NO3 hóa trị mấy? Nguồn gốc phát sinh NO3

Chu Văn An

NO3 là hóa chất thường gặp trong các bài tập hóa học. Vậy NO3 là gì? Hóa trị của NO3 là gì và nguồn gốc của NO3 là gì? Hãy theo dõi nội dung được Trường Chu Văn An chia sẻ dưới đây để hiểu rõ hơn về NO3.

1. NO3 là gì?

Trước khi tìm hiểu NO3 có hóa trị gì, chúng ta hãy phân tích chi tiết NO3. Theo đó, NO3 là chất hóa học gồm một nguyên tử nitơ và ba nguyên tử oxy xung quanh trong cùng một mặt phẳng tam giác. Đây là bazơ liên hợp của axit nitric, còn được gọi với nhiều tên gọi khác nhau như: Nitrat, nitrat có trọng lượng phân tử là 62.

Trong nước, dưới tác dụng của vi khuẩn, NH3 bị phân hủy tạo thành NO2. NO3 là sản phẩm cuối cùng của phản ứng oxy hóa này.

NO3 là chất hóa học gồm 1 nguyên tử nitơ và 3 nguyên tử oxy

2. Hóa trị của NO3 là gì?

NO3 là ion nitrat có cấu trúc gồm 1 nguyên tử Nitơ (N) và 3 nguyên tử Oxy (O). Đặc biệt, ion nitrat có nitơ có hóa trị -3 và oxy có hóa trị -2. Tuy nhiên, có tới 3 nguyên tử oxy có hóa trị (-2), nitơ chỉ có 1 nguyên tử có hóa trị -3.

Vậy ion nitrat có tổng hóa trị là 3 x (-2) + (-3) = (-9). Trong ion nitrat, để tạo ra electron âm (-1) thì electron phải bị khử từ hóa trị (-9) xuống (-1). Vậy hóa trị của NO3 là -1.

NO3 có hóa trị -1

3. Nguồn gốc NO3

Hóa trị của NO3 đã được phân tích chi tiết ở trên. Vậy hãy cùng khám phá nguồn gốc NO3 dưới đây:

• NO3 là nitrat có thể được hình thành từ nitơ tự nhiên trong lòng đất. Đây là loại khí chiếm tỷ lệ cao trong khí quyển nên quá trình tạo nitrat diễn ra thường xuyên.
• Đồ uống, thực phẩm hàng ngày của con người cũng chứa một lượng NO3 nhất định. Tuy nhiên, chúng không gây hại cho sức khỏe nếu được hấp thụ vào cơ thể với lượng nhỏ.
• Trong tự nhiên, thực vật cũng thường xuyên hấp thụ NO3 trong đất. Khi đó, trong lá hoặc quả của cây sẽ có dư lượng chất này không đáng kể.
• Sự hình thành NO3 có thể diễn ra khi phân hủy xác động thực vật. Hoặc được tạo ra trong quá trình vi sinh vật chuyển hóa phân bón.

Chu trình sản sinh NO3 trong đất

4. Tính chất hóa học của NO3

Hòa tan trong dung dịch kiềm

NO3 – có thể oxy hóa kim loại lưỡng tính hoặc hòa tan trong dung dịch kiềm. Phương trình phản ứng: 8Al + 3NO3- + 5OH- + 2H2O → 8AlO2- + 3NH3.

Đặc biệt NH3 tạo thành là chất khí dễ bay hơi.

Tham gia phản ứng nhiệt phân

• Nhiệt phân muối nitrat hoạt động trước Mg trong điều kiện nhiệt độ cao. Phương trình phản ứng:

Nitrat → Nitrit + O2

Ví dụ: 2KNO3 → 2KNO2 + O2

• Trong trường hợp muối nitrat tác dụng sau Cu (Đồng) thì phản ứng kết thúc tạo thành kim loại:

Nitrat -> Kim loại + NO2 + O2

Ví dụ: AgNO3 → 2Ag + 2NO2 + O2

• Trường hợp muối nitrat của kim loại có khoảng từ Mg đến Cu thì kết quả thu được là oxit kim loại và NO2, O2. Phương trình phản ứng:

Nitrat → Ôxít kim loại + NO2 + O2

Ví dụ: 2Cu(NO3)2 → 2CuO + 4NO2 + O2

Phản ứng với axit

Phương trình phản ứng:

3Fe2+ + NO3- + 4H+ → 3Fe3+ + NO↑ + 2H2O

3Cu + 2NO3- + 8H+ → 3Cu2+ + 2NO↑ + 4H2O

5. Cách nhận biết ion nitrat

Nhận biết ion nitrat trong môi trường axit bằng chip đồng và axit sunfuric loãng, đun nóng. Trong quá trình phản ứng xuất hiện dung dịch màu nâu. Trong không khí, một loại khí không màu bốc lên và ngay sau đó chuyển sang màu nâu đỏ.

Phương trình phản ứng:

• Phương trình 1: 3Cu + 8H+ + 2NO3- → 3Cu2+ (màu xanh) + 2NO↑ + 4H2O
• Phương trình 2: 2NO + O2 (không khí) → 2NO2 (nâu đỏ)

Phương trình phản ứng phát hiện NO3

6. Tác hại của NO3

Biết được tác hại của NO3 sau khi tìm hiểu giá trị hóa học của NO3 sẽ giảm thiểu nguy hiểm cho sức khỏe, sinh vật và môi trường sống. Cụ thể:

6.1. Tác hại của NO3 đối với con người

Không nên cho trẻ ăn thực phẩm có hàm lượng nitrat cao hơn ngưỡng 10 mg/l. Kể cả việc uống nước sẽ khiến trẻ bị xanh da.

Cơ thể hấp thụ NO3 dư thừa có thể làm suy giảm chức năng vận chuyển oxy. Điều này dẫn đến lượng oxy lên não không đủ. Tình trạng kéo dài sẽ nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, thậm chí tử vong.

6.2. Tác hại của NO3 đối với sinh vật

Nồng độ NO3 cao trong quá trình nuôi trồng thủy sản sẽ làm giảm khả năng sinh sản và phát triển. Từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến cây trồng, vật nuôi. Điển hình: Tôm mất râu, cá bỏ ăn, bơi chậm, xanh xao và chết.

NO3 dư thừa có hại cho sinh vật

6.3. Tác hại của NO3 tới môi trường

Nồng độ NO3 trong không khí quá cao khiến cây trồng không hấp thụ hết nitrat. Chúng sẽ thấm vào lòng đất, gây ra nguy cơ ô nhiễm nguồn nước.

Từ những phân tích chi tiết trong bài viết trên, chúng tôi đã giúp bạn hiểu được hóa trị của NO3. Đây là loại hóa chất có hại cho sức khỏe con người và môi trường nên cần sử dụng đúng liều lượng. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về NO3, vui lòng gọi đến Trường Chu Văn An theo số HOTLINE để nhận được sự hỗ trợ từ nhân viên.