CH3COOH là gì? Tính chất đặc trưng và ứng dụng quan trọng của chúng

Chu Văn An

Axit axetic CH3COOH là cái tên quen thuộc với những ai yêu thích hóa học. Trên thực tế, nó còn là hợp chất hóa học được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Vậy hợp chất hóa học này có những đặc tính cụ thể nào, nó được điều chế như thế nào và nó đóng vai trò gì trong các lĩnh vực khác nhau? Hãy cùng vietchem tìm hiểu qua nội dung bài viết sau nhé!

1. CH3COOH là gì?

CH3COOH là gì? Đây là công thức hóa học của axit axetic hoặc axit axetic. Axit axetic là một hợp chất hữu cơ có tính axit mạnh được sản xuất từ ​​lâu và được sử dụng rộng rãi trong sản xuất công nghiệp, sản xuất thực phẩm hay lĩnh vực y tế…

Ngoài ra, nó còn có nhiều tên gọi khác nhau như: ethanoic, Hydrogen axetat (HAc), axit Ethylic, axit metancarboxylic, giấm, axit axetic, axit Ethanoic…

CH3COOH là gì?

2. Cấu trúc phân tử của axit axetic CH3COOH

Cấu trúc phân tử của axit axetic CH3COOH

3. Tính chất hóa lý đặc trưng của axit axetic CH3COOH

3.1 Tính chất vật lý vượt trội

• Axit này là chất lỏng không màu, có vị chua và hòa tan vô hạn trong nước.
• Dễ cháy ở nhiệt độ cao hơn 39°C.
• Là một hợp chất hữu cơ dễ bay hơi của các chất ô nhiễm.
• Trọng lượng riêng: 1,049 @ 25°C
• Điểm nóng chảy: 16,7°C
• Điểm sôi: 118°C
• Áp suất hơi: 1,5 kPa @ 20°C

3.2 Tính chất hóa học điển hình của CH3COOH

CH3COOH có tính chất đặc trưng của axit. Cụ thể:

• CH3COOH làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
• CH3COOH phản ứng với bazơ tạo thành muối và nước:

CH3COOH + NAOH → H2O + CH3COONA

• CH3COOH phản ứng với các oxit bazơ tạo thành muối và nước:

CH3COOH +CAO → H2O + (CH3COO)2CA

• CH3COOH phản ứng với kim loại đứng trước H trong bảng tuần hoàn để giải phóng H2:

2CH3COOH + NA→ H2 + 2CH3COONA

• CH3COOH phản ứng với muối của axit yếu hơn:

CH3COOH +CACO3 → H2O + (CH3COO)2CA + CO2

• CH3COOH phản ứng với rượu tạo thành este và nước (H2SO4 và nhiệt độ là chất xúc tác):

CH3COOH + HO – C2H5 → H2O + CH3COOC2H5 + H2O

4. Điều chế và sản xuất axit axetic CH3COOH như thế nào?

Axit axetic CH3COOH được điều chế bằng các phương pháp quen thuộc sau:

4.1 Chuẩn bị bằng phương pháp cacbonyl hóa metanol

Cho metanol và cacbon monoxit phản ứng với nhau tạo thành axit aextic:

CH3OH + CO → CH3COOH

4.2 Oxy hóa axetaldehyt thu được CH3COOH

Acetaldehyde có thể bị oxy hóa bởi oxy trong không khí, tạo thành axit axetic dưới tác dụng của điều kiện xúc tác (có mặt các ion kim loại: mangan, coban và crom, peroxide).

2 CH3CHO + O2 → 2 CH3COOH

4.3 Oxy hóa etylen

Quá trình này sử dụng kim loại palladium làm chất xúc tác với sự trợ giúp của các axit dị thể như axit tungstosilicic.

Đây là phương pháp có thể cạnh tranh với phương pháp cacbonyl hóa metanol đối với các nhà máy nhỏ hơn (100–250 nghìn tấn/năm), tùy thuộc vào giá ethylene.

4.4 Lên men oxy hóa CH3COOH

Khi được cung cấp đủ oxy, những vi khuẩn này có thể sản xuất giấm từ nhiều loại thực phẩm có cồn khác nhau như rượu táo, rượu vang hoặc ngũ cốc lên men (gạo, mạch nha hoặc khoai tây).

C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O

4.5 Lên men kỵ khí tạo axit axetic

Vi khuẩn kỵ khí, kể cả các vi khuẩn thuộc chi Clostridium, có thể chuyển hóa trực tiếp đường thành axit axetic mà không cần qua bước trung gian: C6H12O6 → 3 CH3COOH

5. Ứng dụng quan trọng của hóa chất CH3COOH

5.1 Ứng dụng của axit axetic trong công nghiệp

• 40 – 45% sản lượng CH3COOH khai thác trên thế giới được sử dụng để sản xuất monome vinyl axetat – chất kết dính và sơn.
• Axit axetic CH3COOH được dùng để tạo axit nhẹ hoặc làm dung môi.
• Glacial CH3COOH là một loại dung môi protic phân cực tốt và được sử dụng làm dung môi.
• CH3COOH 5-7% là giấm ăn, cái tên quen thuộc trong công nghệ thực phẩm, được sử dụng trong chế biến thực phẩm đóng hộp, rau củ và gia vị.
• Trong hóa phân tích người ta dùng CH3COOH để đánh giá các chất có tính kiềm yếu hoặc dùng trong phòng thí nghiệm lâm sàng.
• Để loại bỏ cặn vôi ở vòi, ấm đun nước, người ta còn sử dụng giấm CH3COOH.
• Nó là hóa chất không thể thiếu trong các ngành xi mạ, cao su, dệt nhuộm.
• Axit axetic được sử dụng chủ yếu trong sản xuất cellulose axetat, polyvinyl axetat, gỗ keo,…

Ứng dụng axit axetic trong công nghiệp thực phẩm

5.2 Ứng dụng CH3COOH trong y học hiện đại

• Nhờ đặc tính kháng khuẩn nên nó được sử dụng như một chất khử trùng (pha loãng 1%), giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và tiêu diệt vi khuẩn.
• Được bào chế thành thuốc để chống lại bệnh tiểu đường.

5.3 Vai trò đối với sức khỏe con người

• Có tác dụng ức chế quá trình thủy phân đường đôi thành đường đơn, làm giảm tình trạng tăng đường huyết sau khi ăn.
• Giấm axit axetic giúp ngăn chặn sự tích tụ chất béo trong cơ thể và gan, làm giảm lượng calo đưa vào cơ thể giúp giảm mỡ cũng như giảm trọng lượng cơ thể khá tốt.
• Giấm táo còn có tác dụng chống lão hóa hiệu quả.
• Nhờ phản ứng với kim loại tạo ra muối trung tính nên CH3COOH còn giúp làm tan sỏi thận.

Vai trò đối với sức khỏe con người

6. Tìm hiểu mức độ an toàn của axit axetic

Tuy đây là loại axit được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hiện nay nhưng khi sử dụng chúng ta cần hết sức thận trọng như sau:

• Nếu hít phải một lượng lớn axit axetic sẽ gây kích ứng mũi, họng và phổi. Điều này sau đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến niêm mạc của các cơ quan mũi, cuối cùng dẫn đến khó thở.
• Khi nuốt phải, chất này có thể gây ăn mòn nghiêm trọng miệng và đường tiêu hóa, dẫn đến nôn mửa, tiêu chảy, trụy tim mạch, suy thận và thậm chí tử vong.
• Khi tiếp xúc với CH3COOH qua da sẽ gây kích ứng như đau, tấy đỏ và phồng rộp. Hoặc trường hợp nặng hơn có thể gây bỏng sau vài phút tiếp xúc.

7. Những lưu ý cần biết khi sử dụng và bảo quản CH3COOH an toàn

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng và bảo quản CH3COOH, quý khách hàng lưu ý những điều sau:

• Axit axetic CH3COOH phải được bảo quản trong kho có mái che, nhiệt độ và thông gió thích hợp.
• Tránh những nơi có nhiệt độ cao, dễ gây cháy nổ, tránh xa nguồn nhiệt, tia lửa hoặc ngọn lửa.
• Khi sử dụng hóa chất này bạn nên trang bị các thiết bị bảo hộ như găng tay, mũ, quần áo dài tay để đảm bảo an toàn.
• Nếu xử lý axit axetic ở khu vực thông gió kém thì cần phải có thiết bị bảo vệ hô hấp.
• Rửa ngay nếu axit này dính vào da hoặc mắt của bạn.

Những lưu ý cần biết khi sử dụng và bảo quản CH3COOH an toàn

8. Mua CH3COOH ở đâu chất lượng tốt nhất toàn quốc?

Mua CH3COOH ở đâu để đảm bảo uy tín, chất lượng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Nếu bạn cũng đang thắc mắc mua hóa chất này ở đâu tại Hà Nội, TP.HCM hay các khu vực khác trên toàn quốc mà đảm bảo uy tín thì hãy tham khảo và liên hệ ngay với Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thiết bị Hóa chất và Kim loại. Nguu – Trường Chu Văn An sử dụng các cách sau để được chuyên gia hướng dẫn mua hàng nhanh nhất:

• Văn phòng giao dịch chính tại Hà Nội: Số 9 Ngõ 51, Láng Yên, Hai Bà Trưng – Hà Nội.
• Đường dây nóng: 0826 010 010.
• Website: vietchem.com.vn.

Mua CH3COOH ở đâu chất lượng tốt nhất toàn quốc