Cafein là gì? Vai trò và tác động của cafein đến sức khỏe

Chu Văn An

Caffeine là một thành phần trong các loại đồ uống khá phổ biến trên thị trường hiện nay. Nhiều người sử dụng caffeine để cảm thấy tỉnh táo và tập trung hơn trong công việc. Vậy caffeine là gì và nó có lợi cho sức khỏe của bạn như thế nào? Hãy cùng Trường Chu Văn An tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.

1. Caffeine là gì?

Caffeine là chất kích thích tự nhiên có trong ca cao hoặc cà phê. Chúng có khả năng kích thích trực tiếp hệ thần kinh trung ương và não.

Lượng caffeine trong mỗi loại thực phẩm sẽ khác nhau. Đặc biệt, caffeine có trong: Trà, cà phê, nước tăng lực. Thành phần này chiếm từ 60mg – 250mg tùy theo nhà sản xuất. Vì vậy, nhiều người sử dụng đồ uống chứa caffeine để giảm căng thẳng, mệt mỏi và tập trung vào sự tỉnh táo.

Caffeine là chất kích thích có trong cà phê

2. Cơ chế tác dụng của caffeine

Caffeine khi vào cơ thể sẽ nhanh chóng được hấp thu vào máu từ ruột non. Sau đó, chúng được chuyển hóa đến gan và phân hủy. Kết quả của quá trình phân hủy sẽ tạo ra các chất có thể ảnh hưởng tới não bộ. Chúng sẽ ngăn chặn hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh Adenosine.

Nếu Adenosine tăng cao sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ. Ngược lại, Adenosine bị giảm hoặc không được kích hoạt, tạo nên sự tỉnh táo lâu dài.

3. Công dụng của Caffeine

Nhiều người thắc mắc caffeine có tác dụng gì. Hãy cùng tìm hiểu thêm về lợi ích của chất này qua các khía cạnh dưới đây nhé.

3.1. Có lợi cho việc giảm cân

Caffeine gây kích thích trực tiếp hệ thần kinh trung ương, dẫn đến hiệu quả đốt cháy chất béo 13% và tăng quá trình trao đổi chất 11%. Theo nghiên cứu gần đây, cơ thể sẽ đốt cháy 79 calo nếu tiêu thụ khoảng 300mg chất này.

3.2. Giúp đầu óc tỉnh táo và cải thiện tâm trạng

Các chuyên gia từ lâu đã chỉ ra tác dụng của caffeine trong việc cải thiện tâm trạng và giữ cho đầu óc tỉnh táo. Ngay cả việc sử dụng 2-3 tách cà phê mỗi ngày cũng có thể ngăn ngừa bệnh Parkinson và Alzheimer. Đồng thời, làm giảm nguy cơ sỏi mật, nhiễm trùng, động kinh, bệnh đa xơ cứng…

Caffeine mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe người dùng

3.3. Trì hoãn tình trạng kiệt sức khi tập thể dục

Trong quá trình tập luyện, caffeine sẽ kích thích cơ thể tăng cường sử dụng chất béo. Khi đó, Glucose không cần thiết giúp trì hoãn quá trình kiệt sức của cơ.

3.4. Hỗ trợ phục hồi cơ bắp khi tập luyện cường độ cao

Sau mỗi buổi tập, Caffeine sẽ tạo ra Glycogen để cơ thể phục hồi nhanh hơn. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng một lượng vừa phải để tránh gây ra tác dụng phụ.

3.5. Bảo vệ cơ thể trước nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và tim mạch

Theo một số nghiên cứu, duy trì thường xuyên 1-2 tách cà phê mỗi ngày sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hơn bình thường. Đồng thời, vấn đề đột quỵ cũng giảm bớt nhờ chất kích thích này.

3.6. Giúp lợi tiểu

Caffeine có tác dụng lợi tiểu nhưng không gây mất nước. Tuy nhiên, tác dụng này sẽ giảm đi đáng kể nếu sử dụng ở nồng độ cao.

3.7. Một số công dụng khác

Caffeine giúp bảo vệ gan, tăng tuổi thọ và ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, ung thư gan… Tác dụng này càng thể hiện rõ hơn ở người mắc bệnh tiểu đường và phụ nữ.

4. Cách sử dụng Caffeine

Mặc dù nó có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng điều quan trọng là phải sử dụng caffeine đúng cách. Nếu cơ thể hấp thụ quá nhiều caffeine sẽ gây ra nhiều tác hại không mong muốn.

Lượng caffeine tối đa mà người lớn nên hấp thụ mỗi ngày là 400 miligam. Thành phần này gây tác dụng trong vòng 6 giờ sử dụng. Vì vậy, bạn không nên sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống có chứa caffeine vào buổi tối vì có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Sử dụng caffeine đúng cách để không gây hại

5. Tác dụng phụ của Caffeine

Ngoài những lợi ích trên, caffeine còn gây ra một số tác dụng không mong muốn. Bao gồm:

• Nhịp tim tăng nhanh.
• Gây mất ngủ.
• Ảnh hưởng xấu đến thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ.
• Nguy cơ tăng huyết áp.

• Có hại cho hệ thống cơ xương.
• Tác động tiêu cực đến hệ bài tiết và hệ tiêu hóa.

6. Caffeine có gây nghiện không?

Caffeine có thể gây nghiện nếu tiêu thụ thường xuyên. Khi hấp thụ quá nhiều, caffeine sẽ làm thay đổi một số chất hóa học trong não. Đặc biệt là các thụ thể Adenosine. Sự tập trung tăng lên này khiến cơ thể hấp thụ nhiều caffeine hơn. Chính vì vậy mà sự tỉnh táo giảm đi sau một thời gian sử dụng chất kích thích này.

Chưa kể, đối với những người ngừng tiêu thụ caffeine đột ngột, não có quá nhiều thụ thể tự do. Điều này sẽ khiến cơ thể mệt mỏi và kém tỉnh táo. Đặc biệt là những người đã sử dụng caffeine trong thời gian dài. Vì vậy, tiêu thụ caffeine thường xuyên mỗi ngày có thể gây nghiện về thể chất và hành vi.

Caffeine là chất kích thích mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng có thể gây hại nếu sử dụng lâu dài. Hy vọng những chia sẻ của Trường Chu Văn An sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chất kích thích này và biết cách sử dụng để hỗ trợ nâng cao sức khỏe.