Phân bón hóa học: Khái niệm, phân loại, lợi ích, tác hại

Chu Văn An

Phân bón hóa học cũng như phân bón vô cơ được sử dụng phổ biến trong nông nghiệp. Phân bón sẽ giúp cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng phát triển và tăng năng suất nông nghiệp. Để hiểu rõ hơn về loại phân bón này, bạn đọc nên cùng Viet Chem tìm hiểu những thông tin cụ thể được tổng hợp dưới bài viết.

1. Phân bón hóa học là gì?

Phân bón hóa học là loại phân bón có chứa các nguyên tố vi lượng dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. Các chất trong phân bón sẽ bổ sung những chất dinh dưỡng còn thiếu ở cây trồng để cây sinh trưởng tốt, tăng năng suất cây trồng. Các loại phân bón hóa học phổ biến hiện nay thường bao gồm: phân lân, phân đạm, phân hỗn hợp, kali, phân vi lượng, phân phức hợp,…

Phân bón hóa học chứa các nguyên tố vi lượng có giá trị dinh dưỡng cho cây trồng

2. Phân loại các loại phân bón hóa học thông dụng

Phân bón hóa học dùng trong nông nghiệp được chia thành nhiều loại khác nhau. Nhưng về cơ bản sẽ chia thành 4 nhóm chính bao gồm: phân đơn, phân phức hợp, phân hỗn hợp và phân vi lượng. Cụ thể:

2.1. Ghế đẩu đơn

Phân đơn là loại có chứa các nguyên tố đa lượng N, K20 hữu hiệu và P205 hữu hiệu. Chúng được chia thành 3 loại chính, bao gồm:

• Phân đạm: Đây là loại phân bón được sử dụng phổ biến nhất để cung cấp nitơ cho cây trồng và giúp cây trồng phát triển nhanh, thúc đẩy sản xuất nhiều loại rau quả.
• Phân lân: Loại phân này cung cấp nguyên tố lân cho cây trồng dưới dạng ion photphat. Chúng được dùng để bón cho rau và giúp quá trình trao đổi chất của cây trở nên mạnh mẽ hơn. Từ đó giúp cây phát triển um tùm, quả có hạt chắc, củ to và đẹp hơn.
• Phân kali: Loại phân này có thành phần chính là kali (nguyên tố K) có tác dụng giúp cây hấp thụ nhiều đạm hơn và tạo ra dầu, bột, đường cho cây. Phân kali còn có tác dụng khác giúp cây phát triển khỏe hơn, tăng khả năng chống chịu hạn, rét.

Tùy theo giai đoạn phát triển của cây mà sử dụng phân bón cơ bản, bón ngọn, bón bổ sung.

2.2. phân phức tạp

Phân bón phức hợp là loại phân bón hóa học có chứa từ hai nguyên tố dinh dưỡng trở lên. Loại phân bón này được sản xuất bằng cách liên kết hoặc kết hợp các thành phần dinh dưỡng với nhau, giúp cây trồng phát triển ổn định.

2.3. Phân bón hỗn hợp

Phân hỗn hợp hay còn gọi là phân khoáng hỗn hợp là loại phân được trộn từ hai loại phân trở lên khác nhau. Phân hỗn hợp chứa các nguyên tố N, P, K và thường được gọi là phân NPK.

2.4. Vi chất dinh dưỡng

Phân vi lượng là loại phân bón cung cấp nhiều nguyên tố vi lượng cho cây trồng ở dạng phức hợp như: Cu, B, Mo, Zn,… Phân vi lượng chỉ cần một lượng rất nhỏ là đủ, không nên bón quá nhiều. Quá nhiều sẽ làm cho cây chết.

3. Lợi ích và tác hại của phân bón hóa học khi sử dụng

Phân bón hóa học giúp bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng, thúc đẩy sinh trưởng và tăng năng suất. Tuy nhiên, nếu lạm dụng chúng cũng gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường sống và sức khỏe con người. Dưới đây là những lợi ích và tác hại cụ thể của loại phân bón này:

3.1. Lợi ích mang lại

Phân bón hóa học mang lại rất nhiều lợi ích và dưới đây là những lợi ích chính. Cụ thể:

• Giúp cây trồng tăng năng suất thu hoạch và tăng sản lượng cây trồng. Ở mỗi giai đoạn phát triển sẽ sử dụng phân bón cơ bản, bón thúc hoặc bón bổ sung để cây sinh trưởng tốt nhất.
• Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng phát triển cân đối, phát huy tối đa năng suất sản phẩm nông nghiệp.
• Giúp tăng sức đề kháng cho cây trồng chống chọi tốt hơn với thời tiết và sâu bệnh.
• Kích thích cây ra rễ nhanh, đảm bảo rễ khỏe, giúp cây ra nhiều cành, nở nhiều hoa và tỷ lệ đậu quả cao.
• Bổ sung chất dinh dưỡng vào đất giúp cây hấp thụ chất dinh dưỡng từ đất giúp cây phát triển tốt.

Bón phân làm tăng chất dinh dưỡng cho cây trồng và tăng sản lượng thu hoạch

3.2. Tác động tiêu cực

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích nhưng việc lạm dụng phân bón hóa học trong sản xuất nông nghiệp sẽ gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, nguồn nước, sức khỏe con người,… Cụ thể:

• Tác dụng đối với cây trồng: Việc sử dụng phân bón không khoa học sẽ làm cản trở quá trình hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. Đồng thời sẽ phá hủy mùn trong đất, tiêu diệt nhiều vi sinh vật có lợi trong đất và khiến cây trồng dễ bị nhiễm các mầm bệnh nguy hiểm.
• Đất dễ bị bạc màu, nhiễm phèn và bị axit hóa.
• Tiêu diệt và tiêu diệt các vi sinh vật tốt trong đất như giun đất,…
• Phân bón có hàm lượng nitrat cao sẽ gây ô nhiễm nguồn nước, gây ngộ độc và giết chết hàng loạt sinh vật sống trong nước.
• Gây ô nhiễm không khí, khiến nhiều khí độc phát tán trong môi trường sống.
• Sử dụng quá nhiều phân bón sẽ gây ra những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe con người như: gây ra các bệnh về đường tiêu hóa, bệnh ngoài da, bệnh về đường hô hấp, gây ung thư,…

Sử dụng phân bón hóa học đúng cách giúp cây trồng phát triển tốt mà không gây tác dụng phụ

Hiểu được phân bón hóa học là gì sẽ giúp bạn chọn được loại phân bón phù hợp để bón cho cây, giúp cây tăng năng suất. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về thực vật và các kiến ​​thức sinh học khác hãy đón chờ những bài viết tiếp theo của Việt Chem nhé.