Ô nhiễm môi trường đất là gì? Nguyên nhân, cách khắc phục

Chu Văn An

Đất đai là tài nguyên quý giá của con người. Tuy nhiên, hiện nay do nhiều nguyên nhân khác nhau mà đất ngày càng bị ô nhiễm. Vậy ô nhiễm môi trường đất là gì? Biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm này là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Ô nhiễm môi trường đất là gì?

Ô nhiễm môi trường đất là tình trạng đặc tính của đất bị thay đổi do nồng độ các chất ô nhiễm trong đất ở mức cao, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học và gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Các chất gây ô nhiễm môi trường đất bao gồm kim loại, ion vô cơ và muối (ví dụ: phốt phát, cacbonat, sunfat, nitrat) và nhiều hợp chất hữu cơ (ví dụ: lipid, protein, DNA, axit béo, hydrocarbon, PAHs, rượu, v.v.)

Đặc điểm mà chúng ta có thể thấy trong môi trường đất bị ô nhiễm là đất khô, có màu xám hoặc đỏ không đều, xuất hiện các hạt trắng và hạt sỏi có lỗ thủng trong đất.

Ô nhiễm môi trường đất là gì?

2. Hiện trạng ô nhiễm môi trường đất

Ô nhiễm đất là mối đe dọa toàn cầu, đặc biệt nghiêm trọng ở các khu vực, trong đó có Việt Nam.

Ở Việt Nam, ô nhiễm môi trường đất đang ở mức báo động. Hầu hết đất ở các đô thị ở Việt Nam đều bị ô nhiễm nặng. Rác thải vương vãi khắp nơi khiến vùng đất xung quanh bị ô nhiễm nặng nề. Đồng thời, đất chứa hàm lượng kim loại nặng ảnh hưởng tới sức khỏe con người cũng như hệ sinh thái.

Những vùng đất bị ô nhiễm nặng như làng dệt Hà Đông, khu công nghiệp An Khánh…

Ô nhiễm môi trường đất không chỉ ảnh hưởng đến các nước đang phát triển như Việt Nam, các nước như Nhật Bản, Mỹ… cũng gặp phải vấn đề tương tự. Tại Anh, 300 khu vực với diện tích 10.000 ha được ghi nhận ô nhiễm, hay bang Minas Gerais của Brazil, đất bị ô nhiễm 60 triệu m3 do đập bị hư hỏng…

3. Nguyên nhân gây ô nhiễm đất

Có rất nhiều nguyên nhân gây ô nhiễm đất như:

– Do quá trình sản xuất nông nghiệp: Đất trồng trọt bị ô nhiễm ở mức độ lớn do con người sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón, thuốc diệt cỏ, bùn, rác thải, phân bón…

– Tác nhân sinh học: Các tác nhân sinh học hoạt động bên trong đất để đưa phân và bùn đã tiêu hóa (từ phân người, chim và động vật) vào đất có khả năng gây hại cho đất.

– Chất thải đô thị: Chất thải đô thị bao gồm rác và mảnh vụn, bùn khô và nước thải từ chất thải sinh hoạt và thương mại… đều có thể gây ô nhiễm đất.

– Chất thải công nghiệp: Các ngành công nghiệp như chế biến giấy, lọc dầu, nhà máy đường, công nghiệp dầu mỏ và các ngành công nghiệp khác nếu chất thải không được xử lý và tuồn lậu ra ngoài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng. khối xây vào đất xung quanh.

– Chất gây ô nhiễm phóng xạ: Nhiều vụ nổ nhà máy hạt nhân đã ảnh hưởng đến một diện tích đất rộng lớn bởi các chất phóng xạ như Radium, Thorium, Uranium, Nitrogen,… Chúng xâm nhập vào đất và tạo ra các chất có hại. tác dụng độc hại.

Nguyên nhân gây ô nhiễm đất

4. Hậu quả của ô nhiễm đất

Các chất độc hại lắng đọng trên bề mặt trái đất gây hại cho sức khỏe và ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm, nước và không khí. Những ảnh hưởng của ô nhiễm đất bao gồm:

4.1. Thiệt hại sức khỏe

Ô nhiễm đất có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, bắt đầu bằng đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, nổi mẩn da, kích ứng mắt và có thể dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng hơn như tắc nghẽn thần kinh cơ. , tổn thương thận và gan và các dạng ung thư khác nhau.

Điều này có thể là do:

– Các chất ô nhiễm trong đất xâm nhập vào cơ thể chúng ta qua đường ăn uống, gây ra bệnh tật. Cây trồng trực tiếp trên đất bị ô nhiễm cũng sẽ bị ô nhiễm hóa chất trong cây.

– Ngoài ra, con người có thể bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm đất do hít phải khí thải từ đất di chuyển lên trên hoặc do hít phải vật chất bị gió làm xáo trộn.

Hơn nữa, sự lây lan của kháng sinh trong môi trường làm tăng sức đề kháng của mầm bệnh đối với các loại thuốc này.

4.2. Năng suất cây trồng kém

Ô nhiễm đất gây nguy hiểm cho vấn đề lương thực của thế giới bằng cách giảm số lượng và chất lượng thu hoạch.

4.3. Biến đổi khí hậu

Theo báo cáo trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 21, tình trạng suy thoái đất đã thải ra từ 3,6 đến 4,4 tỷ tấn CO2 vào khí quyển.

4.4. Ô nhiễm nước và không khí

Suy thoái đất ảnh hưởng đến chất lượng không khí và nước, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.

4.5. Sự tuyệt chủng của một số loài động vật

Điều này xảy ra bởi vì hầu hết các chất gây ô nhiễm đất có trong đất đều được thực vật chiết xuất cùng với nước mỗi khi chúng ăn.

Ô nhiễm đất dẫn đến biến đổi khí hậu

5. Biện pháp khắc phục ô nhiễm đất

Hiện nay chưa có biện pháp xử lý đất bị ô nhiễm nhưng những cách sau có thể ngăn chặn tình trạng này:

– Tái chế pin đúng cách.

– Sử dụng phân bón hữu cơ và nếu sử dụng thuốc hóa học thì hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu. Vứt bỏ vỏ thuốc ở những nơi được phép cho mục đích này.

– Khuyến khích thêm các mô hình sản xuất thân thiện với môi trường trong công nghiệp, trồng trọt và chăn nuôi. Tuyên truyền tác hại của ô nhiễm đất đến nông dân.

– Hoàn thiện quy hoạch đô thị, quy hoạch giao thông, xử lý nước thải.

– Cải thiện quản lý chất thải khai thác mỏ, phục hồi cảnh quan và bảo tồn lớp đất mặt.

– Thu hút sự tham gia của cộng đồng và người dân bản địa trong việc thiết kế, thực hiện và đánh giá đất đai và quản lý đất đai bền vững.

Trồng cây khắc phục ô nhiễm đất

Ô nhiễm môi trường đất ảnh hưởng đến nhiều sức khỏe con người, động vật cũng như thiên nhiên. Mỗi chúng ta hãy chung tay giảm thiểu những khu vực bị ô nhiễm.