Điện Áp Là Gì? Đơn Vị Và Công Thức Đo Điện Áp

Chu Văn An

Điện áp có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống con người. Nó là nguồn năng lượng quan trọng cho mọi hoạt động từ chiếu sáng, nấu nướng đến vận hành các thiết bị điện. Hệ thống lưới điện quốc gia cung cấp điện áp đến từng nhà, giúp cuộc sống tiện nghi và hiện đại hơn. Để sử dụng điện áp hiệu quả và an toàn, người dùng cần hiểu rõ những kiến ​​thức cơ bản về điện áp. Trong bài viết này KTH ELECTRIC sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về điện áp là gì? và thông tin hữu ích về điện áp.

Điện áp là gì?

Điện áp, còn được gọi là dòng điện-điện áp, là đại lượng mô tả sự khác biệt về điện thế giữa hai điểm bất kỳ trên mạch. Nói một cách đơn giản, nó thể hiện mức độ “chênh lệch điện” giữa các vị trí điện áp cao và điện áp thấp, tạo ra động lực cho dòng điện chuyển động. Ví dụ, điện áp lưới nhà thường là 220V, trong đó điện áp cao nhất là 220V và điện áp thấp nhất (điện áp nối đất) là 0V.

Điện áp đóng vai trò quan trọng trong việc khởi động và duy trì khả năng hoạt động của thiết bị. Khi không đủ điện áp, các thiết bị điện sẽ không hoạt động ổn định, dễ xảy ra hiện tượng đoản mạch, hở mạch.

Có thể bạn quan tâm: Các Thiết Bị Điện Thông Dụng Nhất Hiện Nay

Đơn vị điện áp và ký hiệu

Đơn vị và ký hiệu của điện áp trong kỹ thuật điện:

• Ký hiệu là U hoặc V
• Đơn vị của điện áp là v – volt hoặc volt

Công thức tính điện áp

Xuất phát từ khái niệm điện áp là gì, chúng ta có thể hiểu đơn giản định nghĩa và công thức tính điện áp như sau:

Chúng ta có hai điểm A và B để đo công thực hiện hoặc hiệu điện thế giữa hai điểm này.

• Ta có: U(AB) = V(A) – V(B)
• Làm một số phép tính: U=U=IR

Ở đó:

Loại điện áp cơ bản

Điện áp là một đơn vị quan trọng, được chia thành nhiều loại, mỗi loại có những đặc điểm riêng. Cùng KTH ELECTRIC tìm hiểu chi tiết các loại điện áp được sử dụng phổ biến hiện nay:

Điện áp hiệu dụng

Điện áp hiệu dụng là giá trị trung bình của bình phương điện áp cực đại đo được trên toàn mạch.

• Công thức xác định điện áp hiệu dụng: U=Uo/√2. Trong số đó: √2 = 1,414.

điện áp một chiều

Điện áp dòng điện một chiều (DC) là đại lượng biểu thị hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện, với dòng điện chạy theo một hướng cụ thể từ dương sang âm. Dòng điện một chiều có thể thay đổi cường độ và kích thước nhưng không thay đổi hướng. Điện áp DC thường được xác định bằng các thiết bị như vôn kế và đồng hồ đo đa chức năng. Các mức điện áp DC phổ biến bao gồm 5, 9, 12, 24 và 48V.

điện áp xoay chiều

Điện áp xoay chiều (AC) là đại lượng biểu thị hiệu điện thế giữa hai điểm bất kỳ trên mạch điện, hướng và cường độ thay đổi liên tục theo hình sin theo thời gian. Có 3 loại điện áp xoay chiều: Điện áp 1 pha, điện áp 2 pha và điện áp 3 pha. Tuy nhiên, có hai loại điện áp được sử dụng phổ biến nhất là 1 pha và 3 pha.

Xem thêm: Cuộn cảm là gì? Cấu tạo – nguyên lý làm việc

Điện áp xoay chiều 1 pha

Điện áp xoay chiều một pha bao gồm một dây dẫn pha và một dây dẫn trung tính. Dây pha mang điện áp xoay chiều, giá trị thay đổi theo thời gian, trong khi dây trung tính có điện áp gần bằng 0. Điện áp này thường được sử dụng trong lưới điện dân dụng. Điện áp phổ biến ở Trung Quốc là 220V và ở nước ngoài là 110V.

Điện áp xoay chiều ba pha

Điện áp xoay chiều ba pha là hệ thống điện áp xoay chiều gồm 3 đường dây 3 pha và 1 đường trung tính. Dây ba pha mang điện áp xoay chiều, có giá trị thay đổi theo thời gian và lệch pha 120 độ. Điện áp trung tính gần bằng 0. Điện áp xoay chiều ba pha thường được sử dụng trong lưới điện công nghiệp và các thiết bị công suất lớn, giá trị điện áp là 380V.

Điện áp danh định

Điện áp danh định là giá trị điện áp được chỉ định trên danh nghĩa nhằm mục đích xác định hoặc xác định điện áp của hệ thống điện hoặc thiết bị điện. Nó được sử dụng để thống nhất các đặc điểm kỹ thuật, sản xuất, vận hành và bảo trì hệ thống điện. Ví dụ: một pin có điện áp danh định là 12V thì điện áp thực tế trên các cực của nó là khoảng 12V. Giá trị thực tế của điện áp không nhất thiết phải khớp với giá trị danh nghĩa. Một số giá trị điện áp thông dụng bao gồm 440V, 690V, 3,3kV, 6,6kV,…

Điện áp định mức

Điện áp tối đa cho phép mà thiết bị điện có thể hoạt động, giá trị điện áp định mức thường được ghi trên sản phẩm. Các thông số này sẽ quyết định hiệu suất hoạt động của các thiết bị điện. Đối với các thiết bị gia dụng, điện áp định mức thường nằm trong khoảng 220-240V.

Xem thêm: Máy biến dòng đo lường là gì? Nguyên lý làm việc của máy biến dòng

Cách xử lý khi điện áp không ổn định

Ở Việt Nam, các thiết bị điện thường hoạt động trong dải điện áp từ 220V đến 240V. Nếu điện áp thấp hơn hoặc cao hơn phạm vi này, cần điều chỉnh để đảm bảo thiết bị không gặp vấn đề gì.

Nguyên nhân gây mất ổn định điện áp

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu điện áp không phải do các nhà máy điện không cung cấp đủ điện đáp ứng nhu cầu của người dân mà do điện áp trên đường dây giảm xuống. Điều này xảy ra do khoảng cách giữa nhà máy điện và người sử dụng. Dòng điện trong đường dây sẽ bị tiêu tán khiến điện áp giảm xuống. Điều này có thể làm hỏng thiết bị điện, rút ​​ngắn tuổi thọ máy hoặc gây ra hỏa hoạn hoặc hư hỏng thiết bị.

làm thế nào để sửa nó

Để khắc phục tình trạng thiếu điện, chính phủ thường thay đổi đường dây điện thành đường dây có đường kính lớn hơn để tránh sụt áp. Tuy nhiên, tại các khu dân cư và nhà máy đang phát triển nhanh chóng, việc sử dụng máy móc điện tăng nhanh khiến hiện tượng sụt áp vẫn tồn tại.

Giải pháp cơ bản cho tình trạng này là người dân nên sử dụng bộ điều chỉnh điện áp để đảm bảo điện năng tiêu thụ trong gia đình được ổn định. Bộ điều chỉnh điện áp có chức năng điều chỉnh dòng điện đầu ra giữ ổn định trong khoảng điện áp đầu vào cho phép. Ngoài ra, bộ điều chỉnh điện áp còn có chức năng ngắt nguồn điện để đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện trong nhà và tránh tác động tăng điện áp do chập điện bên ngoài hoặc bị sét đánh.

Xem thêm: Hồ quang điện là gì? Quá trình dẫn xuất, ứng dụng và tác hại

Ứng dụng điện áp công nghiệp

Ngành công nghiệp sử dụng lượng lớn thiết bị điện và hoạt động liên tục với cường độ cao. Đồng thời, tự động hóa ngày càng phát triển, thiết bị điện đóng vai trò quan trọng. Điện áp đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong các ngành công nghiệp sau:

• hệ thống điều khiển sản xuất
• Ngành kỹ thuật hàn
• Phương pháp điện
• Cung cấp điện áp cho hệ thống chiếu sáng

Ngoài ra, điện áp còn được sử dụng trong nhiều ứng dụng công nghiệp khác như:

• xử lý nước thải
• bộ lọc không khí
• máy bơm nước
• hệ thống thông gió
• Máy móc tự động

Trong bài viết trên KTH ELECTRIC giúp bạn hiểu rõ điện áp là gì? Do đó, thông tin bổ sung liên quan đến điện áp được cung cấp. Điều này giúp bạn hiểu đầy đủ hơn về điện áp và tầm quan trọng của nó trong cuộc sống hàng ngày.

KTH ELECTRIC là đơn vị chuyên cung cấp các sản phẩm thiết bị điện với phương châm “Tập trung – Uy tín – Chính hãng”. Cam kết mang đến cho khách hàng những trải nghiệm hài lòng nhất. Nếu bạn có thắc mắc hoặc có nhu cầu mua hàng vui lòng liên hệ tới số hottline 0968271199 để được hỗ trợ và tư vấn.