Hướng dẫn cách xử lý an toàn khi dây điện bị hở

Chu Văn An

Dây điện hở là sự cố thường xuyên xảy ra tại các công trình xây dựng, tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm như điện giật, cháy nổ, gián đoạn mạng lưới điện. Xử lý đúng cách và an toàn trong trường hợp này không chỉ khôi phục lại hoạt động bình thường của hệ thống mà còn tiết kiệm một khoản chi phí lớn để sửa chữa, thay thế đường dây điện. Trong bài viết này chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách xử lý dây điện hở một cách hiệu quả.

Dây tiếp xúc là gì?

Dây điện hở là tình trạng vỏ cách điện của dây bị nứt, đứt, rách, hư hỏng khiến phần kim loại dẫn điện lộ ra bên ngoài gây nguy cơ rò rỉ điện, chập điện, thậm chí cháy dây.

Trong cấu tạo của dây điện, lớp vỏ cách điện ngoài cùng đóng vai trò là “áo giáp” bảo vệ lõi đồng/nhôm bên trong. Một khi lõi dẫn điện bị hở sẽ tiềm ẩn rất nhiều mối nguy hiểm:

• Dây dẫn hở khiến dòng điện bị rò rỉ, gây điện giật khi tiếp xúc trực tiếp.
• Dây điện bị hở khiến cầu dao ngừng hoạt động để bảo vệ hệ thống, làm gián đoạn hoạt động sản xuất hoặc làm tăng thời gian “ ngừng hoạt động” của dây chuyền, máy móc.
• Dây điện hở khiến dòng điện đi qua ngắn hơn quá trình bình thường, gây đoản mạch, khiến các thiết bị hoạt động không ổn định, khiến dây điện bị cháy.

Tùy theo mức độ hở của dây mà có thể từ vết xước nhỏ đến vết rách dài trên vỏ mà bạn cần có biện pháp xử lý phù hợp để đảm bảo an toàn cho hệ thống và con người.

Nguyên nhân dây bị hở

Dây điện bị hở xuất phát từ nhiều nguyên nhân như:

• Vỏ dây bị lão hóa: Sau thời gian dài sử dụng (5-10 năm), vỏ dây điện dễ bị bong tróc, nứt, gãy, đặc biệt khi đi dây ngoài trời mà không có biện pháp bảo vệ. Lúc này, chỉ cần một tác động cơ học, lớp vỏ sẽ bị hỏng, lộ ra lõi dẫn điện.
• Kỹ thuật lắp đặt không đúng: Sử dụng dây kém chất lượng, kỹ thuật đấu nối không đúng hoặc không có biện pháp bảo vệ như đi dây đều có nguy cơ làm lộ dây.
• Tác động cơ học: Dây điện bị kéo căng, xoắn quá mức, bị đè dưới vật nặng, bị vật sắc nhọn xé rách… rất dễ làm hỏng lớp vỏ bảo vệ, khiến dây dẫn bị hở.
• Vết cắn của loài gặm nhấm: Chuột cắn dây điện có thể làm hỏng vỏ dẫn điện hoặc cắn đứt dây đồng trong lõi khiến điện bị rò rỉ ra ngoài.
• Môi trường cài đặt khắc nghiệt: Khi dây cáp điện ngầm và dây điện ngoài trời phải hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt về nhiệt độ, độ ẩm, áp lực đất, nước hay hóa chất cũng khiến lớp cách điện bị hao mòn.

Quy trình xử lý dây điện hở

Nếu tự tin vào chuyên môn về điện của mình, bạn có thể tự mình xử lý phần dây hở theo quy trình dưới đây.

Bước 1: Tắt nguồn. Đây là bước quan trọng nhất trước mọi thao tác về điện.

Bước 2: Xác định vị trí dây tiếp xúc. Nếu dây điện bị giấu trong tường, bạn có thể dùng bút thử điện hoặc đồng hồ vạn năng để xác định vị trí dây điện lộ ra ngoài.

Bước 3: Đánh giá tình trạng của dây điện.

• Nếu lớp vỏ bên ngoài chỉ bị bong tróc: Dùng băng dính cách điện chuyên dụng để bọc lại.
• Nếu dây dẫn bị hở hoặc dây bị đứt: Cần cắt bỏ phần dây bị đứt và nối lại theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.

Bước 4: Kiểm tra cách điện của kết nối lần cuối trước khi bật nguồn điện. Trường hợp dây điện bị hư hỏng nặng, bạn nên liên hệ với cơ quan điện lực để được hỗ trợ.

Biện pháp khắc phục dây điện hở

Dây điện bị hở là tình huống khó tránh khỏi khi sử dụng điện. Dưới đây là một số giải pháp khắc phục tình trạng này.

Biện pháp tạm thời

Đối với những khe hở nhỏ trên bề mặt dây không ảnh hưởng đến lõi dẫn điện bên trong, bạn có thể dùng băng dính cách điện chuyên dụng để dán lại. Tuy nhiên, đặc tính cách điện của băng keo cách điện không thể so sánh được với lớp vỏ ban đầu nên sau một thời gian sử dụng lớp keo sẽ mất đi chức năng kết dính. Bạn nên thực hiện các biện pháp kỹ lưỡng hơn trước khi vấn đề lan rộng.

Các biện pháp triệt để

Cách tốt nhất để xử lý các dây bị hở là thay thế tất cả các dây bị hỏng. Phương pháp này đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, ổn định nhưng khá tốn kém.

Ngoài ra, bạn có thể tăng cường hơn nữa việc bảo vệ dây điện bằng một số biện pháp:

• Cao su dẻo: Nhào kỹ vật liệu trong khoảng 30 giây cho mềm, sau đó làm phẳng và quấn quanh phần dây lộ ra. Sau khoảng 1 ngày, lớp cao su dẻo sẽ khô lại, đảm bảo độ đàn hồi của dây điện như trạng thái ban đầu.
• Ống gen: Việc luồn dây điện vào ống dẫn chuyên dụng có kích thước phù hợp giúp bảo vệ dây điện khỏi các tác động cơ học, động vật cắn, các yếu tố môi trường…
• Mùa xuân: Vùng dây hở dễ bị hư hỏng hơn vùng dây còn nguyên vẹn. Bạn có thể dùng lò xo quấn quanh vùng bị hư hỏng để tăng thêm điện trở cho dây.

Xem thêm: Cách nối dây điện bị đứt đúng cách

Cách hạn chế dây điện bị hở

Đây là giải pháp ngăn chặn tình trạng dây điện bị lộ.

• Lắp dây nguồn đúng cách, tránh gập, ép, kéo dãn quá mức.
• Khu vực đi dây cần khô ráo, tránh xa nguồn nhiệt và động vật.
• Dây điện cần được luồn vào ống bảo vệ chuyên dụng để tăng khả năng chịu nhiệt, chịu lực,…
• Định kỳ kiểm tra hệ thống dây điện để phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng, lão hóa.
• Ưu tiên lựa chọn dây điện chất lượng, cách điện đạt tiêu chuẩn.

Trường Chu Văn An là nhà phân phối cáp điện hàng đầu trên thị trường hiện nay. Chúng tôi cung cấp đa dạng về mẫu mã, chủng loại và ứng dụng của nhiều loại dây điện đến từ các thương hiệu nổi tiếng như Cadisun, Cadivi, Trần Phú, Goldcup.

Với cam kết sản phẩm chính hãng, nhập khẩu trực tiếp từ nhà máy, dây cáp điện tại Trường Chu Văn An được nhiều công trình lớn trên cả nước tin dùng để đảm bảo an toàn hệ thống và ngăn ngừa các sự cố về điện liên quan đến chất lượng dây dẫn điện.

Câu hỏi thường gặp về dây điện hở

Câu 1: Dây điện hở có nguy hiểm không?

Hồi đáp: Có. Dây điện hở gây ra nhiều nguy hiểm như điện giật, đoản mạch, cháy nổ, nhất là khi lõi đồng dẫn điện lộ hoàn toàn ra bên ngoài.

Câu 2: Dấu hiệu dây điện hở là gì?

Hồi đáp: Để nhận biết dây điện bị hở, bạn có thể quan sát vỏ bọc dây điện. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất. Nếu tình trạng nhẹ thì dây chỉ bị nứt hoặc bong tróc ở phần vỏ. Nghiêm trọng hơn sẽ gây ra vết rách sâu, vết rách dài làm lộ lõi đồng hoặc lõi nhôm. Nếu dây bị hở do quá tải, phần hở thường sẽ có vết cháy đen, hoặc bị phồng, chảy và không còn hình dạng bình thường.

Một dấu hiệu khác là xuất hiện mùi khét ở khu vực dây tiếp xúc, nghĩa là dây đang bắt đầu nóng chảy, cần phải xử lý ngay trước khi phát triển thành đoản mạch. Hoặc bạn cũng có thể nghe thấy tiếng “tách” rất nhẹ khi dây để hở gặp môi trường ẩm ướt. Dây hở cũng khiến thiết bị hoạt động thất thường.