Isoamyl Axetat là gì? Tính chất và ứng dụng của Isoamyl Axetat

Chu Văn An

Isoamyl Acetate còn được biết đến với tên gọi khác là dầu chuối. Hợp chất này có mùi hương đặc trưng nên được sử dụng chủ yếu trong công nghiệp thực phẩm. Vậy Isoamyl Acetate là gì, tính chất và ứng dụng của nó ra sao? Trường Chu Văn An sẽ phân tích chi tiết trong bài viết dưới đây. Hãy cùng theo dõi nhé.

1. Isoamyl Acetate là gì?

Isoamyl Acetate có mùi chuối chín nên còn gọi là dầu chuối. Đây là một hợp chất hữu cơ có nhiều tên gọi khác nhau như: Dầu chuối, tinh dầu lê, Isopentyl Acetate, Isopentyl Ethanoate…

Isoamyl Acetate có công thức cấu trúc CH3COOCH2-CH2-CH(CH3)2 hoặc C7H14O2. Tên danh pháp IUPAC của hợp chất này là 3-Methylbut-1-Yl Ethan Oat.

Isoamyl Acetate có nguồn gốc tự nhiên khi được chiết xuất từ ​​cây chuối. Ngoài ra, người ta còn tìm thấy hợp chất này từ ong mật.

Công thức cấu tạo của Isoamyl Acetate

2. Tính chất vật lý của Isoamyl Acetate

Isoamyl Acetate tồn tại ở dạng lỏng, có mùi thơm nồng như mùi lê, mùi chuối. Hợp chất hòa tan tốt trong dung môi hữu cơ nhưng không hòa tan trong nước. Một số đặc tính điển hình của dầu chuối như sau:

• Trọng lượng riêng: 0,876g/cm3
• Trọng lượng phân tử: 130,19g/mol
• Nhiệt độ sôi: 1420C
• Nhiệt độ nóng chảy: -780C
• Điểm chớp cháy: 250C

Isoamyl Acetate là chất lỏng, có mùi thơm như chuối chín

3. Tính chất hóa học

3.1. Có khả năng bị đốt cháy

Đốt Isoamyl Acetate tạo ra CO2 và nước. Hợp chất sẽ cháy hoàn toàn. Phương trình phản ứng:

C7H14O2 + O2 → CO2 + H2O

3.2. Isoamyl Acetate thủy phân trong môi trường axit

Khi thủy phân Isoamyl Acetate trong môi trường axit sẽ tạo ra Alcohol và Acid Acetic. Phương trình phản ứng:

CH3COOCH2-CH2-CH(CH3)2 + H2O → CH3COOH + HO-CH2-CH2CH(CH3)2

3.3. Isoamyl Acetate tham gia phản ứng xà phòng hóa

Isoamyl Acetate phản ứng nhanh với dung dịch NaOH với phương trình phản ứng:

CH3COOCH2CH2CH(CH3)2 + NaOH → CH3COONa + HOCH2CH2CH(CH3)2

4. Điều chế Isoamyl Acetate

Isoamyl Acetate có thể được điều chế bằng cách chiết xuất các nguyên liệu tự nhiên như ong mật hoặc cây chuối. Ngoài ra, hóa chất này còn được hình thành bởi phản ứng este hóa kèm theo chất xúc tác là Axit Sulfuric. Tham gia phản ứng có Glacial Acetic Acid và Isoamyl Alcohol.

Phương trình điều chế:

(CH3)2CHCH2CH2OH + CH3COOH → CH3COOCH2CH2CH(CH3)2 + H2O

5. Ứng dụng Isoamyl Acetate

• Do có hương vị chuối đặc trưng nên Isoamyl Acetate được dùng làm hương liệu thực phẩm. Thành phần này được dùng trong thực phẩm để tạo mùi thơm hấp dẫn hơn.
• Isoamyl Acetate được sản xuất như một hương liệu nhân tạo.
• Trong ngành sơn, Isoamyl Acetate được sử dụng làm dung môi sơn mài Nitrocellulose và dung môi sơn bóng.
• Khả năng gây độc không cao, có mùi hương kích thích nên được dùng để kiểm tra tính hiệu quả trong quá trình sản xuất mặt nạ phòng độc, mặt nạ chống độc.

Isoamyl Acetate được sử dụng làm hương liệu thực phẩm

6. Tác dụng của Isoamyl Acetate đối với con người

Isoamyl Acetate không có độc tính mạnh nhưng tiếp xúc trực tiếp sẽ ảnh hưởng phần nào đến sức khỏe con người. Cụ thể:

• Tác dụng trên da và mắt: Gây kích ứng, nổi mẩn ngứa hoặc đỏ da. Nếu văng vào mắt, hóa chất có thể gây kích ứng và đỏ mắt.
• Tác dụng lên hệ hô hấp: Gây kích ứng đường hô hấp bao gồm: Phổi, mũi, họng. Các triệu chứng có thể xảy ra như: Khó thở, nhức đầu…
• Ảnh hưởng đến hệ thần kinh: Tiếp xúc lâu dài với Isoamyl Acetate dù với lượng nhỏ hay lớn đều có thể gây buồn nôn, chóng mặt, nhức đầu…
• Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Những người có ý định mang thai không nên làm việc trong môi trường có chứa Isoamyl Acetate.

7. Biện pháp giảm thiểu tác hại của Isoamyl Acetate

7.1. Sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân và tuân thủ các quy định an toàn

Những người tiếp xúc với hóa chất này nên sử dụng đầy đủ thiết bị bảo hộ cá nhân. Bao gồm: Quần áo, kính, mũ, khẩu trang, găng tay… Điều này sẽ giúp hạn chế tối đa việc tiếp xúc với hóa chất.

Tại nơi làm việc, cần đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn của hệ thống an toàn. Tuyệt đối tuân thủ nội quy làm việc và nội quy ra vào văn phòng.

Mặc quần áo bảo hộ đầy đủ khi tiếp xúc với Isoamyl Acetate

7.2. Đào tạo lao động

Công nhân cần được đào tạo về cách sử dụng hóa chất an toàn. Đồng thời, được đào tạo về các biện pháp an toàn, bao gồm cách sử dụng các công cụ làm việc và những việc cần làm khi xuất hiện các triệu chứng phơi nhiễm hóa chất.

7.3. Quản lý không gian làm việc

Không gian làm việc có hệ thống thông gió hoạt động liên tục. Điều này sẽ giúp giảm thiểu nồng độ Isoamyl Acetate trong không khí.

7.4. Giám sát y tế

Người lao động nên được kiểm tra sức khỏe thường xuyên. Nếu phát hiện các vấn đề sức khỏe liên quan đến hóa chất này cần có biện pháp quản lý và điều trị kịp thời.

7.5. Kiểm soát rủi ro

Để tránh bị ảnh hưởng, có thể thay thế Isoamyl Acetate bằng chất khác an toàn hơn. Tuy nhiên, điều này chỉ áp dụng khi hợp chất này không cần thiết.

Isoamyl Acetate là một hợp chất hữu cơ có đặc tính độc đáo dễ nhận biết. Trường Chu Văn An hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại hóa chất này. Hãy liên hệ với chúng tôi theo số hottline nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về hợp chất này.