Điện 3 Pha Là Gì? Sự Khác Biệt Giữa Điện 1 Pha Và Điện 3 Pha

Chu Văn An

điện ba pha Là dòng điện thông dụng được sử dụng trong các nhà máy, xí nghiệp sản xuất, những nơi có nhiều máy móc thiết bị công suất lớn. Điện ba pha giúp máy vận hành dễ dàng hơn đồng thời tránh thất thoát điện năng lớn. Vậy điện ba pha là gì? Những lợi thế là gì? chúng ta hãy đi cùng nhau Hoàng Lai Tìm hiểu về điện ba pha trong bài viết dưới đây.

Điện ba pha là gì?

Điện ba pha là dòng điện gồm bốn dây dẫn, trong đó có ba dây mang điện và một dây trung tính. Có hai phương thức đấu nối cho hệ thống điện ba pha: nối sao và nối tam giác. Nguồn điện ba pha giống như ba dòng điện một pha mắc song song với nhau và có cùng trung tính.

Điện áp của dòng điện ba pha có giá trị khác nhau tùy theo quốc gia. Ví dụ, điện áp hiện tại ba pha ở Việt Nam là 380V, Hoa Kỳ là 220V, Nhật Bản là 200V.

Nguồn điện ba pha thường được sử dụng trong các thiết bị điện có công suất lớn. Những thiết bị này thường được sử dụng trong quá trình sản xuất công nghiệp, vận hành nhà máy,… Tuy nhiên, cũng có nhiều người lắp điện 3 pha vào nhà để có được đầu ra 1 pha 220V sử dụng trong gia đình.

Điện ba pha có điện áp khác nhau tùy theo quốc gia

Trong tiếng Anh, điện ba pha được gọi là “dòng điện ba pha”. Đây là một thuật ngữ kỹ thuật được sử dụng trong lĩnh vực điện. Thông thường, bạn sẽ thấy thuật ngữ này trên nhãn thiết bị sử dụng nguồn điện ba pha.

Xem thêm: Tủ điện ba pha là gì? Cấu tạo, chức năng và cách đấu nối của tủ điện ba pha

Điện ba pha có bao nhiêu ampe và kilowatt?

Hiện nay, để đo chính xác người ta thường sử dụng ampe kìm để đo cường độ dòng điện ba pha.

Công suất dòng điện ba pha hiện nay được tính theo công thức sau:

P = √3 * U * I * Cos(Φ)

Ở đó:

• P là công suất (ký hiệu KVA – đơn vị KW, W).
• U là điện áp chạy qua dây (đơn vị Vol).
• I là cường độ dòng điện (ampe – ký hiệu A).
• Cos(Φ) là hệ số công suất, giá trị bằng 1 hoặc 0,8

Điện ba pha có nguy hiểm không?

Trên thực tế, mọi dòng điện đều nguy hiểm và cần hết sức thận trọng khi xử lý nó. Như đã đề cập, dòng điện ba pha có điện áp lên tới 380V nên nguy hiểm hơn rất nhiều so với các loại dòng điện khác. Để đảm bảo an toàn trong quá trình thi công, lắp đặt và sửa chữa, bạn cần tuân thủ các biện pháp an toàn nhằm hạn chế rủi ro xảy ra tai nạn.

Điện ba pha rất nguy hiểm, hãy cẩn thận khi sử dụng

Cấu trúc điện ba pha

Hệ thống điện ba pha gồm có 3 dây nóng (còn gọi là dây pha) và 1 dây trung tính (còn gọi là dây lạnh). Hệ thống có nhiều cấp điện áp khác nhau, từ cao thế, trung thế đến hạ thế.

Dây trung tính trong mạch có nhiệm vụ cân bằng điện áp giữa các pha trong mạch. Trong mạch điện một pha, dây trung tính được dùng để bịt kín mạch và truyền điện qua nhà.

Xem thêm sản phẩm: Cáp nguồn lõi đồng CADIVI

Nguồn điện ba pha bao gồm đường dây truyền tải, nguồn điện và thiết bị tải ba pha. Để tạo ra dòng điện xoay chiều ba pha người ta sử dụng máy phát điện đồng bộ ba pha có cấu tạo như sau:

• Phần tĩnh (stato) gồm 3 cuộn dây AX, BY, CZ có lõi có rãnh. Mỗi khe chứa 3 dây quấn cách nhau 120 độ với số vòng như nhau. Mỗi cuộn dây được biểu thị bằng 1 pha A, B, C.
• Bộ phận quay (rôto) là một nam châm điện có hai cực NS.

Cấu trúc điện ba pha

Phân loại điện ba pha

Điện ba pha được chia thành hai loại dựa vào số lượng dây sử dụng:

• Lưới điện 3 pha 3 dây: dùng để truyền tải điện năng có điện áp khoảng 15kV trở lên mà không cần dùng dây trung tính. Loại này được sử dụng khi tải không yêu cầu điện áp pha (chỉ có thể tạo ra một mức điện áp). Nó có lợi ích kinh tế và giúp tiết kiệm dây điện. Để đưa ra một ví dụ dễ hiểu, nếu một dây dẫn bị đứt và nối đất thì hai pha còn lại vẫn hoạt động bình thường nhưng điện áp sẽ không còn đạt giá trị bình thường. Nếu ai đó tiếp xúc với dây bị đứt, có thể xảy ra điện giật.
• Lưới điện ba pha bốn dây: Được sử dụng cho các hệ thống điện cấp thấp được kết nối trực tiếp với thiết bị và do đó có dây trung tính. Loại này tạo ra hai mức điện áp, điện áp đường dây và điện áp pha. Nhược điểm là giá thành dây cao hơn. Ngược lại với lưới điện ba pha 3 dây, khi ngắt một dây (nối đất) thì rơle nguồn sẽ mở cả ba pha.

Xem thêm: Tủ điện trung thế là gì? Quy trình lắp đặt tủ điện trung thế

Điện 3 pha – 3 dây

Sự khác biệt giữa điện ba pha và điện một pha

Dưới đây là bảng so sánh điện ba pha và điện một pha giúp bạn phân biệt sự khác biệt giữa chúng.

Cách đấu nối điện ba pha

Có hai kết nối phổ biến cho hệ thống dây điện ba pha: tam giác và sao. Chi tiết như sau:

Dây điện ba pha có dạng hình tam giác

• Cấp điện áp định mức: 220V/380V
• Điện áp mạng hiện tại: 110V/220V (3 pha)
• Ưu điểm: Áp dụng cho cấp điện áp thấp nhất của động cơ (220V) và cấp điện áp cao nhất của lưới điện (220V).
• Phạm vi ứng dụng: Thích hợp cho các thiết bị điện áp thấp như động cơ.

Dây điện ba pha có dạng hình tam giác

Kết nối dây nguồn ba pha theo cấu hình hình sao

• Cấp điện áp định mức: 220V/380V
• Điện áp mạng hiện tại: 220V/380V (3 pha)
• Ưu điểm: Áp dụng cho cấp điện áp thấp nhất của động cơ (380V) và cấp điện áp cao nhất của lưới điện (380V).
• Khả năng ứng dụng: Thích hợp cho các thiết bị có cấp điện áp cao như máy phát điện.

Kết nối dây nguồn ba pha theo cấu hình hình sao

Ưu điểm khi sử dụng điện ba pha

So với điện một pha và điện hai pha, điện ba pha có nhiều ưu điểm vượt trội. Dưới đây là một số ưu điểm của hệ thống điện ba pha:

• Nguồn điện ba pha rất mạnh và được sử dụng rộng rãi trong lưới điện, hệ thống điện công nghiệp và giao thông vận tải. Thích hợp cho các thiết bị, máy móc có công suất lớn hơn 1000 Watt.
• Bộ nguồn ba pha sử dụng dây dẫn có tiết diện nhỏ hơn bộ nguồn một pha, giúp tiết kiệm không gian và chi phí khi truyền tải điện đi một khoảng cách xa.
• Thiết bị sử dụng điện ba pha có cấu tạo đơn giản và có nhiều ưu điểm so với thiết bị sử dụng điện một pha.
• Nguồn điện ba pha có khả năng truyền tải tốt hơn trong hệ thống phụ tải điện áp cao. Bởi vì chúng tiết kiệm điện hơn, có thể xử lý tải trọng lớn, tiết kiệm chi phí truyền tải đường dài, đảm bảo an toàn, ít gặp sự cố và có chi phí nhân công xử lý thấp.

Điện ba pha có được sử dụng trong đời sống không?

Nhiều người vẫn thắc mắc liệu có thể Sử dụng điện 3 pha cho sinh hoạt Hay không? Câu hỏi này sẽ được giải đáp khi chúng ta đưa ra khái niệm điện ba pha và so sánh với điện một pha.

• Hệ thống điện cao thế 3 pha thường được sử dụng chủ yếu cho hoạt động sản xuất. Tuy nhiên, điện ba pha vẫn được sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày. Thiết bị điện một pha sử dụng nguồn điện một pha, thiết bị điện ba pha sử dụng nguồn điện ba pha.
• Trên thực tế, điện ba pha được coi là loại điện phục vụ mục đích sản xuất, thương mại và có giá thành đắt hơn điện một pha. Tuy nhiên, do những ưu điểm của điện ba pha nên nhiều hộ gia đình cũng sử dụng nguồn điện này trong sinh hoạt hàng ngày. Bạn chỉ cần lắp bộ ổn áp ba pha cho hệ thống điện ba pha của mình là có đầu ra 220V một pha.

Xem thêm sản phẩm: Tủ Điện Giá Tốt Tại TP.HCM

Điện ba pha cũng có sẵn cho mục đích sinh hoạt

Dùng điện 3 pha có rẻ hơn không?

bằng những câu hỏi”Dùng điện 3 pha có rẻ hơn không?? ”, câu trả lời của chúng tôi như sau:

• Theo Bộ Công Thương và Bộ Điện lực, giá điện ba pha thường cao hơn giá điện một pha. Tuy nhiên, giờ cao điểm là từ 9h30 đến 11h30 và 17h. – Vào lúc 22h, giá điện 3 pha thấp hơn giá điện 1 pha. Điều này có nghĩa là sử dụng điện 3 pha trong thời gian này sẽ tiết kiệm hơn so với sử dụng điện 1 pha.
• Đặc biệt khi sử dụng lượng điện 1 pha lớn, hóa đơn tiền điện sẽ được tính theo từng bước và giá điện 1 pha thường khá cao. Ngoài ra, hệ thống điện một pha cũng khá yếu, gây khó khăn khi sử dụng cùng lúc nhiều thiết bị điện tử trong nhà. Vì vậy, các hộ gia đình có nhu cầu sử dụng điện cao hơn có xu hướng lắp đặt và sử dụng hệ thống điện 3 pha.

Bài viết trên được viết bởi Hoàng Lai Công Giúp bạn giải đáp thắc mắc về điện ba pha. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn sử dụng điện 3 pha hiệu quả tại sự kiện của mình.