Không khí là gì? Thực trạng ô nhiễm không khí và cách khắc phục

Chu Văn An

Không khí là một phần không thể thiếu trong việc duy trì sự sống của mọi sinh vật. Nó tồn tại xung quanh vạn vật và là yếu tố quyết định sự sống. Hãy cùng vietchem tìm hiểu không khí là gì và những vấn đề xung quanh nó như không khí gồm những thành phần nào, hiện trạng ô nhiễm không khí hiện nay và cách cải thiện nó nhé!

Không khí là thành phần không thể thiếu để duy trì sự sống

I. Không khí là gì?

Không khí là lượng khí luôn bao quanh chúng ta và là yếu tố quyết định sự sống của con người cũng như mọi sinh vật trên trái đất.

Khái niệm không quân cũng tương tự như khái niệm sức mạnh không quân, chỉ khác nhau về quy mô và góc nhìn. Ở góc độ khoa học, không khí chỉ là nguồn cung cấp khí cho động vật, thực vật… phát triển trong một môi trường nhất định như một khu rừng, một căn phòng, hay rộng hơn là một thành phố… Tuy nhiên, cũng chính bầu không khí đó, khi nhìn xa hơn rộng rãi bao quanh địa cầu, sẽ được gọi là bầu khí quyển. Chúng bao quanh trái đất với độ dày từ 10 – 15km, giúp ngăn chặn bức xạ từ mặt trời tới trái đất.

Một số tính chất điển hình của không khí là:

• Không màu, không mùi, không vị.
• Không có hình dạng nhất định.
• Có thể được nén hoặc kéo dài.

II. Không khí bao gồm những thành phần nào?

Không khí có 3 phần chính: Thành phần cố định, thành phần không cố định và thành phần biến đổi.

Thành phần cố định của không khí

>>>XEM THÊM:Tại sao cần sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên?

1. Thành phần cố định

Đây được coi là thành phần chính của không khí, thường có các khí cố định như nitơ chiếm 78,09%; Oxy chiếm 20,95% và khí trơ chiếm 0,93%. Chúng sẽ kết hợp với các khí vi lượng hiếm như Ne, He, Kr, Xe… để tạo thành thành phần cố định của khí quyển. Bất cứ nơi nào trên trái đất tỷ lệ là như nhau.

2. Thành phần có thể thay đổi

Đây là bộ phận chứa carbon dioxide và hơi nước trong không khí. Trong điều kiện bình thường, lượng carbon dioxide là 0,02% – 0,04%. Và hàm lượng hơi nước nhỏ hơn 4%. Tuy nhiên, hàm lượng các thành phần này thường thay đổi tùy theo điều kiện khí hậu cũng như mùa vụ. Thành phần này làm thay đổi đời sống và sản xuất của con người.

3.Thành phần không cố định

Các thành phần không cố định của không khí bao gồm hai nguồn: Tác động của con người gây ô nhiễm môi trường và thiên tai bất ngờ xuất hiện hình thành các chất gây ô nhiễm. Hai nguồn trên là nguồn chính tạo ra các thành phần không ổn định trong không khí, là tác nhân gây ô nhiễm không khí.

Ngoài ba thành phần chính, không khí còn có một lượng nhỏ ion âm. Ion âm được nghiên cứu là ''vitamin của không khí'', có thể giúp con người duy trì các chức năng sinh lý bình thường. Chúng có nhiều ở các vùng ven biển, rừng, núi, nông thôn… và sẽ khiến người dân ở đó cảm thấy thoải mái. Cũng giống như ban đêm thường là thời điểm có nhiệt độ thấp hơn, hạn chế giao thông và hoạt động của con người, đây là khoảng thời gian dễ chịu và mát mẻ hơn không khí ban ngày. Bụi và khói trong không khí bị hòa tan thành nước mưa còn giúp thanh lọc không khí rất hiệu quả.

Các thành phần không cố định bao gồm các nguồn ô nhiễm không khí

>>>XEM THÊM:Thiên nhiên và vai trò của nó đối với đời sống con người

III. Tác dụng của không khí đối với con người và cuộc sống

Không chỉ quyết định sự sống của con người, không khí còn ảnh hưởng tới các loài thực vật, động vật xung quanh. Vai trò của không khí được thể hiện rõ ràng qua các khía cạnh sau:

• Duy trì sự sống: Không có không khí, con người không thể thở được và sự sống dần chết đi. Hãy tưởng tượng, nếu bạn ngừng thở trong 3 phút, bạn có thể không thể sống được. Giống như trong một đám cháy, người ta chết ngạt vì thiếu không khí.
• Tác dụng đối với sức khỏe: Không khí trong lành sẽ giúp con người trở nên thoải mái, thư giãn hơn. Khi mệt mỏi, đứng dưới nhiều cây xanh, không khí trong lành, con người sẽ cảm thấy khỏe khoắn, tinh thần thoải mái hơn. Khi nguồn không khí bị ảnh hưởng bởi bụi, rác thải, vi sinh vật gây bệnh… sẽ dẫn đến ô nhiễm không khí. Con người khi hít phải nguồn khí này lâu ngày sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và bị bệnh tật vây quanh.
• Quá trình trao đổi chất: Từ con người đến động vật, thực vật đều có quá trình hô hấp, trao đổi với không khí để diễn ra quá trình trao đổi chất của cơ thể. Nếu không có quá trình này, thực vật, động vật sẽ trở nên yếu ớt, hốc hác và mất đi sự sống.

IV. Ô nhiễm không khí là gì? Tác hại và cách hạn chế ô nhiễm không khí

1. Ô nhiễm không khí là gì?

Ô nhiễm không khí là sự thay đổi lớn về thành phần của không khí hoặc sự xuất hiện của các loại khí làm cho không khí không còn trong sạch, bốc mùi hôi, giảm tầm nhìn, gây biến đổi khí hậu và khiến con người bị bệnh. sinh vật.

Khí thải công nghiệp cần được xử lý trước khi thải ra không khí

2. Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí

Không khí hoàn toàn miễn phí nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta có thể lãng phí nó một cách bừa bãi, hủy hoại môi trường sống của chính mình. Thành phần của không khí vốn đã mất cân bằng, khói bụi ngày càng gia tăng, hàm lượng hóa chất trong không khí dao động đến mức không thể kiểm soát,… đó là lúc ô nhiễm không khí hình thành. Các chất gây ô nhiễm không khí được chia thành hai nhóm sau:

• Các chất gây ô nhiễm chính: núi lửa phun trào, khí thải động cơ và nhà máy, từ mùi rác thải, nước thải, các chất ô nhiễm phóng xạ…
• Chất gây ô nhiễm thứ cấp: bụi từ chất ô nhiễm sơ cấp, tầng ozon…

Không khí đáng báo động ở TP Hà Nội

3. Tác hại của không khí ô nhiễm tới sức khỏe con người

Tổ chức Y tế Thế giới ước tính có khoảng 2 triệu người chết mỗi năm do ô nhiễm không khí. Ô nhiễm không khí khiến con người hít phải khí độc hại gây tổn hại hệ hô hấp, lâu dần dẫn đến nhiều căn bệnh nguy hiểm.

• Khí benzen: Gây kích ứng đường hô hấp, viêm da dị ứng, thiếu máu, rối loạn hệ thần kinh trung ương và chậm phát triển. Benzen cũng là chất gây ung thư mạnh.
• Khí lưu huỳnh SO2: Gây co thắt phế quản, nổi mề đay, bệnh đường ruột và viêm thành mạch.
• Nitrogen dioxide NO2: Gây dị ứng phế quản, dẫn đến bệnh hô hấp lâu dài
• Carbon monoxide CO: Hít vào sẽ nhanh chóng gây khó chịu khi hít vào, thậm chí gây tử vong
• Sương mù axit: gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe khi tiếp xúc
• CO2: Khi hít phải sẽ gây đau đầu, buồn nôn, đau cơ, đau khớp, chóng mặt, tê liệt nhẹ. Ở nồng độ cao tạo vị chua trong miệng, gây đau họng, mũi…

Bụi mịn xung quanh trông như một màn sương

Ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề khó khăn ở Việt Nam mà còn ở hầu hết các nước trên thế giới. Ô nhiễm không khí ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống cũng như sức khỏe con người. Trường hợp nhẹ có thể gây ho, hắt hơi, viêm xoang, cảm cúm, dị ứng… trường hợp nặng hơn có thể bị viêm phổi và ung thư. Khi sức khỏe suy giảm thì đời sống kinh tế, giáo dục, xã hội sa sút là hậu quả tất yếu.

4. Tác hại của ô nhiễm không khí tới môi trường

Ô nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây ô nhiễm môi trường và nó đã khiến môi trường sống của chúng ta trở nên tồi tệ hơn gấp nhiều lần.

Vấn đề này dù đã được các tổ chức bàn bạc để đưa ra giải pháp nhưng vẫn không thể cải thiện, không khí càng ô nhiễm hơn và vẫn là vấn đề cấp bách cần giải quyết.

V. Hiện trạng ô nhiễm không khí ở Việt Nam

Ở Việt Nam, mức độ ô nhiễm không khí ở mỗi nơi là khác nhau nhưng nồng độ các chất ô nhiễm đều vượt quá mức cho phép. Theo các nghiên cứu, Việt Nam hiện nằm trong top 10 quốc gia có không khí ô nhiễm nhất thế giới. Theo thống kê vào tháng 10/2016, Hà Nội có mức độ ô nhiễm cao thứ hai thế giới, chỉ sau Bắc Kinh (Trung Quốc).

Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM… vào giờ cao điểm, mức độ ô nhiễm tăng cao. Lượng phương tiện giao thông và lượng khói thải từ các hoạt động công nghiệp ra môi trường là vô cùng lớn khiến người dân cảm thấy ngột ngạt, khó chịu với lượng lớn bụi mịn PM2.5 cực kỳ nguy hiểm. Dân số tăng cùng với sự gia tăng đột biến của các phương tiện giao thông trong khi cơ sở hạ tầng của nước ta còn hạn chế khiến tình trạng ô nhiễm càng nghiêm trọng hơn rất nhiều.

VI. Xử lý thế nào khi môi trường không khí bị ô nhiễm?

Để cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí, cần có những quy định, chế tài cụ thể về sản xuất, xử lý khí thải; các chiến dịch cải thiện môi trường cũng như nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường. Công việc có thể bao gồm:

• Hạn chế lưu lượng giao thông và hạn chế đốt rác thải. Xử lý khí thải khu công nghiệp trước khi thải ra môi trường.
• Cùng với đó, để nâng cao hiệu quả, người dân cần có ý thức tự giác, trồng nhiều cây xanh, thường xuyên vệ sinh, bảo trì thiết bị định kỳ.
• Để cải thiện và giữ an toàn bầu không khí, hiện nay nhiều nước đã áp dụng nhiều luật môi trường; Giảm số lượng phương tiện tham gia giao thông và thay thế các phương tiện sử dụng điện, nhiên liệu hydro; tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo; Tập trung nâng cấp các tuyến đường;…

Không khí trong lành khiến con người cảm thấy thoải mái, vui vẻ hơn

Những lợi ích chúng ta có được khi hít thở không khí trong lành là:

• Giảm căng thẳng.
• Kích thích hệ thống miễn dịch, giảm hen suyễn, dị ứng và các bệnh về đường hô hấp thường xuyên.
• Giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
• Loại bỏ độc tố tích tụ trong cơ thể.
• Cải thiện sức khỏe và tâm trạng.

Trên đây là những câu trả lời của Trường Chu Văn An về môi trường Không khí là gì?? Không khí bao gồm những thành phần nào, chất lượng không khí và tình trạng ô nhiễm… giúp con người hiểu rõ hơn về bầu không khí. Không khí là thành phần không thể thiếu trong cuộc sống, vì vậy chúng ta hãy bảo vệ sức khỏe và bảo vệ bầu không khí của chúng ta.