Bari sunphat – BaSO4 là gì? Công thức, tính chất, ứng dụng trong đời sống

Chu Văn An

Bari sunfat là muối của bari kim loại kiềm thổ với axit H2SO4. Vậy BaSO4 có những tính chất đặc trưng nào và ứng dụng của nó trong đời sống, sản xuất? Hãy cùng vietchem tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Bari sunfat – BaSO4 là gì?

Bari sunfat còn được gọi là Bari sunfat. Bari sunfat, Bari sunfat kết tủa. Đây là muối vô cơ rắn có công thức hóa học BaSO4. Muối bari sunfat có màu trắng, không mùi và không tan trong nước.

Hiện nay BaSO4 được sử dụng rộng rãi trong các ngành sơn, nhựa, khai khoáng…

Công thức hóa học của bari sunfat BaSO4

2. Tính chất đặc trưng của Bari sunfat

• Bari sunfat tồn tại ở dạng tinh thể rắn, màu trắng, không mùi và không tan trong nước. BaSO4 là chất điện li yếu, là chất kết tủa màu trắng thường gặp trong các phương trình hóa học khi học phổ thông.
• Khối lượng phân tử: 233,38 g/mol.
• Mật độ: 4,49 g/cm3.
• Nhiệt độ nóng chảy: 1.580 độ C
• Nhiệt độ sôi: Khoảng 1.600 độ C

BaSO4 có dạng bột màu trắng

• Trên thực tế, Barium sulfate là một loại muối ổn định, không hòa tan trong nước, rượu hoặc các dung dịch axit thông thường khác. Tuy nhiên, Bari sunfat có thể hòa tan khi phản ứng với axit sunfuric đậm đặc, nóng.

H2SO4 + BaSO4 → Ba(HSO4)2

• BaSO4 có thể bị khử bằng Carbon

BaSO4 + 2C → BaS + 2CO2↑

• Nhiệt phân bằng nhiệt:

2BaSO4 → 2BaO + O2 + 2SO2

3. Phương pháp điều chế Bari sunfat

• BaSO4 là thành phần chính trong quặng barit. Vì vậy, quặng thường sẽ được tinh chế để sản xuất BaSO4 phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, quặng barit chứa nhiều tạp chất nên cần thực hiện nhiều bước để thu được BaSO4 tinh khiết.
• Trong phòng thí nghiệm, khá dễ dàng điều chế Bari sunfat bằng cách thu hồi kết tủa khi thực hiện phản ứng tạo muối này. Ví dụ: Khi muối BaCl2 phản ứng với dung dịch axit sunfuric

BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + HCl

4. Ứng dụng Bari sunfat

BaSO4 có nhiều ứng dụng trong ngành sản xuất sơn, mực in; ngành khai thác dầu khí…

4.1 Trong ngành sản xuất sơn, mực in

Bari sunfat được dùng làm chất phụ gia trong sản xuất sơn (sơn dầu, sơn gỗ, sơn tàu biển, sơn chịu nhiệt, sơn tĩnh điện, sơn nhà xưởng, sơn ô tô, xe máy cao cấp, sơn chống thấm, sơn ngoài trời, sơn epoxy… ). BaSO4 giúp tăng độ cứng màng sơn, tăng độ bền cho sơn trước các điều kiện bên ngoài.

BaSO4 còn được ứng dụng trong sản xuất mực in, có tác dụng tăng độ bám dính, giữ màu sắc tươi sáng, rõ ràng, không phai màu.

BaSO4 được sử dụng trong sản xuất sơn

4.2 Ứng dụng trong sản xuất nhựa và giấy

Barium sulfate được sử dụng làm chất độn “trong suốt” trong sản xuất nhựa. Đồng thời BaSO4 còn giúp tăng độ cứng, khả năng kháng hóa chất và giảm tính chất tĩnh điện. BaSO4 giúp cải thiện độ trắng bóng của bề mặt giấy.

4.3 Dùng trong ngành khai thác dầu khí

Nhờ khả năng tăng mật độ dung dịch, tăng áp suất thủy tĩnh trong giếng và giảm nguy cơ nổ nên BaSO4 được sử dụng phổ biến trong khai thác dầu. Hầu hết sản lượng bari sunfat trên thế giới (80%) được sử dụng trong dung dịch khoan mỏ dầu.

Ứng dụng BaSO4 trong dung dịch khoan mỏ dầu

4.4 Ứng dụng nông nghiệp của bari sunfat

Bari sunfat được sử dụng trong kiểm tra đất chủ yếu để kiểm tra độ pH của đất và các chất lượng khác bằng cách sử dụng chất chỉ thị màu đất và các hạt nhỏ.

4.5 Sử dụng trong y học

Ba là kim loại có khả năng hấp thụ mạnh tia X và được dùng làm chất tương phản trong chụp X-quang đường tiêu hóa. Khi đi vào cơ thể, nó sẽ bao phủ đường tiêu hóa, chặn tia X và giúp thấy rõ tổn thương ở đường tiêu hóa. Bệnh nhân sẽ được nhận BaSO4 dưới dạng bột nhão, hỗn dịch uống hoặc thuốc xổ trực tràng.

BaSO4 là chất tương phản trong tia X

5. Những lưu ý khi sử dụng và bảo quản Bari sulfat

– Bảo quản BaSO4 ở nơi khô ráo, thoáng mát. Tránh ánh nắng trực tiếp, nhiệt độ cao và gần nguồn nhiệt.

– Kho bảo quản cần bố trí ở nơi riêng biệt, xa khu dân cư để tránh rò rỉ hóa chất, ô nhiễm.

– Khi sử dụng hóa chất cần trang bị biện pháp bảo hộ và trang bị đầy đủ để đảm bảo an toàn cho người tiếp xúc.

Hy vọng qua bài viết trên bạn đọc sẽ hiểu thêm về hợp chất Bari sulfat cũng như những ứng dụng của chúng trong đời sống và sản xuất. Nếu có thắc mắc gì thêm, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 0826 010 010 hoặc truy cập website vietchem.com.vn để nhận được sự tư vấn tốt nhất.