Aniline (C₆H₅NH₂) là gì? Tất tần tật tính chất, ứng dụng & an toàn | VIETCHEM

Bạn đang tìm hiểu về Aniline và những ứng dụng quan trọng của nó trong công nghiệp? Bài viết này Trường Chu Văn An sẽ cung cấp tất cả những thông tin bạn cần, từ công thức cấu tạo chi tiết, giải đáp thắc mắc Anilin có làm đổi màu quỳ xanh, các phản ứng điển hình với dung dịch Brom, cho đến ứng dụng thực tế và những cảnh báo an toàn bắt buộc khi sử dụng hóa chất này.

Anilin là gì?

1. Anilin là gì?

Anilin, còn được gọi một cách có hệ thống là phenylamine hoặc aminobenzen, là một hợp chất hữu cơ thuộc nhóm đồng đẳng amin thơm có công thức C₆H₅NH₂. Nó được coi là amin thơm đơn giản và quan trọng nhất, đóng vai trò là tiền chất của nhiều hóa chất công nghiệp phức tạp hơn.

Để nhận biết chính xác Anilin trong môi trường công nghiệp và phòng thí nghiệm, bạn có thể tham khảo bảng thông tin chi tiết dưới đây:

Thuộc tính	Chi tiết
Tên IUPAC	Benzamin
Tên khác	Anilin, Phenylamine, Aminobenzen
Công thức phân tử	C₆H₇N
Công thức cấu tạo	C₆H₅NH₂
Số CAS	62-53-3
Khối lượng phân tử	93,13 g/mol
Vẻ bề ngoài	Chất lỏng nhờn, không màu đến màu vàng nhạt

2. Tính chất vật lý của Anilin (C₆H₅NH₂) dễ nhận biết nhất

Anilin sở hữu những tính chất vật lý rất đặc trưng, ​​giúp dễ dàng nhận biết trong quá trình sử dụng và bảo quản:

• Trạng thái & Màu sắc: Ở điều kiện bình thường, Anilin là chất lỏng giống dầu. Anilin tinh khiết không màu, tuy nhiên dễ bị oxy hóa bởi không khí, ánh sáng và tạp chất nên thường có màu từ vàng nhạt đến nâu đỏ sẫm.
• Mùi: Có mùi hăng rất đặc trưng của amin thơm, khó ngửi.
• Độ hòa tan trong nước: Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm: “Anilin có tan trong nước không?”. Câu trả lời là Anilin tan rất ít trong nước lạnh. Tuy nhiên, khi nhiệt độ tăng, độ hòa tan sẽ tăng và hòa tan vô hạn trong hầu hết các dung môi hữu cơ thông thường như benzen, etanol, ete.
• Nhiệt độ sôi: 184°C.
• Nhiệt độ nóng chảy: -6°C.
• Mật độ: Khoảng 1,02 g/cm³ (nặng hơn nước).

3. Tính chất hóa học đặc trưng của Anilin

Tính chất hóa học của Anilin được quyết định bởi sự tương tác giữa nhóm amino (-NH₂) và vòng benzen, tạo ra các phản ứng đặc trưng.

Anilin có làm đổi màu quỳ tím không? (Giải mã bazơ yếu)

Đây là một trong những câu hỏi phổ biến nhất về Aniline. Do ảnh hưởng của gốc phenyl hút electron (C₆H₅-), mật độ electron trên nguyên tử Nitơ của nhóm -NH₂ giảm đáng kể. Điều này khiến khả năng tiếp nhận proton H⁺ của Aniline rất yếu.

Kết luận: Anilin có tính bazơ rất yếu (yếu hơn amoniac) nên Anilin KHÔNG THAY ĐỔI MÀU TÍM.

Để dễ hình dung hơn, bạn có thể tham khảo bảng so sánh nhanh các thuộc tính cơ bản sau:

hợp chất	Công thức	đặc trưng	Tính cơ bản
Amoniac	NH₃	Nhóm đẩy electron (H)	Trung bình
Anilin	C₆H₅NH₂	Gốc hút electron (C₆H₅)	Rất yếu
Metylamin	CH₃NH₂	Nhóm đẩy electron (CH₃)	Mạnh

Phản ứng của Anilin với Axit và Bazơ (HCl, NaOH)

• Với axit mạnh (HCl): Do có tính bazơ nên Anilin dễ phản ứng với các axit mạnh như HCl, H₂SO₄ tạo thành muối phenylamoni. Muối này dễ tan trong nước.

C₆H₅NH₂ + HCl → C₆H₅NH₃Cl (Phenylamoni clorua)

• Với dung dịch kiềm (NaOH): Do tính chất bazơ nên Anilin KHÔNG phản ứng với dung dịch NaOH.

Phản ứng thế bằng Brom – Dấu hiệu nhận biết Anilin

Đây là phản ứng quan trọng và đặc trưng nhất của Anilin. Do ảnh hưởng của nhóm -NH₂ (nhóm hoạt hóa tuần hoàn) nên Anilin phản ứng rất nhanh với dung dịch nước Brom ở nhiệt độ thường tạo ra sản phẩm kết tủa màu trắng là 2,4,6-tribromoaniline.

C₆H₅NH₂ + 3Br₂ → C₆H₂Br₃NH₂↓ + 3HBr

Phản ứng này thường được sử dụng trong các thí nghiệm để phát hiện sự có mặt của Anilin.

4. Ứng dụng quan trọng của Anilin trong công nghiệp và sản xuất

Anilin không chỉ là hóa chất cơ bản mà còn là hóa chất trung gian không thể thiếu, đóng vai trò là “viên gạch” nền tảng để xây dựng nên vô số sản phẩm phục vụ đời sống và các ngành công nghiệp. Dưới đây là những ứng dụng quan trọng nhất của Aniline.

Ứng dụng quan trọng của Anilin

Sản xuất Polymer: Nền tảng của vật liệu Polyurethane (PU)

Đây là lĩnh vực tiêu thụ Aniline lớn nhất, chiếm hơn 85% tổng sản lượng toàn cầu. Anilin là tiền chất trực tiếp để sản xuất Methylene diphenyl diisocyanate (MDI). MDI sau đó được kết hợp với polyol để tạo ra Polyurethane (PU), một trong những loại polyme đa năng và linh hoạt nhất hiện nay.

• Quy trình: Anilin ⟶ MDI ⟶ Polyurethane (PU)
• Ứng dụng của PU:
• Bọt cứng: Được sử dụng làm vật liệu cách nhiệt, cách âm hiệu quả trong xây dựng, tủ lạnh, kho lạnh.
• Mút dẻo: Được sử dụng rộng rãi trong sản xuất nệm, ghế sofa, yên ngựa, đệm.
• Chất đàn hồi: Sản xuất các sản phẩm có độ đàn hồi cao như bánh xe, vòng đệm và các bộ phận máy.
• Sơn và Lớp phủ: Sơn PU cung cấp lớp phủ bảo vệ bền, chống mài mòn cho sàn nhà, gỗ và kim loại.
• Keo: Keo PU có lực bám dính cao, được sử dụng trong ngành gỗ, xây dựng và sản xuất ô tô.

Ngành nhuộm: Từ lịch sử đến hiện đại

Anilin có một vị trí đặc biệt trong lịch sử hóa học hữu cơ. Năm 1856, William Henry Perkin tình cờ tổng hợp được Mauveine, thuốc nhuộm tổng hợp đầu tiên trên thế giới, từ Aniline. Phát hiện này đã mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành dệt may, thay thế các loại thuốc nhuộm tự nhiên đắt tiền và bền màu.

Ngày nay, Aniline là nguyên liệu chính để sản xuất thuốc nhuộm azo, loại hợp chất tạo màu lớn nhất và đa dạng nhất, được sử dụng rộng rãi để nhuộm:

• Vải (bông, len, lụa)
• Da thú
• Giấy
• Mực in

Sản xuất cao su: Tăng cường độ bền và tuổi thọ

Trong ngành cao su, dẫn xuất Anilin đóng hai vai trò cực kỳ quan trọng bao gồm:

• Chất tăng tốc: Các hợp chất như diphenylguanidine (DPG) có nguồn gốc từ Aniline được thêm vào hỗn hợp cao su để đẩy nhanh quá trình lưu hóa (đóng rắn polyme bằng lưu huỳnh). Quá trình này giúp tăng độ đàn hồi, độ cứng và độ bền kéo của cao su.
• Chất chống oxy hóa: Aniline là tiền chất sản xuất chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cao su khỏi bị phân hủy do tác động của oxy, ozon và nhiệt độ. Điều này giúp kéo dài đáng kể tuổi thọ của các sản phẩm như lốp xe, dây đai và ống mềm.

Dược phẩm và Nông nghiệp: Hóa chất trung gian đa năng

Anilin là khối xây dựng cơ bản trong tổng hợp hữu cơ để tạo ra các hoạt chất phức tạp hơn.

• Dược phẩm: Là tiền chất trong quá trình sản xuất nhiều loại thuốc. Một ví dụ điển hình và quen thuộc nhất là Paracetamol (Acetaminophen), một trong những loại thuốc giảm đau, hạ sốt được ưa chuộng nhất trên thế giới. Ngoài ra, Aniline còn là điểm khởi đầu để tổng hợp thuốc sulfa, một nhóm kháng sinh quan trọng.
• Nông nghiệp: Nhiều loại thuốc diệt cỏ và thuốc diệt nấm có cấu trúc hóa học dựa trên vòng benzen và nhóm amino Anilin. Nó được sử dụng để tổng hợp các hoạt chất giúp bảo vệ cây trồng khỏi cỏ dại và bệnh tật.

5. An toàn khi tiếp xúc và sử dụng Aniline – Cần biết!

Anilin là một hóa chất độc hại và cần được xử lý hết sức cẩn thận. Trường Chu Văn An luôn đặt sự an toàn lên hàng đầu và khuyến nghị khách hàng tuân thủ nghiêm ngặt các quy định sau:

• Cảnh báo độc tính: Anilin có thể độc hại khi hít phải hơi, thấm qua da hoặc nuốt phải. Phơi nhiễm cấp tính có thể dẫn đến methemoglobinemia, một hội chứng nguy hiểm làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu, gây ra các triệu chứng xanh xao, khó thở và chóng mặt.
• Thiết bị bảo hộ cá nhân bắt buộc (PPE):
• Kính bảo hộ chống hóa chất.
• Găng tay chống hóa chất (nitril hoặc cao su tổng hợp).
• Quần áo bảo hộ bao phủ cơ thể.
• Mặt nạ phòng độc có bộ lọc hữu cơ hoặc làm việc ở nơi thông thoáng.
• Bảo quản: Bảo quản Anilin trong bao bì đậy kín, để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh xa nguồn nhiệt, tia lửa và ánh nắng trực tiếp.
• Sơ cứu: Trong mọi trường hợp bị phơi nhiễm, hãy nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi khu vực nguy hiểm và gọi cấp cứu ngay lập tức. Luôn tham khảo Tài liệu An toàn Hóa chất (SDS) đi kèm sản phẩm để biết hướng dẫn chi tiết nhất.

Nguồn tham khảo thông tin an toàn: Thông tin về quản lý độc tính và an toàn của Anilin được tham khảo từ cơ sở dữ liệu của Cơ quan Hóa chất Châu Âu (ECHA) Và Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia Hoa Kỳ (PubChem).

6. Mua Aniline công nghiệp ở đâu uy tín, chất lượng?

Là hóa chất nền tảng cho nhiều ngành sản xuất, việc lựa chọn nhà cung cấp Aniline uy tín, đảm bảo chất lượng, nguồn gốc rõ ràng là vô cùng quan trọng.

Tại Trường Chu Văn An, chúng tôi cam kết cung cấp sản phẩm Aniline công nghiệp đạt tiêu chuẩn chất lượng, có đầy đủ hồ sơ chứng nhận (COA, MSDS) và được bảo quản theo quy trình an toàn. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn về kỹ thuật cũng như biện pháp an toàn để đảm bảo việc sử dụng của bạn được hiệu quả và an toàn nhất.

➡️ Để nhận được báo giá Aniline tốt nhất, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline hoặc để lại thông tin TẠI ĐÂY.

➡️ Download Tài liệu An toàn Hóa chất (SDS) của Aniline do vietchem cung cấp.

7. Giải đáp nhanh các câu hỏi thường gặp về Aniline (FAQ)

1. Anilin có làm đổi màu quỳ tím không?

Vì bazơ quá yếu nên Anilin không có khả năng làm đổi màu giấy quỳ tím.

2. Anilin có tan trong nước không?

Anilin ít tan trong nước ở nhiệt độ phòng nhưng tan nhiều hơn trong nước nóng và tan hoàn toàn trong dung môi hữu cơ.

3. Phản ứng điển hình để nhận biết Anilin là gì?

Phản ứng với dung dịch nước Brom tạo kết tủa trắng 2,4,6-tribromoaniline là phản ứng điển hình dùng để nhận biết Anilin.

4. Anilin HCL là gì?

Anilin HCl (C₆H₅NH₃Cl) là muối phenylamoni clorua, được hình thành khi Anilin phản ứng với axit clohydric (HCl). Đây là dạng muối và tan tốt trong nước.