Phân lân là gì? Vai trò của phân lân đối với cây trồng

Chu Văn An

Phân bón rất cần thiết cho cây trồng, giúp bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cần thiết để cây phát triển tốt và cho năng suất cao. Ngoài phân đạm và kali, phân lân cũng là nhóm phân bón không thể thiếu giúp sản xuất được mùa màng bội thu. Vậy hãy cùng nhau tìm hiểu phân lân là gì, tác dụng của nó đối với cây trồng cũng như cách bón phân lân tốt nhất qua bài viết dưới đây.

1. Phân lân là gì?

Phân lân là loại phân vô cơ cung cấp lân cho cây trồng. Phốt pho là một trong ba nguyên tố đa lượng cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Nó là thành phần protein cấu tạo nên tế bào nên là chất không thể thiếu đối với đời sống thực vật.

Cây hấp thụ phân lân ở dạng ion photphat (PO4)3-, trong đó có chứa nguyên tố chính là lân. Nguyên liệu thô dùng để sản xuất phân lân là quặng apatit và quặng photphorit.

Thiếu hoặc thừa phân lân đều gây hậu quả tiêu cực cho cây trồng. Phân lân kết hợp với hai loại phân vô cơ là phân đạm và phân kali sẽ tạo thành hỗn hợp cung cấp đồng thời cho cây trồng các nguyên tố dinh dưỡng.

Phân lân là gì?

2. Vai trò của phân lân đối với cây trồng

– Phốt pho cấu thành nhân tế bào nên rất cần thiết cho sự hình thành các bộ phận mới của cây, thúc đẩy cây nhanh đâm chồi, ra cành, cành, ra hoa, kết quả. Nó cũng tham gia vào sự phát triển của rễ, quang hợp và hô hấp của thực vật.

– Phân lân có tác dụng vận chuyển đường, tinh bột tích lũy đến hạt và các bộ phận của nguyên sinh chất, giúp cây chống chịu lạnh, nóng. Đồng thời, làm tăng khả năng chống chọi với các điều kiện bất lợi khác như hạn hán, lũ lụt, sâu bệnh.

– Phốt pho còn là nhân tố chính quyết định sự ra hoa, đậu trái và chín của quả, hạt, giúp hoa, quả phát triển to hơn và hạt chắc khỏe hơn. Cùng với đó, phân lân còn có tác dụng hạn chế tác hại của việc bón quá nhiều đạm. Phân lân có tác dụng đệm, giúp cây có khả năng chống chịu axit, kiềm tốt hơn. Vì vậy, nông dân thường áp dụng bón kết hợp phân lân và phân đạm.

Phân lân giúp cây tăng khả năng ra hoa, đậu quả

3. Cây thiếu hoặc thừa phân lân sẽ có biểu hiện gì?

Khi cây trồng được bón quá nhiều hoặc thiếu lân sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cây trồng, cũng như làm giảm năng suất.

– Tác hại khi cây thiếu lân:

• Cây trồng bị giảm năng suất cũng như chất lượng hoa, quả, củ kém.
• Cành và lá của cây phát triển kém và rụng nhiều lá. Ban đầu lá có màu xanh đậm sau đó chuyển sang màu vàng và chuyển sang màu tím và đỏ. Triệu chứng bệnh sẽ bắt đầu từ mặt dưới lá lên đến ngọn và từ mép lá vào trong. Lá trở nên nhỏ hơn, phiến lá hẹp và có xu hướng đứng thẳng do quá trình tổng hợp protein bị đình trệ. Khi đó, cây tăng cường tích lũy nitơ dưới dạng nitrat.
• Rễ phát triển chậm, cây ngắn, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cây.
• Giảm khả năng tổng hợp tinh bột, quả ít, chín chậm, hoa khó nở, quả thường có vỏ dày, xốp, dễ bị nấm tấn công.
• Giảm quang hợp và hô hấp, ảnh hưởng đến quá trình đậu quả, giảm sức đề kháng, ảnh hưởng lớn đến năng suất cây trồng.

Thiếu lân ở cây trồng

– Tác hại khi cây trồng dư thừa lân:

• Ức chế sự phát triển của thực vật dẫn đến dư thừa sắc tố.
• Cây trưởng thành quá sớm và không thể tích lũy năng suất cao kịp thời.

4. Phân lân được chia thành những nhóm nào?

4.1. Nhóm phân lân tự nhiên

Phân lân tự nhiên được sản xuất từ ​​các loại quặng chứa phốt pho như photphorit hoặc apatit. Phân lân tự nhiên còn chứa các chất hữu cơ từ quá trình phân hủy xác động vật tích tụ theo thời gian góp phần làm tăng giá trị dinh dưỡng của phân lân.

• Quặng apatit: Chứa khoảng 30-32% P2O5, canxi và nhiều khoáng chất khác và được cho là loại quặng chứa hàm lượng phốt pho tự nhiên cao nhất. Dùng để bón cho đất chua, đất chua, đất có hàm lượng nghèo lân cao.
• Quặng photphorit: Chứa hàm lượng P2O5 khoảng 8-12%, đây là loại phân khô, dạng bột. Dùng để bón cho đất chua, đất kiềm, đất úng, thích hợp trồng cây họ đậu.

4.2. Nhóm phân lân đã qua chế biến

Trong nhóm phân lân đã qua chế biến bao gồm:

• Phân lân nung chảy: Có nguồn gốc từ quá trình sản xuất quặng lân ở nhiệt độ cao, thành phần chính là Ca(PO4)2. Phân lân khi tan chảy thường có màu trắng xám hoặc xám xanh, có tính kiềm và sẽ trung hòa môi trường đất chua.
• Super lân: Phân bón có thành phần chính là Ca(H2PO4)2, dễ hòa tan trong đất, nước nên được ưa chuộng sử dụng. Super lân có 2 phân nhóm: super lân đơn và super lân kép, dùng làm phân bón và bón thúc cho nhiều loại cây trồng.

Màu sắc của một số loại phân lân

5. Bón phân lân đúng cách

Để sử dụng phân lân cho cây trồng, bà con nông dân cần lưu ý:

• Phân bón theo loại đất: Cần chọn loại phân lân phù hợp với tính chất và độ chua ít nhiều của đất. Đối với các nhóm đất có tính axit nên chọn phân bón tự nhiên. Đối với đất bạc màu, nghèo Mg nên sử dụng phân lân nóng chảy. Còn đối với đất kiềm trung tính nên bón phân supe lân.
• Cách bón phân: Với đất thịt nhiều mùn, khi bón phân sẽ bị giữ lại lân nên chúng ta cần bón theo hàng và sử dụng loại phân lân hấp thụ nhanh.
• Cần kết hợp với phân chuồng: Phân lân phải được trộn với phân chuồng theo đúng tỷ lệ: supe lân 2%, lân 3-5%.
• Chọn phân lân theo từng loại cây trồng: Đối với cây lúa nên bón phân lân nung chảy hoặc phân lân tự nhiên. Đối với cây trồng cạn bón phân Super lân và bón thành hàng vào mỗi gốc.
• Kết hợp bón lân với các nguyên tố vi lượng thiết yếu: Bón quá nhiều lân có thể khiến cây thiếu một số nguyên tố vi lượng cần thiết, vì vậy khi bón phân bạn nên bón thêm một số nguyên tố vi lượng khác.

Qua bài viết trên, mọi người đã hiểu thêm về phân lân cũng như tác dụng của nó đối với cây trồng. Phân bón là công cụ không thể thiếu của người nông dân giúp sản xuất được nhiều vụ mùa. Vì vậy, hiểu biết cách bón phân đúng cách sẽ giúp cây trồng phát triển, không gây hại cho đất và còn tiết kiệm thời gian, công sức. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về phân bón, vui lòng truy cập các bài viết trên vietchem.com.vn để đọc.