Hướng dẫn 4 cách tuốt dây điện nhanh chóng

Chu Văn An

Tuốt dây điện là một thao tác kỹ thuật không khó nhưng lại rất dễ mắc sai sót trong quá trình thực hiện. Vậy làm thế nào để tước dây điện nhanh chóng và chính xác? Các cách phổ biến để tước dây điện là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau.

Tại sao cần phải tuốt dây điện?

Tước dây điện là thao tác quan trọng trước mỗi quá trình đi dây điện. Mục đích của việc này là để:

Tạo đường cho dòng điện di chuyển

Dây điện thường có vỏ bọc cách điện bao phủ lớp ngoài cùng. Nếu lớp vỏ này không được lột bỏ, lõi đồng dẫn điện bên trong không thể tiếp xúc với các đầu nối, nghĩa là nó không thể thực hiện chức năng truyền tải và phân phối điện.

Kết nối dây nguồn với thiết bị điện

Khi bạn muốn nối một dây điện bị đứt, hư hỏng hoặc nối dây điện vào ổ cắm, phích cắm, công tắc, bóng đèn, quạt điện,… bước đầu tiên là tước bỏ lớp cách điện để lõi dẫn điện có thể kết nối với các điểm tiếp xúc bên trong thiết bị.

Vì vậy, việc tước dây phải được thực hiện đúng kỹ thuật, cẩn thận và tỉ mỉ để có thể bóc lớp vỏ mà không làm tổn hại đến lõi dẫn điện.

Yêu cầu về cách tuốt dây điện

Mặc dù chưa có tiêu chuẩn cụ thể về cách tuốt dây điện nhưng thao tác này vẫn cần đảm bảo một số tiêu chí cơ bản dưới đây.

Đảm bảo chiều dài tước dây

Tùy theo từng loại dây mà thiết bị kết nối sẽ có quy ước riêng về độ dài vừa đủ của vỏ dây cần tước, thường là:

• 1-1,5cm khi nối dây điện với ổ cắm, công tắc, bóng đèn, phích cắm.
• 2-3cm khi kết nối các dây với nhau.
• 5-7cm khi nối dây điện nhiều lõi, lõi cứng.

Không nên tước dây quá ngắn vì sẽ khiến mối nối không ổn định, từ đó làm tăng điện trở và sinh nhiệt tại chỗ nối. Bạn cũng không nên tước dây quá dài khiến lõi đồng bị thừa. Khi lõi này chạm vào dây dẫn hoặc vỏ kim loại khác sẽ gây đoản mạch, điện giật.

Đảm bảo chất lượng lõi sau khi tuốt

Mục đích của việc tước dây là tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối giữa các lõi dẫn điện. Vì vậy, quá trình tuốt dây tuyệt đối không được làm đứt lõi đồng bên trong, sẽ ảnh hưởng đến khả năng chịu tải của dây, hoạt động bình thường của thiết bị, thậm chí có thể gây đoản mạch, cháy nổ.

Ngoài ra, lõi cần được làm sạch bằng giấy nhám để loại bỏ lớp mỏng oxy hóa hoặc bụi bẩn hoặc vật lạ. Khi lõi dây được làm sạch sẽ tăng hiệu suất truyền tải điện và hạn chế phát ra tia lửa điện.

Đảm bảo nguyên tắc an toàn

Luôn ngắt nguồn điện trước bất kỳ hoạt động kết nối nào và kiểm tra bằng máy kiểm tra điện để đảm bảo các dây dẫn không còn mang điện. Đồng thời được trang bị đầy đủ các dụng cụ đấu nối, cách nhiệt tiêu chuẩn.

4 cách tuốt dây điện đơn giản

Cách cắt dây điện bằng máy cắt giấy

Cách này chỉ nên áp dụng khi bạn không có sẵn dụng cụ tuốt dây chuyên dụng và chỉ nên dùng để tuốt dây có tiết diện nhỏ.

• Lợi thế: Tận dụng các công cụ có sẵn.
• Nhược điểm: Rất dễ làm gãy lõi nếu không có kinh nghiệm, có nguy cơ đứt tay.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Đặt dây lên mặt phẳng hoặc giữ chặt dây cần tước.
• Bước 2: Dùng dao rọc giấy nghiêng lưỡi dao một góc khoảng 30 độ so với bề mặt dây, cách đầu dây khoảng 1-1,5cm.
• Bước 3: Nhẹ nhàng cắt vỏ theo hình tròn hoặc cắt dọc theo chiều dài của dây từ điểm đặt lưỡi dao đến đầu dây.
• Bước 4: Dùng đầu dao bóc dần lớp vỏ dây hoặc kéo nhẹ lớp vỏ ra.

Nếu không có dao cắt giấy, bạn có thể thay thế bằng kìm cắt giấy. Cách thực hiện khá đơn giản: bạn chỉ cần đặt lưỡi kìm vuông góc với sợi dây, sau đó bóp với lực vừa đủ để cắt bỏ lớp vỏ nhựa và xoay kìm quanh sợi dây cho đến khi có thể rút được lớp vỏ bên ngoài ra.

Cách tuốt dây điện bằng kìm tuốt chuyên dụng

Kìm tuốt dây chuyên dụng được thiết kế để tháo vỏ dây điện một cách đơn giản và dễ dàng mà không ảnh hưởng đến dây đồng bên trong.

• Lợi thế: Bảo vệ tối đa lõi đồng và người vận hành, cho phép tuốt dây chính xác, nhanh chóng và dễ dàng thực hiện.
• Nhược điểm: Cần có các công cụ chuyên dụng, có thể phải chịu thêm chi phí vật liệu.

Đây là cách thực hiện:

• Bước 1: Chuẩn bị kìm tuốt chuyên dụng và dây điện cần tuốt.
• Bước 2: Xác định tiết diện dây bằng cách tra cứu tài liệu của nhà cung cấp hoặc kiểm tra thông số in trên vỏ dây để chọn lỗ kìm tương ứng.
• Bước 3: Đặt dây vào rãnh kìm. Đảm bảo kẹp chặt các kẹp rồi bóp kìm với lực vừa đủ để tước vỏ dây.
• Bước 4: Giữ chặt dây rồi từ từ kéo kìm theo hướng ngược lại để lấy được phần vỏ đã cắt.

Cách tuốt dây điện bằng phương pháp đốt dây

Với phương pháp này, bạn chỉ cần dùng lửa làm tan chảy phần dây cách điện, sau đó dùng tay bóc lớp vỏ ra. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên bạn không nên tước dây điện bằng cách đốt chúng do có nhiều nguy hiểm tiềm ẩn.

• Nguy cơ cháy nổ: Dù không thể tính toán chính xác chiều dài vỏ bọc dây cần tuốt, việc đốt dây điện vẫn có khả năng gây cháy lan nếu khu vực xung quanh chứa vật liệu dễ cháy hoặc ảnh hưởng đến khả năng cách điện của các dây lân cận.
• Ô nhiễm môi trường: Lớp nhựa PVC bọc ngoài dây khi đốt sẽ thải ra khói đen và nhiều khí độc như dioxin, furan, hợp chất halogen có thể gây ngộ độc nếu hít phải và gây ô nhiễm môi trường.
• Làm hỏng lõi dây: Nhiệt độ cao từ lửa có thể ảnh hưởng đến lõi đồng bên trong, tạo thành lớp oxit đồng, làm giảm khả năng truyền dẫn của dây.
• Không hiệu quả: Khi vỏ tan chảy sẽ dính vào lõi khiến cho việc vệ sinh rất khó khăn hoặc mất rất nhiều thời gian để làm sạch.

Cách tuốt dây điện bằng kìm tuốt dây

Thị trường hiện nay có các loại máy bóc dây đồng chuyên dụng phục vụ cho các dự án lớn hoặc các công ty thu mua phế liệu dây đồng.

Loại máy này không chỉ mang lại hiệu quả tuốt nhanh và chính xác với khả năng xử lý hàng nghìn mét dây/giờ mà còn phù hợp với nhiều mặt cắt dây khác nhau, từ đó tiết kiệm thời gian, giảm nhân công thủ công.

Tuy nhiên, do chi phí đầu tư cao và cần nguồn điện đầu vào ổn định nên loại máy tuốt dây này không phù hợp với các hộ gia đình, nhà máy có quy mô nhỏ.

Một số câu hỏi về cách tuốt dây điện

Câu 1: Cách tuốt dây điện bằng kìm chuyên dụng có khác với kìm thông thường không?

Hồi đáp: Có. Kìm tuốt dây chuyên dụng được thiết kế nhiều rãnh chuyên dụng để phù hợp với nhiều mặt cắt dây khác nhau. Loại kìm này chỉ có chức năng cắt lớp vỏ nhựa bên ngoài mà không làm tổn hại đến lõi bên trong.

Trong khi đó, kìm cắt thường không có lỗ chuyên dụng vì chức năng của loại kìm này không chỉ là cắt vỏ dây điện. Vì vậy, bạn cần cẩn thận khi làm việc trên dây, nếu không sẽ dễ bị đứt toàn bộ lõi.

Câu 2: Tước dây điện, đứt vài dây đồng có ảnh hưởng gì không?

Hồi đáp: Có. Nếu lõi dây có những sợi dây đồng bị đứt nhỏ sẽ làm giảm tiết diện của dây, khiến dòng điện chạy không đúng, dễ làm dây bị nóng và giảm tuổi thọ của thiết bị. Tuy nhiên, nếu chỉ bị đứt một vài sợi thì bạn vẫn có thể nối chúng lại. Trường hợp đứt nhiều sợi thì bạn nên cắt bỏ phần dây này và tiến hành tước đoạn dây khác.

Để biết thêm những kiến ​​thức khác về cách nối dây điện, vui lòng tìm hiểu tại: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/kien-thuc-day-cap-dien/