng thiết bị.

Phương pháp điều khiển biến tần

>>>>Xem thêm: Ưu nhược điểm của Lò phản ứng cho Biến tần

Khi đã biết cách sử dụng biến tần đúng cách và hiệu quả thì yếu tố tiếp theo cần quan tâm đó là phương pháp điều khiển biến tần. Có nhiều cách để điều khiển biến tần, tùy thuộc vào ứng dụng cụ thể và nhu cầu điều chỉnh tốc độ của hệ thống. Tìm hiểu về các phương pháp phổ biến này:

Cách sử dụng bộ biến tần và các phương pháp điều khiển thông dụng

Hoạt động đa tốc độ

Với phương pháp này, biến tần sẽ hoạt động ở mức tốc độ đặt trước. Mỗi tần số tương ứng với một giá trị đầu vào được chỉ định và có thể được điều chỉnh theo nhu cầu hoạt động.

Kiểm soát thông qua giao tiếp

Đây là phương pháp phổ biến hiện nay và cho phép người dùng điều khiển biến tần thông qua các giao thức truyền thông như RS485, ASCII, 422, Modbus RTU,… Có thể kết nối với HMI, PLC và các thiết bị khác để điều khiển biến tần một cách linh hoạt và tự động.

Sử dụng biến trở chiết áp

Phương pháp này sử dụng biến trở để điều chỉnh tần số, có thể là loại xoay âm lượng hoặc loại 3 chân. Sau khi bộ biến tần nhận được lệnh điều khiển, nó sẽ điều chỉnh tần số thông qua nút được kết nối với đầu vào của bộ biến tần. Tần số có thể tăng giảm và dừng theo lệnh.

Điều khiển thông qua bàn phím tích hợp

Đây là phương pháp điều khiển cơ bản nhất, sử dụng bàn phím trên bộ biến tần. Bàn phím thường bao gồm các phím lên/xuống hoặc núm xoay để điều chỉnh tần số. Người dùng có thể sử dụng các phím Run, Stop, Rev (đảo ngược) và For (chạy tiến) để thực hiện các lệnh điều khiển cần thiết. Vị trí của các phím này có thể khác nhau tùy thuộc vào loại biến tần bạn có.

Việc nắm vững các ký hiệu và cách sử dụng biến tần không chỉ giúp bạn sử dụng thiết bị hiệu quả mà còn đảm bảo an toàn cho hệ thống và người vận hành. Hãy liên hệ với KTH ELECTRIC để được tư vấn về các thiết bị điện gia dụng và công nghiệp phù hợp với nhu cầu của bạn.